ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΣ

Το γεγονός ότι τα οξέα αυτά είναι απαραίτητα για τη διαίρεση και επιδιόρθωση των κυττάρων δείχνει πόσο σημαντικός είναι ο ψευδάργυρος για την αναπαραγωγική διαδικασία, καθώς και για την ανάπτυξη των ιστών και για την αποκατάστασή τους σε περιπτώσεις εσωτερικών ή εξωτερικών βλαβών.

Ένας σημαντικός αριθμός ατόμων, ιδίως άτομα μεγαλύτερων ηλικιών, παρουσιάζει οριακή ανεπάρκεια ψευδαργύρου, η οποία μπορεί να εκδηλωθεί με υποκλινικά συμπτώματα, όπως ανορεξία, μειωμένη ικανότητα θεραπείας και ανάρρωσης, μειωμένη οξύτητα όσφρησης, γεύσης και νυχτερινής όρασης, ενώ σοβαρότερη ανεπάρκεια για παρατεταμένο χρονικό διάστημα (πράγμα, πάντως, όχι αρκετά συνηθισμένο), μπορεί να εκδηλωθεί με κλινικά συμπτώματα, όπως λήθαργος, νοητικές διαταραχές, έλλειψη ανάπτυξης, δερματικές αλλοιώσεις, συχνές προσβολές από λοιμώξεις και, ίσως, ανεπαρκή λειτουργία των όρχεων.

Εάν το τελευταίο αυτό αποδειχθεί αληθινό, τότε αποκτά βάση η λαϊκή δοξασία ότι τα στρείδια, μια τροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε ψευδάργυρο, έχουν ευνοϊκή επίδραση στην ανδρική σεξουαλικότητα.

Μειωμένα επίπεδα ψευδαργύρου παρατηρούνται συχνά και στις εξής παθολογικές περιπτώσεις: αλκοολισμός, AIDS, διάφοροι τύποι καρκίνου, όπως οισοφάγου, βρόγχων, προστάτη, παθήσεις ήπατος και νεφρών, εκφυλισμός ωχρής κηλίδας, διαβήτης, κακόηθες μελάνωμα, φλεγμονικές εντερικές παθήσεις, όπως πάθηση του Crohn.

Η επεξεργασία των τροφών τις απογυμνώνει, συνήθως, από τον ψευδάργυρο που περιέχουν.

ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΣ ΚΑΙ ΑΝΟΣΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ

O ψευδάργυρος είναι απαραίτητος για την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, μετέχοντας σε πλήθος λειτουργίες του συστήματος αυτού, όπως τα Τ-λεμφοκύτταρα – φονείς, η ιντερλευκίνη 2 και το SOD.

Πολλές μελέτες σε ζώα και πολύ λιγότερες, μέχρι στιγμής, σε ανθρώπους έδειξαν ότι η ανεπάρκεια ψευδαργύρου δρα κατασταλτικά στο ανοσοποιητικό σύστημα.

Ανωμαλίες οφειλόμενες σε ανεπάρκεια ψευδαργύρου, όπως μειωμένη παραγωγή αντισωμάτων και ανωμαλίες στο σπλήνα, το θύμο αδένα και τους λεμφαδένες, έδειξαν, σύμφωνα με τις μελέτες αυτές, ότι μπορούν να αναστραφούν με τη χορήγηση συμπληρωμάτων ψευδαργύρου.

O ψευδάργυρος δεν έχει άμεση αντιοξειδωτική δράση, αφού δεν μετέχει σε αντιδράσεις οξειδοαναγωγής. Ενδέχεται όμως να έχει σημαντικές έμμεσες αντιοξειδωτικές ιδιότητες, μετέχοντας σε μηχανισμούς, όπως η σταθεροποίηση της κυτταρικής μεμβράνης ή η κατάληψη θέσεων από άλλα μέταλλα με οξειδωτική δράση, όπως ο σίδηρος.

ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΣ ΚΑΙ ΚΡΥΟΛΟΓΗΜΑ

Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες, λαμβάνοντας παστίλιες ψευδαργύρου κάθε δύο ώρες, από τη στιγμή που θα εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα ενός κρυολογήματος, μειώνεται η διάρκειά του από 8-10 σε 4 περίπου μέρες, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις όλα τα συμπτώματα του κρυολογήματος εξαφανίστηκαν μέσα σε 12-24 ώρες.

Εάν οι παστίλιες ληφθούν τη δεύτερη μέρα από την έναρξη του κρυολογήματος τα αποτελέσματα είναι και πάλι σημαντικά, αλλά σαφώς μικρότερα.

Ας σημειωθεί ότι είναι πολύ αποτελεσματικότερες οι παστίλιες ψευδαργύρου που λιώνουν σιγά, σιγά στο στόμα και ποτίζουν τους προσβεβλημένους ιστούς του λαιμού, από τις απλές ταμπλέτες / κάψουλες.

ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΣ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ

Oι γνώσεις μας σχετικά με τη δράση του ψευδαργύρου, όσον αφορά τον καρκίνο, είναι ακόμα ελλιπείς και συχνά αντικρουόμενες.

Κατ` αρχήν, σαν ενισχυτικός του ανοσοποιητικού συστήματος, θα πρέπει να υποθέσουμε ότι ο ψευδάργυρος έχει αντικαρκινικές ιδιότητες.

Άλλωστε, όπως προελέχθη, ορισμένα είδη καρκίνου συνδέονται με χαμηλά επίπεδα ψευδαργύρου, ενώ πειράματα με τρωκτικά έδειξαν ότι η προσθήκη ψευδαργύρου στη διατροφή τους εμπόδισε την εμφάνιση καρκίνου προκαλούμενου με χορήγηση καρκινογόνων ουσιών.

Άλλες, όμως, μελέτες έδειξαν ότι μειώνοντας δραστικά τον ψευδάργυρο μειώθηκε επίσης η ταχύτητα αύξησης καρκινικών όγκων!

Το συμπέρασμα που θα μπορούσε να εξαχθεί είναι ότι, όντας ο ψευδάργυρος απαραίτητος για την ανάπτυξη και διαίρεση όλων των κυττάρων, είναι επίσης απαραίτητος και για την ανάπτυξη και διαίρεση των καρκινικών κυττάρων, και ότι οι αντικαρκινικές του ιδιότητες έχουν κυρίως προληπτική αξία.

ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΒΗΤΗΣ

O ψευδάργυρος παίζει σημαντικό ρόλο στην παραγωγή της ινσουλίνης, ενώ βοηθάει στην αποφυγή επιπλοκών που συχνά συνοδεύουν τη νόσο, όπως προβλήματα όρασης και βραδεία επούλωση πληγών. Bοηθάει επίσης στη μείωση της υψηλής χοληστερίνης διαβητικών.

Όσοι διαβητικοί ακολουθούν διατροφή υψηλή σε φυτικές ίνες ή παίρνουν συμπληρώματα φυτικών ινών για έλεγχο του ζαχάρου τους θα πρέπει παράλληλα να παίρνουν και συμπληρώματα ψευδαργύρου για να αποφύγουν ανεπάρκεια, δεδομένου ότι οι φυτικές ίνες δεσμεύουν (με το φυτικό οξύ) σημαντική ποσότητα του ψευδαργύρου και τον καθιστούν μη απορροφήσιμο.

ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΣ ΚΑΙ ΝΕΥΡΙΚΗ ΑΝΟΡΕΞΙΑ

Μέσα από πολλές μελέτες φαίνεται να προκύπτει σχέση μεταξύ ανεπάρκειας ψευδαργύρου και νευρικής ανορεξίας: χαμηλά επίπεδα ψευδαργύρου ευνοούν την εξέλιξη της νόσου, η οποία με τη σειρά της, μειώνει ακόμη περισσότερο το επίπεδο ψευδαργύρου κ.ο.κ., δημιουργούμενου, έτσι, ενός φαύλου κύκλου.

Η χορήγηση συμπληρωμάτων ψευδαργύρου βοηθάει σε αρκετές περιπτώσεις στη βελτίωση ή εξαφάνιση συμπτωμάτων της πάθησης, όπως το μικρό βάρος και η απουσία εμμήνου ροής.

Δεδομένης της φύσεως της ασθένειας, είναι πολύ προτιμότερο ο ψευδάργυρος να αποτελεί μέρος μιας πολυβιταμινικής / πολυμεταλλικής φόρμουλας ή να χορηγείται σε συνδυασμό με αυτή.

ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ

O αδένας του προστάτη είναι από τα όργανα του σώματος με την μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε ψευδάργυρο.

Με τη σειρά του, το μέταλλο φαίνεται ότι είναι απολύτως απαραίτητο για την υγεία του αδένα, ενώ έχει αποδειχθεί ότι συμπληρώματα ψευδαργύρου, ιδίως όταν συνοδεύονται με το βότανο saw palmetto και απαραίτητα λιπαρά οξέα, βοηθούν, τόσο προληπτικά, όσο και θεραπευτικά, στην αντιμετώπιση της καλοήθους διόγκωσης του προστάτη και των συμπτωμάτων, όπως η ανάγκη συχνής ούρησης, που τη συνοδεύουν.

ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΣ ΚΑΙ ΕΚΦΥΛΙΣΜΟΣ ΩΧΡΗΣ ΚΗΛΙΔΑΣ

Η πάθηση έχει σχέση τόσο με οξειδωτικές βλάβες που προκαλούν οι ελεύθερες ρίζες, όσο και με μειωμένα επίπεδα ψευδαργύρου.

O ψευδάργυρος δεν θεραπεύει, ούτε σταματά την εξέλιξη της νόσου, μπορεί όμως να την επιβραδύνει σημαντικά, όπως έδειξαν σχετικές μελέτες που περιλάμβαναν χορήγηση ψευδάργυρου και οφθαλμολογικές εξετάσεις κάθε 12 μήνες.

Πιθανότατα, η καλύτερη θεραπευτική προσέγγιση επί του προκειμένου είναι ένας συνδυασμός ψευδαργύρου με όλα τα άλλα αντιοξειδωτικά που επηρεάζουν ευνοϊκά την υγεία του ματιού, όπως καροτενοειδή, OPC, bilberry, Ginkgo biloba.

ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΣ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

Είναι γνωστό ότι οι αθλητές που προπονούνται πολύ εντατικά, φθάνοντας μερικές φορές στα όριά τους, υποφέρουν από συχνές αναπνευστικές λοιμώξεις, καθώς και από υπερκόπωση και έλλειψη αποθεμάτων ζωτικότητας. Το γεγονός αυτό φαίνεται ότι οφείλεται στο οξειδωτικό στρες και στη μεγάλη απώλεια ψευδαργύρου.

Πράγματι, μελέτη με ποδηλάτες έδειξε ότι όταν η προπόνηση είναι εντατική και συνεχής ο ψευδάργυρος που χάνεται με τον ιδρώτα αυξάνεται κατακόρυφα.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να μνημονεύσουμε μια ειδική φόρμουλα ψευδαργύρου – μαγνησίου, το ΖΜΑ που όχι μόνο παρέχει στον οργανισμό των αθλητών τον απαραίτητο ψευδάργυρο, αλλά σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις αυξάνει τα επίπεδα της τεστοστερόνης, χωρίς τις παρενέργειες που έχουν τα στεροειδή αναβολικά και η ανδροστενεδιόνη (βλέπε ΖΜΑ).

ΔΙΑΦΟΡΑ

– O ψευδάργυρος χρησιμοποιείται θεραπευτικά σε άτομα με υπερβολικά επίπεδα προλακτίνης, δεδομένου ότι εμποδίζει την έκκριση της ορμόνης. Υπερβολική έκκριση προλακτίνης από την υπόφυση προκαλεί σεξουαλικές δυσλειτουργίες και ανώμαλη παραγωγή γάλακτος σε γυναίκες ή, ακόμη, και άνδρες.

– Συμπληρώματα ψευδάργυρου αποδείχθηκαν αποτελεσματικά σε ορισμένες περιπτώσεις στειρότητας ανδρών και γυναικών με ανεπάρκεια στο μέταλλο. O ψευδάργυρος είναι απαραίτητος για το σχηματισμό και ωρίμανση των σπερματοζωαρίων και για την ωορρηξία.

– Ανεπάρκεια ψευδαργύρου ή διαταραχές του μεταβολισμού του κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορούν να δημιουργήσουν σοβαρά προβλήματα στην πορεία της, καθώς και στην ανάπτυξη του εμβρύου και του νεογέννητου. Τα πρόωρα νεογνά διατρέχουν ακόμη μεγαλύτερους κινδύνους. – O ψευδάργυρος επιταχύνει την επούλωση πληγών, ελκών, εγκαυμάτων, χειρουργικών τομών, τουλάχιστον σε άτομα με ανεπάρκεια στο μέταλλο.

– O ψευδάργυρος έχει αντιφλεγμονικές ιδιότητες και ενδέχεται να δρα θεραπευτικά στη ρευματοειδή αρθρίτιδα, δεδομένου ότι όσοι πάσχουν από τη φλεγμονώδη αυτή πάθηση των αρθρώσεων έχουν συχνά ανεπάρκεια ψευδαργύρου. Σύμφωνα με ορισμένους εναλλακτικούς γιατρούς, η λήψη συμπληρωμάτων ψευδαργύρου και χαλκού σε αναλογία 8 προς 1 δίνει εξαιρετικά αποτελέσματα.

– O ψευδάργυρος χρησιμοποιείται εσωτερικώς και εξωτερικώς σε πολλές δερματικές παθήσεις, όπως ακμή, γυροειδής αλωπεκία, θυλακίτιδα (φλεγμονή των θυλάκων της τρίχας), εντεροπαθή ακροδερματίτιδα (σοβαρή πάθηση γενετικής αιτιολογίας), έλκος ποδιών. Για την κοινή ακμή, ειδικότερα, διπλές-τυφλές μελέτες έδειξαν μείωση των συμπτωμάτων κατά 60%, περίπου, μετά από λήψη 30-50 mg για διάστημα 6-14 εβδομάδων.

– O ψευδάργυρος βοηθά στην καλή λειτουργία του θυρεοειδούς, συμβάλλοντας στην μετατροπή της θυροξίνης (T4) σε τριιωδοθυρονίνη (T3).

ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ – ΠΡOΦΥΛΑΞΕΙΣ

O ψευδάργυρος δεν είναι τοξικός, ακόμη και για παρατεταμένο διάστημα, στις συνηθισμένες δοσολογίες, μέχρι 50 mg ημερησίως. Παρενέργειες από υψηλές δόσεις ψευδαργύρου είναι στις μέρες μας αρκετά σπάνιες.

Παλαιότερα, τα γαλβανισμένα οικιακά σκεύη μπορούσαν να προκαλέσουν υπερβολική πρόσληψη ψευδαργύρου. Σήμερα με την χρήση αντιοξειδωτικών σκευών το πρόβλημα έχει εκμηδενισθεί.

Καθημερινή λήψη άνω των 150 mg ψευδαργύρου για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες, όπως διάρροια, ζαλάδες, υπνηλία, εμετό, έλλειψη μυϊκού συντονισμού.

Ορισμένοι βιομηχανικοί εργάτες είναι δυνατόν να εισπνέουν υπερβολική ποσότητα οξειδίου του ψευδαργύρου με αποτέλεσμα τις προαναφερθείσες παρενέργειες.

Ορισμένα άτομα με ανεπάρκεια (έστω και οριακή) χαλκού δεν θα πρέπει να λαμβάνουν υψηλές (άνω των 50 mg/ημέρα) δόσεις ψευδαργύρου, γιατί αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει περαιτέρω μείωση του χαλκού. Πάντως υπάρχουν και περιπτώσεις που μια τέτοια μείωση είναι ευεργετική, όπως η νόσος του Wilson (ηπατοφακοειδής εκφύλιση), η οποία χαρακτηρίζεται από υπερβολική συσσώρευση χαλκού στους ιστούς.

“