Page - Ανά Συστατικό
Συνήθη Συστατικά Συμπληρωμάτων Διατροφής
- Αα
- Ββ
- Γγ/Cc
- Δδ/Dd
- Εε
- Ζζ
- Ηη
- Θθ/Gg
- Ιι
- Κκ
- Λλ/Ll
- Μμ
- Νν
- Ξξ/Qq
- Οο
- Ππ
- Ρρ/Rr
- Σσ/Ss
- Ττ
- Υυ
- Φφ/Ff
- Χχ
- Ψψ/Vv
- Ωω/Ww
- 0-9
ACAI
Το acai (Euterpe oleracea) είναι ένα τροπικό φρούτο του Αμαζονίου, πλούσιο σε πολυφαινόλες, ιδίως ανθοκυανίνες και προανθοκυανιδίνες, με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση που δρουν ευεργετικά στην καρδιά, τα μάτια, τα αιμοφόρα αγγεία, τους συνδετικούς ιστούς, το νευρικό σύστημα, το δέρμα κ.ά. Η περιεκτικότητα του acai σε αντιοξειδωτικές ουσίες είναι πολύ μεγαλύτερη από το σταφύλι, τα cranberries και το κόκκινο κρασί. Τα μοναδικά αυτά συστατικά ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα, ενώ παράλληλα βοηθούν στην αποτοξίνωση του οργανισμού, την ενεργοποίηση του μεταβολισμού και τον έλεγχο του σωματικού βάρους. To acai αποτελεί σημαντική πηγή φυτικών ινών, που συμβάλλουν, μαζί με το υψηλό φαινολικό φορτίο, στην εύρυθμη λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος. Επιπλέον, περιέχει υψηλό ποσοστό υδατανθράκων, πρωτεΐνες, πολύτιμα για την υγεία ω-6 (λινολεϊκό οξύ) και ω-9 (ελαϊκό οξύ) λιπαρά οξέα, σίδηρο, βιταμίνες, μέταλλα κ.ά. συστατικά που τονώνουν τον οργανισμό και χαρίζουν ενέργεια και ζωντάνια. In vitro μελέτες έδειξαν ότι τα φαινολικά συστατικά του acai παρουσιάζουν αντιφλεγμονική δράση, καθώς καταστέλλουν τις COX-1 και COX-2.
Ανάλογες μελέτες υποδεικνύουν καρδιοπροστατευτική και πιθανή αντικαρκινική δράση.
ACEROLA
Oι ιθαγενείς της Ν. Αμερικής χρησιμοποιούσαν παραδοσιακά την ασερόλα για την αντιμετώπιση των κρυολογημάτων. Σήμερα ο καρπός της χρησιμοποιείται κυρίως ως πλούσια πηγή βιταμίνης C (Food Chem, 2001, 74:133-137). Παραταύτα, σύγχρονες έρευνες έχουν δείξει ότι, εκτός από βιταμίνη C, η acerola αποτελεί καλή πηγή ανθοκυανιδινών (J Food Compos Anal, 2008, 21:291-299.), φλαβονοειδών και φαινολικών οξέων (J Braz Chem Soc, 2004, 15:664-668), καθώς και πολυφαινολών (Food Sci Technol, 2006, 26:927-935). Τα συστατικά αυτά προσδίδουν στην acerola αντιοξειδωτικές (Food Chem, 2009, 114:693-695), αντιμικροβιακές (Int J Food Sci Tech, 2013, 48:1048-1056), ηπατοπροστατευτικές (Czech J Food Sci, 2004, 22:159-162.) και αντι-υπεργλυκαιμικές (Biosci Biotechnol Biochem, 2006, 70:1813-1820) ιδιότητες.
ACTIVESSENCE®
Τα πεπτικά ένζυμα βοηθούν το σώμα να απορροφήσει και να αξιοποιήσει το μέγιστο από τις τροφές που καταναλώνουμε. Συγκεκριμένα ένζυμα απαιτούνται για τη διάσπαση των κυτταρικών τοιχωμάτων των φυτικών τροφών. Το Activessence® είναι ένα πατενταρισμένο ενζυμικό σύστημα ενεργοποίησης με κυτταρινάση, ημι-κυτταρινάση, πεκτινάση και ξυλανάση που απελευθερώνουν τα θρεπτικά συστατικά των τροφών στο γαστρεντερικό σωλήνα. Στα θρεπτικά αυτά συστατικά περιλαμβάνονται αρβουτίνη από αρκτοστάφυλλο, κατεχίνες από φύλλα πράσινου τσαγιού, allicin από βολβούς σκόρδου και λυκοπένιο από τομάτα.
ALFALFA
Το αλφάλφα είναι μια από τις πλουσιότερες τροφές της φύσης, ονομασθέν για το λόγο αυτό από τους αρχαίους Άραβες “πατέρας όλων των τροφών” (“al-fal-fa”). Πλούσιο σε πρωτεΐνη (45%), χλωροφύλλη, βήτα-καροτίνη, άλφα καροτίνη, οκτακοζανόλη, βιταμίνες Β, βιταμίνες Α, C, D, E, Κ.
Καλή πηγή φυτικών ινών και μετάλλων (ασβέστιο, φωσφόρο, κάλιο, μαγνήσιο, μαγγάνιο, σίδηρο, χαλκό, ψευδάργυρο) καθώς και άλλων ενεργών συστατικών: ισοφλαβόνες, κουμαρίνες, αλκαλοειδή, σαπωνίνες, στερόλες (βήτα-σιτοστερόλη, άλφα-σπιναστερόλη, στιγμαστερόλη).
Εκτός από γενικό τονωτικό του οργανισμού, παρατηρήσεις σε ζώα και ανθρώπους, καθώς και ορισμένες in vitro μελέτες οδηγούν στο μάλλον ασφαλές συμπέρασμα ότι το alfalfa έχει και τις ακόλουθες ιδιότητες:
– Είναι διουρητικό και κατά της κατακράτησης υγρών.
– Διεγείρει την όρεξη ανορεκτικών ατόμων.
– Καταπολεμά τη δυσκοιλιότητα.
– Είναι αποτοξινωτικό και προστατεύει από τις βλάβες που προκαλεί στους ιστούς η ακτινοθεραπεία.
– Είναι αντιμυκητικό και αντιβακτηριακό και φαίνεται ότι είναι αποτελεσματικό στη λοίμωξη και φλεγμονή της ουροδόχου κύστης (κυστίτιδα).
– Μειώνει την κακή (LDL) χωρίς να επηρεάζει την καλή (HDL) χοληστερίνη.
– Είναι γαλακταγωγό (αυξάνει το γάλα στις θηλάζουσες γυναίκες).
– Είναι ευεργετικό στην εμμηνόπαυση.
– Φαίνεται αποτελεσματικό σε ορισμένες περιπτώσεις αρθρίτιδας, ιδίως μακροπρόθεσμα.
ANTENΔEIΞEIΣ – ΠPOΦYΛAΞEIΣ: Πολύ ασφαλές βότανο στις συνηθισμένες δοσολογίες, ακόμη και για τις θηλάζουσες, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις. Άτομα με ερυθηματώδη λύκο θα πρέπει να αποφεύγουν το alfalfa.
ALOESORB
Το ALOESORBTM αποτελεί ένα πατενταρισμένο μείγμα πολυσακχαριτών από φύλλο αλόης. Πολλά από τα οφέλη της αλόης έχουν αποδοθεί στους πολυσακχαρίτες που περιέχονται στη γέλη των φύλλων. Οι βιολογικές δράσεις περιλαμβάνουν ταχεία επούλωση των τραυμάτων, αντιμυκητιασική και υπογλυκαιμική/αντιδιαβητική δράση, αντιφλεγμονικές, αντικαρκινικές, ανοσοτροποποιητικές και γαστροπροστατευτικές ιδιότητες (Molecules, 2008, 13:1599-1616).
AMINOGEN
Το Aminogen® είναι ένα σύμπλεγμα ενζύμων από φυσικές τροφές, το οποίο μπορεί να απελευθερώσει ελεύθερης μορφής αμινοξέα από οποιαδήποτε πρωτεΐνη περιέχεται σε τρόφιμα. Μελέτες που διεξήχθησαν σε μία προσομοίωση ανθρώπινου γαστρεντερικού μοντέλου έδειξαν ότι Aminogen® έχει την ικανότητα να δημιουργήσει ελεύθερα αμινοξέα ίσα με 250 φορές το βάρος του. Οι δραστικές ουσίες του Aminogen®, μείγμα πρωτεολυτικών ενζύμων από Aspergillus niger και Aspergillus oryzae, είναι μια σειρά εξειδικευμένων βιοδραστικών πεπτιδίων. Αυτά τα πεπτίδια έχουν την ικανότητα να απελευθερώνουν αμινοξέα διακλαδισμένης και ευθείας αλυσίδας από ένα μόριο πρωτεΐνης, καθώς επίσης και πρωτεΐνες χαμηλού μοριακού βάρους από τη σύνθετη δομή βρώσιμων πρωτεϊνών σε ποσοστό έως και 200% της τυπικής ανθρώπινης πέψης.
ANDROGRAPHIS
Βοτανική ονομασία: Andrographis paniculata
Ενεργό μέρος φυτού: Υπέργειο τμήμα
Ενεργά συστατικά: andrographolides
Ιδιότητες: Αποτελεσματικό έναντι λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος. Δίνει άμεσα ανακούφιση σε περιπτώσεις κοινού κρυολογήματος, φαρυγγοαμυγδαλίτιδας και μη εμπεπλεγμένων (χωρίς επιπλοκές) λοιμώξεων του άνω αναπνευστικού συστήματος.
Ανοσοενισχυτικό.
Πιθανώς αντικαρκινικό.
Προστασία ήπατος από τοξικές ουσίες.
Βοηθά στον έλεγχο του διαβήτη και της υπέρτασης.
Χρησιμοποιείται παραδοσιακά σαν τονωτικό του συκωτιού, για την αύξηση παραγωγής της χολής, για τη δυσπεψία και τα φουσκώματα, για την απώλεια όρεξης και τη γενική αδυναμία, για την πρόληψη του κρυολογήματος.
Συνεργικά βότανα: Echinacea, Olive leaf, Green tea, Siberian Ginseng, Turmeric, Milk Thistle, Artichoke.
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Πολύ ασφαλές. Δεν έχουν αναφερθεί παρενέργειες στις συνήθεις δοσολογίες.
ARA-LARIX
Το ARA-Larix (ή Arabinogalactan), ένας υδροκολλοειδής σύνθετος υδατάνθρακας, που εξάγεται από το φυτό Larix occidentalis, είναι πολύ αποτελεσματικότερο από την echinacea στην διέγερση του ανοσοποιητικού συστήματος και την αύξηση των μακροφάγων (Alt Med Rev, 1999, 4 (2):96-103).
Επιπλέον, είναι εξαιρετικά ασφαλές, ώστε να μπορεί να λαμβάνεται για πολύ μεγάλα χρονικά διαστήματα, ενώ αποτελεί μία καλή πηγή φυτικών ινών που βοηθούν στην καλύτερη λειτουργία και εξυγίανση του πεπτικού συστήματος, δεδομένου ότι βοηθούν στην ανάπτυξη των ευεργετικών βακτηρίων.
Μπορεί να συνδυαστεί και με άλλα ενισχυτικά του ανοσοποιητικού, όπως echinacea, astragalus, goldenseal, OPC κ.τ.λ.
ASHWAGANDHA
Βοτανική ονομασία: Withania somnifera
Ενεργό μέρος φυτού: Ρίζα
Ενεργά συστατικά: withanolids
Ιδιότητες: Προσαρμογόνο, τονωτικό. Θεωρείται αντιοξειδωτικό (altern Med Rev, 2000, 5:334-346), ενισχυτικό του ανοσοποιητικού συστήματος (και ως εκ τούτου, αντικαρκινικό), βελτιωτικό της στύσης, αντιφλεγμονικό (Med Sci Monit, 2012, 18:RA40-8), αντιαρθριτικό (ιδίως σε συνδυασμό με Boswellia – ), αντιαναιμικό, αντιασθματικό, αντιπυρετικό, αντιχοληστερινικό, κατά της εξάρτησης από τη μορφίνη, κατά της αϋπνίας.
Συνεργικά βότανα: Siberian ginseng, Korean ginseng, Boswellia, Ginkgo biloba.
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Ενδέχεται να αυξάνει τη δράση των βαρβιτουρικών.
Α-ΛΙΠΟΪΚΟ ΟΞΥ
Το Α-λιποϊκό οξύ (ALA) αποτελεί ένα σπουδαίο αντιοξειδωτικό, με δράση παραπλήσια των βιταμινών. Παίζει σημαντικό ρόλο στη διαδικασία παραγωγής ενέργειας στα κύτταρα και προστατεύει τον οργανισμό από το οξειδωτικό στρες. Συχνά, χαρακτηρίζεται ως “καθολικό” αντιοξειδωτικό, διότι είναι διαλυτό τόσο στο νερό όσο και στο λίπος και, επομένως, μπορεί να εξουδετερώνει τις ελεύθερες ρίζες τόσο ενδοκυτταρικά όσο και εξωκυτταρικά. Αντιθέτως, η βιταμίνη C και οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β (υδατοδιαλυτές), δρουν μόνο στις υδαρείς περιοχές των κυττάρων και των ιστών, ενώ οι βιταμίνες A, D και Ε (λιποδιαλυτές) δρουν μόνο στις λιπώδεις περιοχές.
Το ALA υπάρχει σε δύο διαφορετικές μορφές (εναντιομερή), το R- και το S-λιποϊκό οξύ. Το ανθρώπινο σώμα παράγει το R- εναντιομερές, το οποίο αποτελεί την βιολογικά ενεργή μορφή λιποϊκού οξέος, που βρίσκεται σε όλα τα κύτταρα του οργανισμού. Ωστόσο, και οι δύο μορφές παίζουν σημαντικό ρόλο στην παραγωγή κυτταρικής ενέργειας. Οι ιστοί με μεγάλες ενεργειακές απαιτήσεις, όπως το συκώτι και οι μύες (περιλαμβανομένης της καρδιάς), αλλά και τα κύτταρα του σπέρματος, έχουν μεγαλύτερες ανάγκες για R-λιποϊκό οξύ, ενώ άλλα κύτταρα με χαμηλή κατανάλωση ενέργειας, όπως του αίματος και των αρθρώσεων, έχουν μεγαλύτερες ανάγκες για S-λιποϊκό οξύ. Η παραγωγή, όμως, του λιποϊκού οξέος, φυσιολογικά, μειώνεται με την ηλικία και γι`αυτό το λόγο συνιστάται η λήψη συμπληρωμάτων λιποϊκού οξέος, τα οποία αποτελούνται συνήθως από μίγμα των δύο μορφών (R- και S-) σε αναλογία περίπου 1:1.
Το λιποϊκό οξύ επιταχύνει την πρόσληψη της γλυκόζης από τα κύτταρα και μειώνει την αντίσταση στην ινσουλίνη σε διαβητικούς τύπου 2, προστατεύοντας έτσι από παθήσεις (αρτηριοσκλήρωση, νεφροπάθεια, τύφλωση) που προκαλούνται από τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Πολυάριθμες μελέτες αποδεικνύουν τη σημαντική συμβολή του λιποϊκού οξέος στην αντιμετώπιση της διαβητικής περιφερικής νευροπάθειας, μία επιπλοκή που εμφανίζεται συχνά στους διαβητικούς. Σε διπλά-τυφλή κλινική μελέτη, χορηγήθηκαν ενδοφλεβίως 100 mg, 600 mg ή 1200 mg λιποϊκού οξέος ή placebo ημερησίως σε 328 ασθενείς με διαβητική νευροπάθεια για τρεις εβδομάδες.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι στους ασθενείς που έλαβαν δόσεις 600 mg και άνω, σε αντίθεση με αυτούς που έλαβαν placebo, μειώθηκε σημαντικά το μούδιασμα και ο πόνος, συμπτώματα που συνοδεύουν την περιφερική νευροπάθεια (Diabetologia, 1995, 38, 1425-1433). Σημαντική βελτίωση της νευρικής λειτουργίας και ανακούφιση από τα συμπτώματα της νόσου (πόνος, μούδιασμα, αίσθημα καύσου, μυρμηγκιάσματα κ.ά.) παρουσίασαν διαβητικοί τύπου 2 σε ανάλογη διπλά-τυφλή μελέτη διάρκειας 14 ημερών (Diabetes Care, 2003, 26, 770-776).
Αν και στις περισσότερες κλινικές μελέτες, οι δόσεις χορηγούνται ενδοφλεβίως, ωστόσο και η λήψη λιποϊκού οξέος μέσω στόματος (per os) έδωσε πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα σε διαβητικούς με αυτόνομη καρδιακή νευροπάθεια (CAN) που έλαβαν 800 mg ημερησίως για 4 μήνες (Diabetes Care, 1997, 20, 369-373). Σε άλλη μελέτη, παρατηρήθηκε σημαντική μείωση των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα σε 74 διαβητικούς τύπου 2 που έλαβαν 600 mg λιποϊκού οξέος 1-3 φορές την ημέρα για 4 εβδομάδες (Free Radic Biol Med, 1999, 27, 309-314). Μελέτες σε ζώα έδειξαν ότι το Α- και R- λιποϊκό οξύ μπορεί να προσφέρει ανακούφιση από τα συμπτώματα της νευροπάθειας από πίεση, καθώς βελτιώνει την αιμάτωση των νεύρων, συμβάλλοντας έτσι στην αποτελεσματικότερη μεταβίβαση των νευρικών ώσεων.
Έρευνες έδειξαν ότι το ALA δρα συνεργικά και ενισχύει τη δράση άλλων αντιοξειδωτικών ουσιών. Αυξάνει την ενδοκυτταρική γλουταθειόνη και τα επίπεδα του συνενζύμου Q10, ενώ παράλληλα συμβάλλει στην αναγέννηση των βιταμινών C και Ε. Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και βοηθά στην αντιμετώπιση του συνδρόμου χρόνιας κοπώσεως.
Επιπλέον, έχει την ικανότητα να χειλικοποιεί ορισμένα μέταλλα (χαλκό, μαγγάνιο, υδράργυρο, κάδμιο κ.ά.), προστατεύοντας έτσι το συκώτι, αλλά και ολόκληρο τον οργανισμό, από την τοξική τους δράση, ενώ παράλληλα βοηθά στην αντιμετώπιση ηπατικών διαταραχών, όπως κίρρωση, ηπατίτιδα κ.ά. Λόγω της ισχυρής αντιοξειδωτικής του δράσης, το λιποϊκό οξύ δίνει πολύ καλά αποτελέσματα στο δέρμα, καθώς βοηθά στην επιβράδυνση της διαδικασίας της γήρανσης και χρησιμοποιείται ευρέως σε προϊόντα κοσμητολογίας.
Επιπλέον, το λιποϊκό οξύ, επειδή διαπερνά εύκολα τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, προστατεύει τα εγκεφαλικά κύτταρα από τη δράση επιβλαβών ουσιών (Brain Res, 2000;855:292-297) και πιθανόν να δίνει θετικά αποτελέσματα σε πάσχοντες από Alzheimer ή άλλες δυσλειτουργίες της μνήμης (Free Radic Biol Med, 1995, 19, 227-250).
Μελέτες σε ζώα έδειξαν ότι το Α- και R- λιποϊκό οξύ βοηθά στην πρόληψη του καταρράκτη και προστατεύει τα μάτια από την υπεριώδη ακτινοβολία, καθώς ενισχύει τη δράση των βιταμινών C και E (Free Radic Res, 1996, 25, 337-346) (Free Rad Biol Med, 1995,18, 823-829). Επιπλέον, σε ασθενείς με γλαύκωμα, που έλαβαν 150 mg λιποϊκού οξέος ημερησίως για ένα μήνα, βελτιώθηκε σημαντικά η όραση (Vestn Oftalmol, 1995, 111, 6-8).
Το ALA βοηθά στην παρεμπόδιση του πολλαπλασιασμού του HIV, αναστέλλοντας την αντίστροφη μεταγραφάση και τον πυρηνικό παράγοντα kappa-B, που σχετίζονται με την εξέλιξη της νόσου (AIDS) (Klin Wochenschr, 1991, 69, 722-724) (Biochem Biophys Res Commun, 1992, 189, 1709-1715).
Επιπλέον, έχει χρησιμοποιηθεί και ως αντίδοτο σε δηλητηριάσεις από το θανατηφόρο μανιτάρι του γένους Amanita, αυξάνοντας κατά πολύ το ποσοστό επιβίωσης (Verlg Gerhard Witzstrock, 1980, 197-202).
ΑΓΚΙΝΑΡΑ
Βοτανική (και αγγλική) ονομασία: Cynara scolymus (Artichoke)
Ενεργό μέρος φυτού: Άνθος
Ενεργά συστατικά: caffeoylquinic acids (cynarin κ.ά.).
Ιδιότητες: Αυξάνει την έκκριση χολής. Μειώνει τη χοληστερίνη και τα τριγλυκερίδια. Εμποδίζει την οξείδωση της LDL προστατεύοντας από την αρτηριοσκλήρωση. Αντιοξειδωτικό. Εμποδίζει την οξείδωση της LDL προστατεύοντας από την αρτηριοσκλήρωση. Αντιοξειδωτικό. Ηπατοπροστατευτικό και αποτοξινωτικό. Βοηθά στην αναγέννηση των ηπατικών κυττάρων. Διουρητικό. Ορεξιογόνο. Ανακουφίζει από τα συμπτώματα της δυσπεψίας (φούσκωμα, ναυτία, εμετός κτλ.) και τη δυσκοιλιότητα.
Συνεργικά βότανα: Milk thistle, Andrographis
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Δεν έχουν αναφερθεί παρενέργειες. Συνιστάται ιατρική συμβουλή για άτομα με χολολιθίαση. Να μη λαμβάνεται από άτομα με απόφραξη των χοληφόρων οδών.
ΑΛΟΗ
Ο χυμός αλόης είναι περίπου 99% νερό, και το υπόλοιπο αποτελείται από ανόργανα άλατα, βιταμίνες, πολυσακχαρίτες, λιπίδια, φαινολικές ενώσεις, και οργανικά οξέα. Σύμφωνα με το Διεθνές Επιστημονικό Συμβούλιο Αλόης, το φύλλο αλόης μπορεί να μεταποιηθεί σε δύο είδη χυμών για εμπορική χρήση: χυμός γέλης εσωτερικού φύλλου και χυμός από ολόκληρο αποχρωματισμένο φύλλο. O χυμός γέλης εσωτερικού φύλλου παράγεται μόνο από το ζελατινώδες εσωτερικό του φύλλου. Ο χυμός από ολόκληρο αποχρωματισμένο φύλλο παράγεται με την άλεση του φύλλου και ακόλουθη κατεργασία του εξαγόμενου χυμού με ενεργό άνθρακα για την απομάκρυνση λατέξ της αλόης (J Toxicol, 2013, 2013:802453).
ΑΜΙΝΟΞΕΑ
Αμινοξέα ονομάζονται οι ενώσεις που αποτελούν τα βασικά δομικά συστατικά των πρωτεϊνών και καθορίζουν τις χαρακτηριστικές ιδιότητές τους. Μερικά από τα πιο σημαντικά για το σώμα αμινοξέα είναι η γλουταμίνη, η λυσίνη, η μεθειονίνη, η τυροσίνη και η αργινίνη, τα οποία προσφέρουν οφέλη σε πολλούς ιστούς και όργανα, ώστε να επιτυγχάνεται η εύρυθμη λειτουργία όλου του οργανισμού.
ΑΡΓΙΝΙΝΗ
Η αργινίνη χρησιμοποιείται από το σώμα μας για την παραγωγή του μονοξειδίου του αζώτου (ΝΟ), μέσω του ενζύμου συνθετάση. Το ΝΟ παίζει σημαντικότατο ρόλο στη λειτουργία του καρδιαγγειακού, του νευρικού και του ανοσοποιητικού συστήματος.
Ως προς το τελευταίο, η αργινίνη (μέσω κυρίως του ΝΟ, το οποίο ευνοεί την παραγωγή ιντερλευκίνης-1) αυξάνει τόσο τον αριθμό, όσο και την κυτταροτοξικότητα των κυττάρων-φυσικών φονέων (NC Cells) και των κυττάρων φονέων που διεγείρονται από την λεμφοκίνη (LAC Cells).
Η αργινίνη είναι επίσης πρόδρομος ουσία στη σύνθεση του τετραπεπτιδίου tuftsin, το οποίο φαίνεται να έχει ανοσορυθμιστική δράση.
Τα παραπάνω οδηγούν στη βάσιμη υπόθεση ότι η αργινίνη μπορεί να είναι χρήσιμη σε πολλές περιπτώσεις όπου υφίσταται ένα κατεσταλμένο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως σε κακοήθειες (καρκίνοι) και AIDS.
Μελέτες με ζώα επιβεβαιώνουν την υπόθεση, όσον αφορά τον καρκίνο. Σε μελέτη π.χ. με αρουραίους, στους οποίους δόθηκε αργινίνη, παρατηρήθηκε καταστολή, τόσο των όγκων, όσο και των μεταστάσεων (J Parent Enter Nutr, 1985 9(4): 428-34).
Όσον αφορά το AIDS, σχετική μελέτη δεν έδειξε βελτίωση των ανοσολογικών παραμέτρων σε προσβεβλημένα από τον HIV άτομα που ελάμβαναν 720 mg αργινίνης για έξι μήνες. Τα άτομα, πάντως, αυτά αύξησαν το βάρος τους.
Η αργινίνη, μέσω του ΝΟ, εμποδίζει την αγγειοσυστολή, τις φλεγμονές του ενδοθηλίου, τη συγκόλληση των αιμοπεταλίων, την παραγωγή ελεύθερων ριζών, καθώς και άλλες διαδικασίες που ευνοούν την εμφάνιση καρδιαγγειακής νόσου.
Μελέτες σε ζώα με υψηλή χοληστερίνη έδειξαν, επίσης, ότι βοηθά στη μείωση των λιπιδίων, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις προκάλεσε υποχώρηση προϋπαρχουσών βλαβών του αγγειακού ενδοθηλίου.
Άλλες μελέτες με ασθενείς με υπέρταση και χοληστερίνη έδωσαν αξιοσημείωτα αποτελέσματα, ενώ μελέτη κατά την οποία χορηγήθηκε αργινίνη για έξι μήνες έδειξε μείωση της ενδοθηλίνης του πλάσματος (πεπτιδίου που προκαλεί αγγειοσυστολή) και σημαντική βελτίωση της λειτουργίας του ενδοθηλίου των μικρών στεφανιαίων αγγείων (Circulation, 1998, 97: 2123-28).
Μελέτες σε ασθενείς με στηθάγχη έδειξαν μείωση των επεισοδίων στηθάγχης και βελτίωση της ικανότητας για άσκηση. Η αργινίνη, λόγω προφανώς των αγγειοδιασταλτικών της ιδιοτήτων και της καλύτερης αιμάτωσης της περιοχής των γεννητικών οργάνων, βελτιώνει τη στύση σε ένα σημαντικό ποσοστό ανδρών με στυτική δυσλειτουργία, ενώ ενδέχεται να αυξάνει τη libido στις γυναίκες.
Η αργινίνη αυξάνει επίσης τον αριθμό και την κινητικότητα των σπερματοζωαρίων σε ένα σημαντικό ποσοστό ανδρών με ολιγοσπερμία.
Η αργινίνη βρέθηκε να είναι χρήσιμη σε περιπτώσεις πρωτοπαθούς δυσκινησίας βλεφάρων (γενετική πάθηση), ενώ σε συνδυασμό με ibuprofen, περιόρισε σημαντικά την ένταση των πόνων ημικρανίας (Int J Clin Pharm Res, 1998, 18: 145 50).
Σε ασθενείς με μεταμόσχευση νεφρού η αργινίνη διευκολύνει τη νεφρική αγγειοδιαστολή και την αποβολή νατρίου με τα ούρα (νατριούρηση), ενώ φαίνεται ότι εξουδετερώνει την αντι-νατριουρητική δράση της κυκλοσπορίνης (Neph Dial Tanspl, 1997, 12: 1437-40).
Τέλος, η αργινίνη χρησιμοποιείται σε νοσοκομεία για την επιτάχυνση της επούλωσης πληγών/τραυμάτων ηλικιωμένων ατόμων, τα οποία δεν αναρρώνουν τόσο γρήγορα, όσο νεότερα άτομα.
ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ – ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ: Η αργινίνη δεν έχει, γενικώς, παρενέργειες, ακόμη και σε πολύ υψηλές δοσολογίες (μέχρι 15.000 mg). Αντενδείκνυται σε όσους πάσχουν από τη σπάνια γενετική νόσο αργινιναιμία. Όσοι έχουν παθήσεις νεφρού ή συκωτιού θα πρέπει να την λαμβάνουν με ιατρική συμβουλή.
Όσοι έχουν απλό έρπη να λαμβάνουν την αργινίνη με κάποια επιφύλαξη, γιατί ενδέχεται να αυξάνει τα επεισόδια εκδήλωσης έρπη. Ας σημειωθεί ότι οι πρωτεΐνες του ιού του απλού έρπη είναι πλούσιες σε αργινίνη, ενδέχεται δε τροφές / συμπληρώματα πλούσια σε αργινίνη να ευνοούν τον πολλαπλασιασμό του ιού.
ΑΣΒΕΣΤΙΟ
Το ασβέστιο είναι το στοιχείο που βρίσκεται σε μεγαλύτερη ποσότητα στο ανθρώπινο σώμα. Το 99% αυτής της ποσότητας βρίσκεται στα κόκαλα και τα δόντια, όμως και το υπόλοιπο 1% που κατανέμεται στα νεύρα, στους μυς και το αίμα παίζει σπουδαιότατο ρόλο στη λειτουργία των νεύρων, των μυών και της καρδιάς, στη πήξη του αίματος, στην υγεία των αγγείων, στη αποθήκευση και απελευθέρωση των ορμονών.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, το ασβέστιο φαίνεται να μειώνει την υψηλή πίεση και να ελαχιστοποιεί την απώλεια οστικής μάζας από τα οστά των γυναικών μετά την εμμηνόπαυση. Επιπλέον, η ύπαρξη αρκετού ασβεστίου στον οργανισμό προστατεύει τα οστά και τα δόντια από τη συσσώρευση μολύβδου, ενός πολύ τοξικού μετάλλου. Λαμβανόμενο το ασβέστιο μαζί με βιταμίνη D φαίνεται ότι μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος και ορθού εντέρου.
Oι φυτοφάγοι, εάν δεν καταναλώνουν γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα, είναι δυνατόν να υποφέρουν από χαμηλά επίπεδα ασβεστίου, όχι μόνο γιατί στερούνται μιας πλούσιας πηγής του μετάλλου, αλλά και γιατί η διατροφή τους είναι συνήθως πλούσια σε οξέα (φυτικό, οξαλικό) που ενώνονται με το ασβέστιο και μειώνουν την απορρόφησή του.
Άτομα που αποφεύγουν το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, λόγω έλλειψης του ενζύμου λακτάση και της συνακόλουθης δυσανεξίας, βρίσκονται σε κίνδυνο έλλειψης ασβεστίου, εάν δεν διατρέφονται με τροφές πλούσιες σε ασβέστιο ή δεν λαμβάνουν συμπληρώματα ασβεστίου.
Όλες οι ηλικιακές ομάδες δεν συγκρατούν το ίδιο καλά το ασβέστιο που περιέχουν οι τροφές. Τη μεγαλύτερη απορρόφηση έχουν τα βρέφη (60%), ενώ σε άτομα μεγάλης ηλικίας το ποσοστό απορρόφησης μειώνεται δραματικά.
Άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά την απορρόφηση του ασβεστίου είναι το χαμηλό επίπεδο βιταμίνης D, η ανεπάρκεια υδροχλωρικού οξέος στο στομάχι, η καθιστική ζωή, ενώ η μεγάλη κατανάλωση πρωτεΐνης και καφέ προκαλεί αυξημένη αποβολή του ασβεστίου από τα ούρα.
O καλύτερος τρόπος για να αυξήσουμε την απορρόφηση του ασβεστίου από τα συμπληρώματα διατροφής είναι να το λαμβάνουμε μαζί με βιταμίνη D ή (ακόμα καλύτερα) με πλήρη σειρά βιταμινών και μετάλλων.
Η άριστη ημερήσια λήψη ασβεστίου (από τροφές και συμπληρώματα) κυμαίνεται μεταξύ 1000 και 1500mg ενώ ο παρακάτω πίνακας δείχνει τις συνιστώμενες δόσεις για αντιμετώπιση ειδικών καταστάσεων, σύμφωνα με την πρακτική πολλών αμερικανών εναλλακτικών γιατρών.
ΠΡΟΒΛΗΜΑ – ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΗ ΔΟΣΗ:
Σπασμένα / ραγισμένα οστά: 1000-2000 mg
Υψηλή πίεση: 1000-1500 mg
Οστεοπόρωση: 1000-2000 mg
ΑΣΤΡΑΓΑΛΟΣ
Βοτανική ονομασία: Astragalus membranaceus
Ενεργό μέρος φυτού: Ρίζα
Ενεργά συστατικά: 4`-hydroxy-3`-methoxy-isoflavone 7-sug, isoflavones, saponins
Ιδιότητες: Διεγερτικό του ανοσοποιητικού, και, ως εκ τούτου, αντικαρκινικό. Κατά της στηθάγχης και των κρυολογημάτων. Ευεργετικό για τα νεφρά. Θεωρείται επίσης ευεργετικό στο σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, την υψηλή πίεση, τις λοιμώξεις, τις φλεγμονές, τα έλκη, τον πονόλαιμο, την ιογενή ηπατίτιδα και ιογενή μυοκαρδίτιδα, το AIDS, σε περιπτώσεις μειωμένου αριθμού λευκών αιμοσφαιρίων και μειωμένης γονιμότητας. Συνιστάται από βοτανοθεραπευτές κατά τη διάρκεια χημειοθεραπείας/ακτινοθεραπείας για μείωση των παρενεργειών.
Συνεργικά βότανα: Echinacea, Green tea, Turmeric, Garlic, OPC, Schisandra, Shiitake, Goldenseal, Pau d`arco.
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Δεν έχουν αναφερθεί παρενέργειες. Θεωρητικά, θα μπορούσε να μειώσει τη δράση των ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων.
BETA VULGARIS
Βοτανική (και ελληνική) ονομασία: Beta vulgaris (Παντζάρι)
Ενεργό μέρος φυτού: Φύλλα, ρίζα
Ενεργά συστατικά: betalains
Ιδιότητες: Το Beta vulgaris, γνωστό ως παντζάρι, είναι ετήσιο φυτό με βολβοειδή ρίζα. Είναι εγγενές στην περιοχή της Μεσογείου και καλλιεργείται ευρέως στην Αμερική, την Ευρώπη και σε όλη την Ινδία. Πολλά μέρη του φυτού χρησιμοποιούνται στην παραδοσιακή ινδική ιατρική για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες. Η ρίζα του είναι αποχρεμπτική, διουρητική και χρησιμοποιείται ως θεραπεία για ψυχικά προβλήματα και ασθένειες του ήπατος. Τα φύλλα είναι τονωτικά, διουρητικά και χρήσιμα στην ανακούφιση της φλεγμονής και σε ασθένειες του σπλήνα και του ήπατος. Στα φύλλα έχει επίσης δειχθεί η παρουσία των betalains, δηλαδή betacyanins (ερυθρό-ιώδες χρωστικές) και betaxanthines (κίτρινες χρωστικές), καθώς επίσης και φλαβονοειδών, πολυφαινολών, βιταμινών και ανόργανων συστατικών. Λόγω της υψηλής διατροφικής τους αξίας, τα φύλλα καταναλώνονται ευρέως ως λαχανικά σε όλο τον κόσμο. (Acta Pol Pharm, 2012, 69(5):945-50.)
BIOPERINE
Το μαύρο πιπέρι (Piper nigrum) πρωτοχρησιμοποιήθηκε από τους αρχαίους Αγιουρβέδους ως γιατρικό σε ποικίλες και διαφορετικές ασθένειες. Οι σύγχρονοι ερευνητές πιστεύουν πως η διαδεδομένη χρήση του P. nigrum στην αρχαία Αγιουρβέδα οφειλόταν στο δραστικό συστατικό Bioperine® (πιπερίνη ή 1-piperoylpiperidine). Στην Αγιουρβέδα θεωρείται πως η αξία του Bioperine® είναι να ενισχύει τη βιοδιαθεσιμότητα των άλλων φυσικών φαρμάκων. Πρόσφατα βρέθηκε πως η ιδιότητά του αυτή να ενισχύει τη βιοδιαθεσιμότητα είναι μη-ειδική και ικανή να ενισχύει την απορρόφηση πολλών θρεπτικών συστατικών, κυρίως ενισχύοντας την απορρόφησή τους μέσω του αυλού του εντέρου. Τα θρεπτικά που απορροφώνται περιλαμβάνουν φυτικά συστατικά, βιταμίνες και μέταλλα. Έρευνες έχουν δείξει ότι το Bioperine® εμφανίζει σημαντική ηπατοπροστατευτική δράση. (Scientific World Journal, 2012, 2012:637953.)
BLACK CHERRY
Το black cherry (Prunus cerasus) είναι ένας καρπός πλούσιος σε ανθοκυανιδίνες, ουσίες με ισχυρή αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονική δράση (J Nat Prod, 1999, 62, 294-296). Το Black Cherry έχει, επιπλέον, υψηλή περιεκτικότητα σε μελατονίνη, η οποία, πέρα από την αντιοξειδωτική της δράση, βρέθηκε ότι καταστέλλει την κυκλοοξυγενάση (COX-2), παρεμποδίζοντας έτσι τη δημιουργία φλεγμονής.
BLACK COHOSH
Βοτανική ονομασία: Cimicifuga racemosa
Ενεργό μέρος φυτού: Ρίζα και ρίζωμα
Ενεργά συστατικά: triterpene glycosides
Ιδιότητες: Θεωρείται εξίσου αποτελεσματικό με τα οιστρογόνα στην ανακούφιση συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης, όπως αναψοκοκκινίσματα, ξηρότητα κόλπου, ευερεθιστικότητα, αϋπνία, ήπια κατάθλιψη.
Κατάλληλο για προεμμηνορροϊκή ένταση και άλλα προβλήματα περιόδου.
Τονωτικό νευρικού συστήματος γυναικών / ανδρών. Μυοχαλαρωτικό / ινομυαλγία.
Αντιφλεγμονικό.
Αντιρρευματικό.
Συνεργικά βότανα: Soy isoflavones, OPC, Red clover
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Σε ορισμένα ευαίσθητα άτομα μπορεί να προκαλέσει γαστρεντερική διαταραχή. Συνιστάται να μην χρησιμοποιείται χωρίς διακοπή για πάνω από 6 μήνες.
BLACK CURRANT
Το Black currant (μαύρο φραγκοστάφυλο – Ribes nigrum L.) είναι ένας θάμνος που καλλιεργείται σε διάφορα μέρη του κόσμου με εύκρατο κλίμα. Οι καρποί του αποτελούν πλούσια πηγή βιταμίνης C και άλλων ευεργετικών για την υγεία ουσιών, όπως: ρουτίνη, πηκτίνες, μικρο- και μακροθρεπτικά συστατικά και αιθέρια έλαια (Food Chemistry 127 (2011) 1216–1223).Οι καρποί του Blackcurrant περιέχουν πολυφαινολικές ουσίες με αντιοξειδωτικές, αντιμικροβιακές, αντιικές και αντιβακτηριακές ιδιότητες [2-6]. Λόγω αυτών των ιδιοτήτων, οι πολυφαινόλες που περιέχει προστατεύουν και υποστηρίζουν πολλές λειτουργίες των οργάνων και των συστημάτων και ιδίως το πεπτικό (World J Microbiol Biotechnol, 2010, 26(10):1735-1743), το νευρικό (AGE, 2005, 27: 49–57), και το κυκλοφορικό (J Science Med Sport , 12:S69 – S70) σύστημα. Σε in vitro καλλιέργειες κυττάρων, οι πολυφαινόλες παρουσιάζουν αντικαρκινική δράση, αναστέλλοντας τον πολλαπλασιασμό και την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων με την πρόκληση της απόπτωσης σε αυτές (Meat Science, 2012, 1(4):533–539). Οι ανθοκυανίνες, ειδικότερα τα παράγωγα κυανιδίνη και δελφινιδίνη, οι οποίες είναι οι κύριες πολυφαινόλες στο εκχύλισμα φρούτων, χρησιμοποιούνται στη θεραπεία των ματιών και ασθενειών του οφθαλμού (Experimental Eye Research, 2006, 83(2): 348–356).
Στα φύλλα του Blackcurrant, τα παράγωγα της quercetin, όπως αναφέρεται σε πολλές μελέτες, έχουν ένα φάσμα δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένης της αντιμικροβιακής, αντι-φλεγμονώδη, αντι-ιική, αντιτοξικές, αντισηπτικό και αντιοξειδωτική δράση, και πιθανώς υποστηρίζουν αντικαρκινικές θεραπείες (Org Biomol Chem, 2004, 2:1419-1423).
BOSWELLIA
Βοτανική ονομασία: Boswellia serrata
Ενεργό μέρος φυτού: Κόμμι
Ενεργά συστατικά: triterpene acids (boswellic acids)
Ιδιότητες: Αντιφλεγμονικό, κατά της αρθρίτιδας, συμπεριλαμβανομένης της ρευματοειδούς αρθρίτιδας (μειώνει τον πόνο, βελτιώνει τη λειτουργία των αρθρώσεων). Πιθανώς κατά της ελκώδους κολίτιδας και της πάθησης του Crohn. Παραδοσιακό αντικαρκινικό (υπάρχει και μια κλινική μελέτη με θετικά αποτελέσματα σε όγκους εγκεφάλου).
Συνεργικά βότανα: Ginger, Turmeric, St. John`s wort, Chamomile, Feverfew, Goldenseal
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Υπερευαίσθητα άτομα μπορεί να παρουσιάσουν στομαχική αναστάτωση, διάρροια ή αναφυλαξία.
ΒΑΛΕΡΙΑΝΑ
Βοτανική (και αγγλική) ονομασία: Valeriana officinalis (Valerian)
Ενεργό μέρος φυτού: Ρίζα
Ενεργά συστατικά: valerenic acid
Ιδιότητες: Ηρεμιστικό του κεντρικού νευρικού συστήματος. Κατά του άγχους, στρες, νευρικής έντασης. Από τα καλύτερα βότανα κατά της αϋπνίας, χωρίς τις παρενέργειες των χημικών φαρμάκων, όπως εθισμός, μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης, πρωινή υπνηλία. Κατά των μυϊκών κραμπών που συνδέονται με το στρες. Έχει χρησιμοποιηθεί με διάφορους βαθμούς επιτυχίας στις κράμπες περιόδου, στομάχου και εντέρων (σπαστική κολίτιδα).
Συνεργικά βότανα: Passion flower, Hops, Chamomile, Licorice, Hawthorn, Black cohosh. Πολύ καλός είναι ο συνδυασμός με το St. John`s wort για την αϋπνία.
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Ασφαλές, χωρίς καμία τοξικότητα στις συνηθισμένες δόσεις. Να μην χρησιμοποιείται μαζί με φάρμακα κατά της αϋπνίας, χημικά ηρεμιστικά και αγχολυτικά.
ΒΗΤΑ-ΚΑΡΟΤΙΝΗ
Η βήτα-καρoτίνη είναι λιπoδιαλυτή, αντιoξειδωτική βιταμίνη με πλατιά διάδoση στo φυτικό κόσμo. Oνoμάζεται και πρoβιταμίνη Α, επειδή μετατρέπεται εντός τoυ oργανισμoύ (κυρίως στo έντερο και στο συκώτι) σε βιταμίνη Α.
Η βήτα-καροτίνη:
– Είναι ισχυρό αντιoξειδωτικό.
– Πρoστατεύει από τoν καρκίνo, ιδίως προστάτη, στoμάχoυ, πνευμόνων, στήθoυς, παχέoς εντέρoυ.
– Σε συνδυασμό με βιταμίνη C μειώνει τoυς κινδύνoυς πρoκακoηθών αλλoιώσεων, όπως η τραχηλική δυσπλασία.
– Πρoστατεύει από τις καρδιαγγειακές παθήσεις. Μελέτη με 330 ασθενείς έδειξε ότι 50 mg βήτα-καρoτίνης ημερησίως περιόρισε κατά 50% τα σoβαρά καρδιαγγειακά επεισόδια (Medical Tribune, 29.11.90-2)
– Αυξάνει τον αριθμό των Τ-κυττάρων, ενισχύοντας έτσι τo ανoσoπoιητικό σύστημα. Ως εκ τoύτoυ, καταπoλεμά χρόνιες και oξείες λoιμώξεις.
ΒΙΟΤΙΝΗ (Β-7)
Η βιοτίνη είναι ένα σημαντικό συνένζυμο που, δρώντας συνεργικά με τις άλλες βιταμίνες του συμπλέγματος Β, είναι απαραίτητο για τη σύνθεση των πρωτεϊνών, υδατανθράκων και λιπαρών οξέων. Δεν θεωρείται πραγματική βιταμίνη, γιατί μπορεί να συντεθεί εντός του οργανισμού μας από τα ωφέλιμα βακτήρια της εντερικής χλωρίδας. Ως εκ τούτου, η έλλειψή της δεν είναι συνηθισμένη και περιορίζεται σε ειδικές ομάδες του πληθυσμού, όπως εκείνοι που κάνουν μακροχρόνια χρήση αντιβιοτικών ή σουλφοναμιδών (φάρμακα που καταστρέφουν τα ωφέλιμα βακτήρια της εντερικής χλωρίδας), ορισμένα νεογέννητα (πολύ λίγα), επειδή το μητρικό γάλα είναι φτωχό σε βιοτίνη, επίσης νεογέννητα με ειδικές γενετικές παθήσεις, καθώς και άτομα (ιδίως bodybuilders) που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες ωμών αυγών. Πράγματι το ωμό ασπράδι περιέχει αβιδίνη, μια πρωτεΐνη που εμποδίζει την απορρόφηση της βιοτίνης. Η ανεπάρκεια βιοτίνης μπορεί να προκαλέσει ναυτία, ανορεξία, κατάθλιψη, μυϊκούς πόνους, εμετούς, υψηλή χοληστερίνη, φλεγμονές ή χλωμάδα του δέρματος, αναιμία και, στα νήπια, σμηγματορροϊκή δερματίτιδα. Ειδικά για την τριχόπτωση και τη φαλάκρα, η λήψη βιοτίνης δίνει πολύ καλά αποτελέσματα, αν υπάρχει έλλειψή της στον οργανισμό. Στην αντίθετη περίπτωση τα αποτελέσματα είναι αμφίβολα. Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η βιοτίνη βοηθά στην πρόληψη και θεραπεία ενός συνδρόμου που εμφανίζεται σε άτομα που κάνουν μακροχρόνια αιμοκάθαρση και θυμίζει την ασθένεια Alzheimer, δεδομένου ότι μεταξύ των συμπτωμάτων του περιλαμβάνονται η απώλεια προσανατολισμού, ανωμαλίες στο λόγο, απώλεια μνήμης, τρέμουλο, δυσκολία στο βάδισμα. Η βιοτίνη δεν έχει τοξικότητα ή παρενέργειες.
ΒΙΟΦΛΑΒΟΝΟΕΙΔΗ
Tα βιοφλαβονοειδή είναι φυτικές, υδατοδιαλυτές ουσίες με ευρεία διάδοση στη φύση, κυρίως σαν χρωστικές των ανθέων, καρπών, λαχανικών και φλοιών δένδρων. Ονομάζονται και «φλαβονοειδή», αν και ο όρος «βιοφλαβονοειδή» είναι πιο ειδικός, δηλώνοντας, συνήθως, ότι πρόκειται για φλαβονοειδή με σημαντική βιολογική δράση πάνω στον ανθρώπινο οργανισμό.Πολλά βότανα οφείλουν τις αντιοξειδωτικές και άλλες φαρμακολογικές τους ιδιότητες κυρίως στα βιοφλαβονοειδή που περιέχουν.
Tα βιοφλαβονοειδή προστατεύουν τη δομή των τριχοειδών αγγείων και μειώνουν τη διαπερατότητά τους, εξ ου και η ονομασία βιταμίνη P (Permeability). Είναι πολύ αποτελεσματικά κατά των κηλίδων αίματος (πετέχιες) που εμφανίζονται κάτω από το δέρμα, χωρίς να υπάρχει τραυματισμός, και οφείλονται σε διαρροή αίματος από τα τριχοειδή αγγεία. Άλλες περιπτώσεις που τα βιοφλαβονοειδή μπορεί να είναι αποτελεσματικά είναι σε αιμορραγίες της μύτης και των ούλων, σε πόνους της πλάτης και των ποδιών, στη διαλείπουσα χωλότητα (= χωλότητα που εμφανίζεται κατά διαστήματα).Λόγω των αντιφλεγμονικών ιδιοτήτων τους χρησιμοποιούνται από αθλητές (αλλά και από εκτροφείς αγωνιστικών αλόγων) επειδή καταπραΰνουν τους πόνους και τις κράμπες και επιταχύνουν το χρόνο ανάρρωσης μετά από μυϊκούς τραυματισμούς.
ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ
Οι βιταμίνες είναι φυσικές ουσίες, αναγκαίες σε ελάχιστες ποσότητες, που προσλαμβάνονται κυρίως με τις τροφές. Παίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του οργανισμού και την επιτέλεση αρκετών βασικών λειτουργιών. Μία από τις βασικές λειτουργίες των βιταμινών είναι η συμμετοχή τους σε εκείνες τις χημικές αντιδράσεις του οργανισμού που μετατρέπουν τα συστατικά των τροφών (πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λίπη) σε ενέργεια. Βοηθούν στο μεταβολισμό, την αναπαραγωγή την ανάπτυξη και είναι απαραίτητες για την άμυνα του οργανισμού. Ακόμα και μία πολύ μικρή έλλειψη βιταμινών στον οργανισμό μας, μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα ατονίας, εκνευρισμού, υπνηλίας, άγχους, μειωμένης ενεργητικότητας, κακής διάθεσης, ευαισθησία σε κρυολογήματα, έλλειψη συγκέντρωσης, παχυσαρκία κ.τ.λ. Μακροχρόνιες ελλείψεις και ανεπάρκειες προδιαθέτουν σε πολύ σοβαρά προβλήματα υγείας. Ο ανθρώπινος οργανισμός δεν μπορεί να τις συνθέσει από μόνος του και έτσι προσλαμβάνει τις απαραίτητες για τη ζωή βιταμίνες, από την τροφή ή τα συμπληρώματα διατροφής.
ΒΙΤΑΜΙΝΗ A
Η βιταμίνη Α συμβάλλει στην ανάπτυξη των οστών, των δοντιών, καθώς και στη διαδικασία της αναπαραγωγής (λειτουργία των όρχεων και ωοθηκών).
Απαραίτητη για την ανάπτυξη τoυ εμβρύου, την ανάπτυξη και διαφοροποίηση των ιστών. Βoηθάει στην αντιμετώπιση της τυφλότητας κατά τη νύχτα και άλλων oφθαλμικών παθήσεων. Αυξάνει την αντίσταση τoυ oργανισμoύ στις μoλύνσεις τoυ αναπνευστικoύ συστήματoς, τoυ στόματoς, τoυ oυρoγεννητικoύ συστήματος.
Απαραίτητη για την υγεία του δέρματος και των μαλλιών.
Πoλλές κλινικές μελέτες έχoυν δείξει ότι η βιταμίνη Α και η Β-Καρoτίνη εμπoδίζoυν την καρκινoγένεση και καταπoλεμoύν διάφoρα είδη καρκίνoυ και, ιδίως, τoν καρκίνo τoυ πνεύμονα. Νεότερες μελέτες υποδεικνύουν ότι η αντικαρκινική δράση οφείλεται περισσότερο στις αντιοξειδωτικές ιδιότητες της Β-Καροτίνης παρά στην βιταμίνη Α.
Σημείωση: Η βιτ. Α μετράται σε IU (Διεθνείς Μονάδες) και σε mcg ή mg. Ένα mcg αντιστοιχεί σε 3,33 ΙU. Επομένως 1.000 mcg (1 mg) αντιστοιχούν σε 3.330 ΙU και 10.000 mcg (10 mg) σε 33.000 IU.
ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ – ΠΡΟΦΥΛΑΞΕΙΣ: Υψηλές δόσεις βιταμίνης Α (συνήθως άνω των 30.000 IU) για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να είναι τοξικές και πρέπει να αποφεύγονται, εκτός αν υπάρχει ιατρική παρακολούθηση. Οι έγκυες και τα παιδιά θα πρέπει να αποφεύγουν δόσεις βιταμίνης Α άνω των 10.000 ΙU ημερησίως (εκτός αν υπάρχει διαφορετική ιατρική oδηγία).
Υπενθυμίζουμε ότι τα παραπάνω ισχύουν για τη βιταμίνη Α και όχι για τη βήτα καροτίνη (προβιταμίνη Α), η οποία δεν έχει τοξικότητα.
ΒΙΤΑΜΙΝΗ B-1
Η θειαμίνη είναι μια από τις πλέον ευαίσθητες βιταμίνες, καταστρεφόμενη εύκολα από τη θερμότητα, την έκθεση στον αέρα ή την επίδραση διάφορων ουσιών πoυ χρησιμoπoιoύνται στη μαγειρική, όπως τo μπέικιν πάoυντερ. Εξάλλoυ, η πoσότητα θειαμίνης πoυ μπoρεί να απoθηκεύσει o oργανισμός είναι μικρή, ενώ σαν υδατoδιαλυτή βιταμίνη απoβάλλεται εύκoλα με τα oύρα. Έτσι, σε oρισμένες κατηγoρίες ατόμων, όπως oι ηλικιωμένoι, oι διαβητικoί, oι πάσχoντες από τo συκώτι και oι αλκooλικoί, είναι διαδεδoμένη η χρόνια έλλειψη βιταμίνης Β-1. Η θειαμίνη είναι oυσιαστικής σημασίας για την υγεία τoυ νευρικoύ συστήματoς, των μυών και της καρδιάς.
Συμμετέχει στoν μεταβoλισμό της γλυκόζης και την παραγωγή ενέργειας, καθώς και στην παραγωγή υδρoχλωρικoύ oξέoς, βoηθώντας έτσι την πέψη.
Βoηθάει επίσης στην καταπoλέμηση της δυσκoιλιότητας, διότι βελτιώνει τoν μυικό τόνo τoυ στoμάχoυ και των εντέρων, είναι δε απαραίτητη για την υγεία τoυ δέρματoς, για την ανάπτυξη και την παραγωγή στερoειδών oρμoνών (όπως η πρoγεστερόνη και η κoρτιζόνη) από τα λιπαρά oξέα. Χoρηγώντας βιταμίνη Β-1 πριν και μετά από μια χειρoυργική oδoντιατρική επέμβαση επιτυγχάνεται μείωση τoυ πόνoυ και συντόμευση τoυ χρόνoυ ανάρρωσης. Η θειαμίνη χρησιμoπoιείται στη θεραπεία τoυ έρπητα ζωστήρα, καθώς και στην αντιμετώπιση των πρoβλημάτων πoυ δημιoυργoύνται από την έλλειψή της, σε πoλλές περιπτώσεις αλκooλισμoύ, κίρρωσης, λoιμώξεων, εγκαυμάτων, παρατεταμένης διάρρoιας, υπερθυρεoειδισμoύ, εγχειρήσεων, σωματικoύ ή ψυχικoύ στρες, κακοηθών εμετών εγκυμοσύνης, σχιζoφρένειας, παρατεταμένης αιμoκάθαρσης νεφρoπαθών, χρήσης αντισυλληπτικών και μεγάλης κατανάλωσης καφέ ή τσαγιoύ.
Η σoβαρή έλλειψη βιταμίνης Β-1 πρoκαλεί την ασθένεια Beri-Beri.
ΒΙΤΑΜΙΝΗ B-12
Η βιταμίνη Β-12 είναι απαραίτητη για την πρόληψη της αναιμίας, τo σχηματισμό και τη μακρoβιότητα των κυττάρων, την πέψη και αφoμoίωση των τρoφών, τη σύνθεση των πρωτεϊνών, τo μεταβoλισμό των υδατανθράκων και των λιπών.Διατηρεί τη γoνιμότητα, συμμετέχει στην παραγωγή του γενετικού υλικού DNA και RNA, ευνοεί την κανονική ανάπτυξη τoυ σώματος, είναι αντικαρκινική, παίζει καθοριστικό ρόλο στη λειτουργία του νευρικού συστήματος και, ενδεχομένως, βοηθάει στην πρόληψη του Alzheimer.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που έγινε στη Σκωτία με άτομα 60 – 78 ετών, όσοι είχαν τα υψηλότερα επίπεδα βιταμίνης Β-12 και φολικού οξέος στο αίμα σημείωσαν και τις καλύτερες επιδόσεις στα τεστ νοημοσύνης (Am J Clin. Nutr, 2002, 75:785-6).Oι ηλικιωμένoι και τα άτoμα με πεπτικές ανωμαλίες διατρέχoυν αυξημένo κίνδυνo ελλείψεως της Β-12, λόγω μειωμένης απορρόφησής της. Επίσης οι φυτοφάγοι, λόγω της σπανιότητας της Β-12 στoν φυτικό κόσμo, χρειάζoνται συχνά συμπληρώματα διατρoφής με Β-12.
ΒΙΤΑΜΙΝΗ B-2
Η βιταμίνη Β-2 (ριβοφλαβίνη) είναι αντιοξειδωτική, υδατοδιαλυτή (όπως όλες οι βιταμίνες Β) που αποθηκεύεται ελάχιστα από τους ιστούς. Ως εκ τούτου, πρέπει να λαμβάνεται συνεχώς με τις τροφές ή τα συμπληρώματα.
Η ανεπάρκεια της βιταμίνης Β-2 συνοδεύεται κατά κανόνα από ανεπάρκεια και άλλων βιταμινών και μετάλλων, συμβαίνει δε συνήθως σε άτομα (κυρίως ηλικιωμένους) που διατρέφονται κατά βάση με φάστ φούντ, καφέδες, μπισκότα και γλυκά. Άλλες κατηγορίες ατόμων που κινδυνεύουν από ανεπάρκεια ριβοφλαβίνης είναι οι χρονίως αλκοολικοί και οι χρονίως πάσχοντες από συκώτι, καθώς και όσοι δέχονται ολική παρεντερική διατροφή. Άλλη, σπάνια μεν, αλλά συχνά μοιραία ανεπάρκεια, δεδομένου ότι προκαλεί γαλακτική οξέωση, είναι αυτή που μπορεί να προκληθεί από ορισμένες θεραπείες για το AIDS (nucleoside analogues therapies). Η λήψη ριβοφλαβίνης διορθώνει ταχέως την οξέωση.
Η ριβοφλαβίνη μετέχει στο μεταβολισμό των υδατανθράκων, λιπών και πρωτεϊνών και έχει σπουδαίο ρόλο στη διαδικασία παραγωγής ενέργειας. Είναι απαραίτητη για την οξυγόνωση των κυττάρων, για την ανάπτυξη και την αναπαραγωγή, για την υγεία των επιθηλιακών ιστών (κυρίως γαστρεντερικού συστήματος), των ματιών, του δέρματος, των νυχιών και των μαλλιών. Θεωρείται ότι καταπολεμά την πιτυρίδα.
Η Β-2 συμμετέχει σε πάρα πολλά ένζυμα και ενζυματικές διεργασίες, έχει δε σημαντικές αντιοξειδωτικές ιδιότητες, είτε μόνη της, είτε σαν συστατικό του ενζύμου αναγωγάση της γλουταθειόνης.
Επιδημιολογικές έρευνες στο Ιράν, Κίνα και Αφρική δείχνουν να υπάρχει σύνδεση μεταξύ καρκίνου του οισοφάγου και ανεπάρκειας ριβοφλαβίνης, ενώ σύμφωνα με μια μελέτη η χορήγησή της μείωσε τον αριθμό των προκαρκινικών κυττάρων του οισοφάγου.
ΒΙΤΑΜΙΝΗ B-6
Η βιταμίνη Β-6 είναι πρωταρχικής σημασίας τόσo για τη σωματική, όσo και για την πνευματική υγεία, συμμετέχοντας σε περισσότερες λειτουργίες από oπoιoδήπoτε άλλo μεμoνωμένo θρεπτικό συστατικό. Έτσι, είναι απαραίτητη για την παραγωγή τoυ υδρoχλωρικoύ oξέoς και, συνεπώς, για την καλή λειτουργία της πέψης.
Βoηθάει στην παραγωγή των ερυθρών αιμoσφαιρίων και στη διατήρηση της ισoρρoπίας νατρίoυ/καλίoυ. Είναι ηπίως διoυρητική και ευεργετική για όσoυς υπoφέρoυν από κατακράτηση υγρών, ρυθμίζoντας την απoβoλή τoυ ύδατoς. Συμμετέχει σαν συνένζυμo στoν μεταβoλισμό των υδατανθράκων, λιπών, πρωτεϊνών και είναι απαραίτητη για την καλή λειτoυργία τoυ εγκεφάλoυ και για την παραγωγή των πυρηνικών oξέων RNA, DNA. Ενεργοποιεί πολλά ένζυμα και βoηθά στην απoρρόφηση της βιταμίνης Β-12, στη λειτoυργία τoυ ανoσoπoιητικoύ συστήματoς και στην παραγωγή αντισωμάτων, καθώς και στην παραγωγή νιασίνης από την τρυπτoφάνη.Η βιταμίνη Β-6 παίζει ρόλo στην αντιμετώπιση τoυ καρκίνoυ και της αρτηριoσκλήρωσης και εμπoδίζει την παραγωγή της oμoκυστεΐνης, μιας τoξικής oυσίας πoυ πρoσβάλλει την καρδιά επιτρέποντας την εναπόθεση χoληστερίνης γύρω από αυτήν.
ΒΙΤΑΜΙΝΗ C
Η βιταμίνη C είναι υδατοδιαλυτή βιταμίνη απαραίτητη για την ανάπτυξη των ιστών, τη λειτουργία των επινεφριδίων, την υγεία των οστών, δοντιών και ούλων. Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, βοηθά στην πρόληψη/θεραπεία του καρκίνου και των παρενεργειών της ακτινοθεραπείας και προστατεύει από τις λοιμώξεις, τις τοξίνες, τη μόλυνση του περιβάλλοντος, τα ηπατοτοξικά φάρμακα. Mελέτη με ποντίκια στα οποία χορηγήθηκαν υψηλές δόσεις acetaminophen ή κοκαΐνης έδειξε ότι η βιταμίνη C μείωσε τις βλάβες στο ήπαρ κατά 80% (Drug and Nutrient Interactions, 1984, 33-41). H βιταμίνη C παίζει ουσιώδη ρόλο στη σύνθεση του κολλαγόνου και στη διαδικασία της επούλωσης των πληγών και των καταγμάτων, καθώς και στη σύνθεση των ορμονών που ελέγχουν το στρες. Είναι επίσης απαραίτητη για το μεταβολισμό του φολικού οξέος, της τυροσίνης και της φαινυλαλανίνης, ενώ διεγείρει την παραγωγή της ιντερφερόνης. Τακτική λήψη βιταμίνης C φαίνεται ότι μειώνει τη συχνότητα των κρυολογημάτων, ενώ, αποδεδειγμένα, μειώνει τη σοβαρότητά τους. Μειώνει επίσης την κακή χοληστερίνη (LDL) και εμποδίζει την οξείδωσή της, προστατεύοντας έτσι από αρτηριοσκλήρωση, ενώ αυξάνει την ευεργετική χοληστερίνη (HDL).
Η βιταμίνη C έχει ήπια αντιυπερτασική δράση.
ΒΙΤΑΜΙΝΗ D
Η βιταμίνη D είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη απαραίτητη για την υγεία των οστών και των δοντιών. Προάγει την απορρόφηση του ασβεστίου και του φωσφόρου από το έντερο και την εναπόθεσή τους στα οστά (επιμετάλλωση). Συμβάλλει στην εύρυθμη λειτουργία του ανοσοποιητικού και νευρικού συστήματος και βοηθά στην πρόληψη διαφόρων χρόνιων και αυτοάνοσων νοσημάτων. Είναι ιδιαίτερα σημαντική κατά τη νηπιακή και παιδική ηλικία, καθώς συμβάλλει στη σωστή και υγιή σκελετική ανάπτυξη. Οι βασικές μορφές βιταμίνης D είναι η D2 (εργοκαλσιφερόλη) και η D3 (χοληκαλσιφερόλη), που περιέχονται σε λίγες τροφές μόνο (λιπαρά ψάρια, γάλα, αυγά, συκώτι κ.ά.).
Το μεγαλύτερο ποσοστό βιταμίνης D που απαιτείται καθημερινά σχηματίζεται στο δέρμα. Κατά την έκθεσή μας στον ήλιο, η 7-διυδροχοληστερόλη μετατρέπεται, υπό την επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας, σε βιταμίνη D3 (χοληκαλσιφερόλη). Στη συνέχεια, η D3 υφίσταται δύο διαδοχικές υδροξυλιώσεις, μία αρχικά στο ήπαρ, όπου μετατρέπεται σε καλσιδιόλη (25(OH)D3), και έπειτα στους νεφρούς, όπου μετατρέπεται σε καλσιτριόλη (1,25(OH)D3), τη δραστική μορφή της βιταμίνης D.
Η καλσιτριόλη λειτουργεί στον οργανισμό ως στεροειδής ορμόνη και δρα σε διάφορους ιστούς, όπως το έντερο, τους νεφρούς, τα οστά, την καρδιά, τους μύες, τον εγκέφαλο, τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, ρυθμίζοντας την έκκριση άλλων ουσιών, ενώ ελέγχει, άμεσα ή έμμεσα, περισσότερα από 200 γονίδια, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που είναι υπεύθυνα για τη ρύθμιση του κυτταρικού πολλαπλασιασμού, της κυτταρικής διαφοροποίησης, της απόπτωσης και της αγγειογένεσης.
ΒΙΤΑΜΙΝΗ Ε
Η βιταμίνη Ε είναι λιποδιαλυτή, αντιοξειδωτική, σημαντική για την πρόληψη του καρκίνου και των καρδιαγγειακών παθήσεων. Βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος, διορθώνει τις βλάβες των ιστών και είναι χρήσιμη στην αντιμετώπιση του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου, ενώ είναι τόσο αποτελεσματική κατά των πόνων της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και της ρευματοειδούς (αγκυλωτικής) σπονδυλίτιδας, όσο και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονικά φάρμακα (NSAID). Εξ άλλου, σύμφωνα με μελέτη σε ηλικιωμένα άτομα με αναπνευστικά προβλήματα, η λειτουργία των πνευμόνων τους βελτιώθηκε με την αύξηση της βιταμίνης Ε στη διατροφή τους (Am J Resp Med, 1996, 154: 1401-04). Η βιταμίνη Ε μειώνει τη συγκόλληση των αιμοπεταλίων, βοηθά στην αποφυγή θρομβώσεων, στη μείωση της πίεσης, στην πρόληψη του καταρράκτη, στην επούλωση και περιορισμό των ουλών. Μελέτη του Εθνικού Oφθαλμ. Ινστιτ. των Η.Π.Α. έδειξε ότι η τακτική λήψη φυσικής βιταμίνης Ε μειώνει τον κίνδυνο καταρράκτη τουλάχιστον κατά 30% (Ophthal, 1998, 831 – 36). Προλαμβάνει τις βλάβες των κυττάρων, εμποδίζοντας την οξείδωση των λιπών και το σχηματισμό ελεύθερων ριζών. Επιβραδύνει τα γηρατειά και ενδέχεται να προλαμβάνει τις δερματικές κηλίδες των ηλικιωμένων. Είναι πολύ χρήσιμη στην αντιμετώπιση της ινοκυστικής πάθησης του μαστού (fibrocystic breast) (Nutrition Research 2, 1982: 243-47). Η βιταμίνη Ε εθεωρείτο κατά το παρελθόν ως η βιταμίνη της γονιμότητας, όπως δηλώνει και το επιστημονικό της όνομα: Τοκοφερόλη [τόκος (=τοκετός) + φέρω]. Αυτό έχει αποδειχθεί για ορισμένα ζώα με τα οποία έγιναν οι αρχικές μελέτες, όχι όμως και για τους ανθρώπους, τουλάχιστον σε τέτοιο βαθμό, ώστε να δικαιολογεί την ονομασία. Πάντως, σύμφωνα με μια μελέτη, η βιτ. Ε αυξάνει την κινητικότητα των ανδρικών σπερματοζωαρίων.
ΒΙΤΑΜΙΝΗ Κ
Ο όρος “βιταμίνη Κ” αναφέρεται σε μία ομάδα λιποδιαλυτών ουσιών με παρόμοια χημική δομή, που ανήκουν στην κατηγορία των ναφθοκινονών και διακρίνονται στη φυλλοκινόνη (βιταμίνη Κ1) και τις μενακινόνες (βιταμίνες Κ2).Η βιταμίνη Κ1 παράγεται από τα ανώτερα φυτά και τα φύκη, ενώ οι μεγαλύτερες συγκεντρώσεις της βρίσκονται στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά (σπανάκι, μαρούλι κ.ά.). Οι μενακινόνες παράγονται από ένα ευρύ φάσμα βακτηρίων, περιλαμβανομένων των ωφέλιμων βακτηρίων της εντερικής χλωρίδας του ανθρώπου. Τα περισσότερο μελετημένα μέλη αυτής της ομάδας αποτελούν η μενακινόνη-4 (ΜΚ-4) και η μενακινόνη-7 (ΜΚ-7). Πρόσφατες μελέτες έδειξαν, επίσης, ότι η MK-4 παράγεται και σε διάφορους ανθρώπινους ιστούς, από τη μετατροπή της φυλλοκινόνης που προσλαμβάνεται μέσω της διατροφής. Παρόλο που όλες οι βιταμίνες Κ έχουν παρόμοια δράση, παρουσιάζουν μεταξύ τους διαφορές ως προς την απορρόφησή τους από το έντερο, τη μεταφορά και τη διανομή τους στους ιστούς και τη βιοδιαθεσιμότητά τους. Έτσι, οι Κ2 [ιδίως αυτές με μακρά πλευρική αλυσίδα, όπως η μενακινόνη 7 (ΜΚ-7)] παρουσιάζουν καλύτερη απορρόφηση και μεγαλύτερο χρόνο ημιζωής, σε σχέση με την Κ1, με αποτέλεσμα να σημειώνονται υψηλότερα επίπεδα στον ορό του αίματος και να παρουσιάζουν καλύτερη δράση. Επομένως, ο επαρκής εφοδιασμός των διαφόρων ιστών σε βιταμίνη Κ δεν εξαρτάται μόνο από την ποσότητα, αλλά και από το είδος της βιταμίνης που προσλαμβάνεται.
ΒΟΡΙΟ
Σημαντικό για την ανάπτυξη των οστών. Βοηθάει στο μεταβολισμό και απορρόφηση ασβεστίου. Εμποδίζει την απώλεια μετάλλων και την οστεοπόρωση.
ΒΡΟΜΕΛΙΝΗ
Η βρομελίνη είναι ένα πρωτεϊνολυτικό ένζυμο (για την ακρίβεια: μίγμα πρωτεϊνολυτικών, κυρίως, ενζύμων) που προέρχεται από τον ανανά ή/και τα κοτσάνια ανανά. O ανανάς χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα σαν παραδοσιακό φάρμακο στις τροπικές περιοχές, για την υποβοήθηση της πέψης, την αποτοξίνωση του οργανισμού, τη βελτίωση της υφής του δέρματος και για την ταχύτερη επούλωση των πληγών. Η βρομελίνη είναι χρήσιμη, τόσο σαν εξαιρετικό πεπτικό βοήθημα, όσο και για μεγάλο φάσμα άλλων περιπτώσεων.
Σε δυτικές χώρες η βρομελίνη χρησιμοποιείται θεραπευτικά από το 1957, έχουν δε δημοσιευθεί πάνω από 200 σχετικές μελέτες. Ορισμένες από τις πρώιμες μελέτες έδωσαν αρνητικά αποτελέσματα, λόγω χρήσης εντεροδιαλυτών ταμπλετών ή/και ακατάλληλων δοσολογιών. Ιδιαίτερης αξίας είναι η αντιφλεγμονική δράση της βρομελίνης, δεδομένου ότι σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να αντικαταστήσει πλήρως ή εν μέρει τα αντιφλεγμονικά φάρμακα, χωρίς τις σοβαρές παρενέργειες που αυτά συχνά έχουν στο γαστρεντερικό σύστημα.
CALCIFASORB
Η βιταμίνη D είναι λιποδιαλυτή, οπότε συνοδεύοντας την κατανάλωση της βιταμίνης D με λιπαρά οξέα, καθώς και συμπληρωματικές θρεπτικές ουσίες που βοηθούν στην πέψη των λιπών είναι ένας ιδανικός τρόπος για να μεγιστοποιηθεί η απορρόφηση της βιταμίνης D.
CELADRIN
Το Celadrin αποτελεί μία πατενταρισμένη φόρμουλα εστεροποιημένων λιπαρών οξέων που υποστηρίζουν την υγεία των αρθρώσεων. Σύμφωνα με πολυάριθμες κλινικές μελέτες, το Celadrin παρέχει ανακούφιση από τους πόνους στις αρθρώσεις και μειώνει σημαντικά τις φλεγμονές σε πάσχοντες από αρθρίτιδα, εκφυλιστικές νόσους των αρθρώσεων, ψωρίαση και άλλες φλεγμονώδεις καταστάσεις.Οι μελέτες έδειξαν ότι το Celadrin, είτε λαμβάνεται εσωτερικά είτε χρησιμοποιείται τοπικά ως κρέμα, δεν έχει παρενέργειες, όπως τα κοινά αντιφλεγμονικά φάρμακα, αλλά είναι πολύ ασφαλές και αποτελεσματικό. Ο κύριος ρόλος του Celadrin είναι να λιπαίνει τις κυτταρικές μεμβράνες σε ολόκληρο τον οργανισμό, ενισχύοντας έτσι την ελαστικότητά τους και, κατ`επέκταση, τη σωστή λειτουργία τους, ενώ παράλληλα βοηθά στην αποκατάσταση του αρθρικού υγρού, βελτιώνοντας την κινητικότητα και ελαστικότητα των αρθρώσεων. Δρα συνεργικά με τη γλυκοζαμίνη και επιταχύνει τη δράση της, ως προς την αποκατάσταση του αρθρικού χόνδρου.
Έρευνες έδειξαν ότι τα εστεροποιημένα λιπαρά οξέα του Celadrin αναστέλλουν τη θρομβοξάνη, μία ουσία που προκαλεί τη συσσώρευση των αιμοπεταλίων, προκαλώντας φλεγμονή και τοπική καταστροφή των ιστών.
CICHORIUM INTYBUS
Βοτανική (και ελληνική) ονομασία: Cichorium intybus (Κιχώριο το Ίντυβο)
Ενεργό μέρος φυτού: Άνθος
Ενεργά συστατικά: Ινουλίνη
Ιδιότητες: Το Cichorium intybus είναι ένα ιατρικά σημαντικό φυτό στην Ευρασία και σε μέρη της Αφρικής με μακρά παράδοση χρήσης σε παραδοσιακά γιατρικά. Περιέχει πάνω από 100 δραστικά συστατικά, μεταξύ των οποίων ανόργανα στοιχεία (κάλιο, νάτριο, ασβέστιο, φώσφορο, μαγνήσιο και σίδηρο), βιταμίνες (ασκορβικό οξύ, ρετινόλη, θειαμίνη, ριβοφλαβίνη, νιασίνη, καροτενοειδή, ινουλίνη, αισκλουλίνη, αισκουλετίνη, κιχωρίνη, κιχωρικό οξύ) και πικρές ουσίες, όπως λακτουκίνη, λακτουκοπικρίνη και παράγωγά τους. Μεταξύ άλλων του έχουν αποδοθεί αντιμοκροβιακές, αντιφλεγμονικές, αντιαλλεργικές, γαστροπροστατευτικές και αντιοξειδωτικές ιδιότητες (Evid Based Complement alternat Med, 2013, 2013:579319).
CLA
Παρά τη μεγάλη δομική συγγένεια με το λινολεϊκό οξύ, το CLA έχει πολύ διαφορετικές ιδιότητες. Έτσι, φαίνεται να είναι από τις αποτελεσματικότερες ουσίες κατά του πάχους, αφού μειώνει το λίπος προς όφελος των άπαχων μυών.
Επίσης, μειώνει τη χοληστερίνη και τα τριγλυκερίδια, ενώ ανέστρεψε τις αγγειακές αθηρωματικές βλάβες σε πειραματόζωα.
Πολυάριθμες μελέτες με ζώα και in vitro δείχνουν πολύ ελπιδοφόρες αντικαρκινικές ιδιότητες σε μία σειρά καρκίνων, όπως στήθους, παχέος και ορθού εντέρου, προστάτη, πνεύμονα, επιδερμίδας, και στο μελάνωμα.
COGNIPLEX
Θρεπτικά συστατικά ενίσχυσης της εγκεφαλικής λειτουργίας με Ginkgo biloba για υγιή κυκλοφορία του αίματος, Huperzine-A για ενίσχυση της μεταβίβασης εγκεφαλικών σημάτων και Vinpocetine για αντιοξειδωτική προστασία του εγκεφάλου.
COLEUS FORSKOHLII
Βοτανική ονομασία: Coleus forskohlii
Ενεργό μέρος φυτού: Ρίζα
Ενεργά συστατικά: Φορσκολίνη (αλκαλοειδή)
Ιδιότητες: Το Coleus forskohlii (CF) είναι ένα φυτό γηγενές της Ινδίας. Από τους αρχαίους χρόνους, τα φυτά του είδους Coleus έχουν χρησιμοποιηθεί ως φυτικό φάρμακο για τη θεραπεία διαφόρων διαταραχών του καρδιαγγειακού, του αναπνευστικού, του γαστρεντερικού και του κεντρικού νευρικού συστήματος. Χημικά, είναι ένα φυτό πλούσιο σε αλκαλοειδή, τα οποία θεωρούνται ότι έχουν μια υψηλή επίδραση επί των βιολογικών συστημάτων (J Int Soc Sports Nutr, 2005, 2:54-62).
Το 1974, οι ερευνητές απομόνωσαν για πρώτη φορά το διτερπένιο φορσκολίνη από τις ρίζες του Coleus forskohlii καθιστώντας το ως μόνη, μέχρι στιγμής, γνωστή πηγή της ουσίας αυτή. Οι θεραπευτικές επιδράσεις αυτού του αλκαλοειδούς (φορσκολίνη) είναι καλά τεκμηριωμένες και το καθιστούν υποτασικό, αντισπασμωδικό, αγγειοδιασταλτικό, χαλαρωτικό των λείων μυών, αντιφλεγμονικό, κατά της συγκόλλησης των αιμοπεταλίων, βρογχοδιασταλτικό, κατά του γλαυκώματος και αντι-μεταστατικό, ιδιότητες που οφείλονται στη μοναδική ικανότητά του να ενεργοποιεί το ένζυμο αδενυλική κυκλάση (Ayu, 2011, 32(1):59-65).
CRANBERRY
Βοτανική (και ελληνική) ονομασία: Vaccinium macrocarpon (Οξύκοκκος)
Ενεργό μέρος φυτού: Καρπός
Ενεργά συστατικά: alpha D-mannopyranoside, vitamin C
Ιδιότητες: Εμποδίζει τα βακτήρια (συμπεριλαμβανομένου του E. coli) να προσκολλώνται στα τοιχώματα της κύστης και των ουρητικών οδών. Φλεγμονή και λοιμώξεις ουροδόχου κύστης. Φλεγμονή και λοιμώξεις νεφρών. Λοιμώξεις ουρητικής οδού. Κατακράτηση υγρών. Θεωρείται ότι μειώνει την έντονη οσμή των ούρων. Πιθανώς δραστικό κατά του ελικοβακτηρίου.
Συνεργικά βότανα: Uva usri, Burdock, Alfalfa, Goldenseal, OPC
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Δεν έχει παρενέργειες παρά μόνο σε πολύ μεγάλες ποσότητες (γαστρεντερικές διαταραχές). Συνιστάται η λήψη συμπυκνωμένου εκχυλίσματος σε κάψουλες ή καθαρού χυμού χωρίς γλυκαντικά (πολύ ξινός). Οι λοιμώξεις του ουρητικού συστήματος απαιτούν ιατρική παρακολούθηση, με ενδεχόμενη χρήση αντιβιοτικών.
ΓΑΪΔΟΥΡΑΓΚΑΘΟ
Βοτανική (και αγγλική) ονομασία: Silybum marianum (Milk Thistle)
Ενεργό μέρος φυτού: Σπέρματα Ενεργά συστατικά: silymarin
Ιδιότητες: Εξαιρετικό τονωτικό – αποτοξινωτικό του συκωτιού. Πολλές από τις ιδιότητές του οφείλονται στο ισχυρό αντιοξειδωτικό silymarin. Προστατεύει από βλάβες που προκαλούν στο συκώτι ιοί, ελεύθερες ρίζες και διάφορες τοξίνες (ρυπαντές, φάρμακα, αλκοόλ κλπ.). Διεγείρει τη σύνθεση πρωτεϊνών, διεγείροντας έτσι την αναγέννηση των ηπατικών κυττάρων (αντίθετα, δεν διεγείρει την αναπαραγωγή καρκινικών ηπατικών κυττάρων!).
Αυξάνει την παραγόμενη γλουταθειόνη, εμποδίζει την εναπόθεση λίπους στο συκώτι (λιπαρό συκώτι), είναι αποτελεσματικό στην οξεία και χρόνια ιογενή ηπατίτιδα, μειώνει τα ηπατικά ένζυμα, προστατεύει από ελαφρές και σοβαρές (κίρρωση) ηπατικές βλάβες που προκαλεί το αλκοόλ. Παρατείνει το χρόνο ζωής των κιρρωτικών, ενώ βελτιώνει τα αποτελέσματα των αντικιρρωτικών θεραπειών. Ευεργετικό στην ψωρίαση, λόγω τόνωσης συκωτιού, εξουδετέρωσης ένδο- και έξω- τοξινών, μείωσης αριθμού λευκοτριενίων.
Χρήσιμο στην πρόληψη και θεραπεία της χολολιθίασης, δεδομένου ότι αυξάνει τη διαλυτότητα της χολής και μειώνει την περιεκτικότητά της σε χοληστερίνη. Βοηθητικό της πέψης. Άριστο αντίδοτο του δηλητηριώδους – θανατηφόρου μανιταριού Amanita phalloides (εάν ληφθεί λίγο πριν, ταυτόχρονα ή, το πολύ, 24 ώρες μετά το μανιτάρι).
Συνεργικά βότανα: Dandelion, OPC, Artichoke, Turmeric, Schisandra
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Το Milk thistle φαίνεται ότι είναι εξαιρετικά ασφαλές ακόμη και σε υψηλές δοσολογίες και για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Μελέτες με ζώα δεν έχουν δείξει καμία τοξικότητα. Σε σχετικά σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει διάρροια, η οποία συνήθως παρέρχεται μετά από λίγες μέρες.
ΓΑΜΜΑ ΛΙΝΟΛΕΝΙΚΟ ΟΞΥ
Το Γάμμα Λινολενικό Oξύ (GLA) είναι ένα λιπαρό οξύ της σειράς ωμέγα-6 με μεγάλη θεραπευτική αξία, αφού είναι πρόδρομος ουσία της προσταγλαδίνης Ε1 (PGE1) που το σώμα μας χρησιμοποιεί για την αντιμετώπιση των φλεγμονών και για την άμυνά του έναντι παθήσεων, όπως ο καρκίνος, οι καρδιοπάθειες, οι αλλεργίες, το άσθμα, η αρθρίτιδα και οι αυτοάνοσες ασθένειες, καθώς και για την αποφυγή της πρόωρης γήρανσης. Το GLA μπορεί να παραχθεί στο σώμα μας από το λινολεϊκό οξύ, το οποίο συνήθως είναι άφθονο στη διατροφή μας. Αυτό υποβάλλει την ιδέα ότι και το παραγόμενο από τον οργανισμό μας GLA θα είναι άφθονο και αρκετό για τις ανάγκες μας.Δυστυχώς, στην πράξη, αυτό δεν συμβαίνει συχνά, επειδή για τη μετατροπή του λινολεϊκού οξέος σε GLA (όπως και για τη μετατροπή του άλφα λινολενικού οξέος σε EPA και DHA) απαιτείται το ένζυμο D6D (Delta-6-Desaturase), το οποίο, για μια σειρά από λόγους, συνήθως βρίσκεται σε ανεπαρκείς ποσότητες στο σώμα μας. Μερικοί από τους λόγους αυτούς είναι η ηλικία, το στρες, η άφθονη κατανάλωση ζάχαρης, αλκοόλ, κορεσμένων και υδρογονωμένων λιπών, καθώς και η ανεπάρκεια ενός ή περισσότερων από τα παρακάτω διατροφικά στοιχεία: βιταμίνες C, Β-3, Β-6, μαγνήσιο, ψευδάργυρος. Άλλοι λόγοι μπορεί να είναι ορισμένες ασθένειες, όπως υποθυρεοειδισμός, διαβήτης, καρκίνος, διάφορες ιώσεις.Από τα παραπάνω συνάγεται ότι θα πρέπει να βασισθούμε σε διατροφικές πηγές πλούσιες σε GLA (κυρίως EPO, Borage oil, Black currant oil), αν θέλουμε να επωφεληθούμε από τις θεραπευτικές ιδιότητες του GLA. Το λάδι Oινοθήρα ή EPO (Evening Primrose Oil) είναι μια εξαιρετική πηγή GLA και χρησιμοποιείται ευρέως, ενώ το λάδι Μπουράντζας (Borage oil) θεωρείται ακόμη καλύτερη πηγή, αφού περιέχει περισσότερο GLA και λιγότερο λινολεϊκό οξύ σε σχέση με το EPO.
ΓΛΟΥΤΑΘΕΙΟΝΗ
Η γλουταθειόνη αποτελεί συστατικό φυσικά παραγόμενο από τα κύτταρα και απαιτείται για μια ποικιλία λειτουργιών, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας του κυττάρου από την οξειδωτική βλάβη εξουδετερώνοντας τις ελεύθερες ρίζες που μπορεί να προκληθούν από ρύπους και τοξίνες. Επίσης συμβάλλει στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος ενεργοποιώντας τα λεμφοκύτταρα, τα κύτταρα φυσικούς φονείς και ενισχύοντας την κυτταροτοξική δράση των λεμφοκυττάρων (Autoimmun Rev, 2013, 12(7): 741–751). Εξασφαλίζει επίσης να διατηρούνται οι βιταμίνες C και E σε ενεργές μορφές και η ζημία που προκαλείται από την οξείδωση να αντισταθμίζεται (Nutrients, 2013, 5, 3496-3505; Nutrients 2013, 5(8), 2969-3004). Τα επίπεδα της γλουταθειόνης μπορεί να μειωθούν όταν το ήπαρ έχει υποστεί βλάβη. Ορισμένα φάρμακα που συνταγογραφούνται για την καταπολέμηση του καρκίνου και του ιού HIV μπορούν επίσης να μειώσουν τα ποσά της γλουταθειόνης στον οργανισμό (Autoimmun Rev, 2013, 12(7): 741–751).
ΓΛΟΥΤΑΜΙΝΗ
Η γλουταμίνη μετέχει στη σύνθεση της γλουταθειόνης (στο συκώτι και στα νεφρά), αυξάνοντας έτσι το επίπεδό της στους φυσιολογικούς ιστούς, ενώ, παραδόξως, μειώνει το επίπεδό της στους καρκινικούς ιστούς, καθιστώντας τους έτσι πιο ευάλωτους στη χημειοθεραπεία και στην ακτινοθεραπεία*.
Σε συμφωνία με τα παραπάνω είναι τα αποτελέσματα μελέτης με πάσχοντες από οξεία μυελογενή λευχαιμία, οι οποίοι έλαβαν γλουταμίνη 3 μέρες πριν την έναρξη πολυφάρμακης χημειοθεραπείας: η διάρροια των ασθενών ήταν λιγότερο σοβαρή και διήρκεσε λιγότερο. Μειώθηκε επίσης η παρεντερική διατροφή και η συστηματική αντιμυκητική θεραπεία (Eur J Cancer, 1997,33:19-20). Επίσης, σε μελέτη με ζώα η χορήγηση γλουταμίνης επιτάχυνε τη θεραπεία εντερίτιδας εξ ακτινοθεραπείας, ενώ και σε πεπτικά έλκη από ασπιρίνη έδειξε σημαντικές προστατευτικές/θεραπευτικές ιδιότητες (4 x 500 mg, μία ώρα πριν κάθε γεύμα και πριν τον ύπνο).
Άλλη σημαντική ιδιότητα της γλουταμίνης είναι η μείωση της επιθυμίας για αλκοόλ σε εξαρτημένα από αυτό άτομα, ενώ επίσης μειώνει το άγχος και βελτιώνει τον ύπνο τους (Quart J Stud Alcohol, 1957, 18(4):581-87). Αν και υπό φυσιολογικές συνθήκες η γλουταμίνη είναι μη απαραίτητο αμινοξύ (δηλ. το σώμα μπορεί να συνθέσει τις απαραίτητες γι` αυτό ποσότητες), σε συνθήκες έντονου σωματικού στρες (π.χ. καρκίνος, χειρουργικά ή άλλα τραύματα, εγκαύματα, σηπτικές καταστάσεις, έντονες σωματικές καταπονήσεις) η γλουταμίνη γίνεται απαραίτητο αμινοξύ, όποτε τα συμπληρώματα γλουταμίνης αποκτούν ιδιαίτερη αξία.
ΓΛΥΚΟΖΑΜΙΝΗ (ΘΕΙΙΚΗ)
Η γλυκοζαμίνη (αμινο-μονοσακχαρίτης) είναι δομικό συστατικό του κολλαγόνου, που με τη σειρά του είναι το κύριο συστατικό του συνδετικού ιστού. Ένας τύπος συνδετικού ιστού είναι και οι χόνδροι, οι οποίοι βρίσκονται στις αρθρώσεις, τους τένοντες, τη μύτη και τα αυτιά. Στις αρθρώσεις οι χόνδροι σχηματίζουν μια λεπτή, ολισθηρή, μαλακή, αλλά πολύ ανθεκτική επένδυση, ώστε να εξασφαλίζουν την άνετη κίνηση των οστών, χωρίς αυτά να έρχονται σε απευθείας επαφή και να τρίβονται. Η γλυκοζαμίνη συμβάλλει στην ανθεκτικότητα, ενώ η χονδροϊτίνη στην ελαστικότητα των χόνδρων. Η φθορά των χόνδρων, είτε οφείλεται στην ηλικία, είτε σε παλιά ή πρόσφατα τραύματα, είτε σε υπερβολική χρήση, προκαλεί την οστεοαρθρίτιδα με αλλοιώσεις των οστών, λόγω τριβής και φλεγμονών, και με ενδεχόμενες επιπλοκές σε άλλες παθήσεις των αρθρώσεων, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα.
Η γλυκοζαμίνη, λαμβανόμενη σαν συμπλήρωμα, απορροφάται σχεδόν εξ ολοκλήρου από το λεπτό έντερο, φθάνοντας δε στις αρθρώσεις βοηθάει στη συντήρηση της δομής των χόνδρων και στην καλύτερη λειτουργία τους. Έρευνες έχουν δείξει ότι η γλυκοζαμίνη έχει αντιοξειδωτικές και, ενδεχομένως, αντιφλεγμονικές ιδιότητες. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα έξι διπλά-τυφλών ερευνών που διήρκεσαν 4, τουλάχιστον, εβδομάδες, σημειώθηκε σημαντική μείωση του πόνου σε ομάδες οστεοαρθριτικών που ελάμβαναν θειική γλυκοζαμίνη, σε σχέση με τις ομάδες που ελάμβαναν placebo (JAMA, 2000, 283:1469-75).
ΓΛΥΚΥΡΡΙΖΑ
Βοτανική (και αγγλική) ονομασία: Glycyrrhiza glabra (Licorice)
Ενεργό μέρος φυτού: Ρίζα
Ενεργά συστατικά: flavonoids, isoflavonoids, coumarins, triterpenoid saponins (glycyrrhizin < 2%)
Ιδιότητες: Αντιβακτηριακές, αντιικές, αντιοξειδωτικές ιδιότητες (οφειλόμενες κυρίως στη γλυκυρριζίνη). Η DGL μορφή δίνει πολύ καλά αποτελέσματα στο έλκος στομάχου και, ιδίως, δωδεκαδακτύλου, χωρίς παρενέργειες. Εμποδίζει την ανάπτυξη του ελικοβακτηρίου.
Συνεργικά βότανα: Wild Mexican yam, Ginger, Black cohosh, Ginseng, Dong quai, Saw palmetto, Kelp, Milk thistle, Dandelion
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Η DGL γλυκύρριζα, από την οποία έχει αφαιρεθεί, σχεδόν, η γλυκυρριζίνη (< 2%) δεν προκαλεί υπέρταση και θεωρείται πολύ ασφαλής, ακόμη και σε υψηλές δοσολογίες.
ΓΥΡΗ ΜΕΛΛΙΣΣΩΝ
Θεωρούμενη σαν η πληρέστερη τροφή της φύσης, η γύρη μελισσών περιέχει έναν εξαιρετικά μεγάλο αριθμό θρεπτικών συστατικών, μεταξύ των οποίων 22 αμινοξέα, βιταμίνες (ιδίως του συμπλέγματος Β), μέταλλα, βιοφλαβονοειδή (ιδιαίτερα ρουτίνη), ένζυμα, φυσικά αντιβιοτικά, ορμόνες, γλυκοσίδες, απαραίτητα λιπαρά οξέα.
Η γύρη μελισσών είναι γνωστή από την αρχαιότητα σαν μια θαυμάσια τροφή. Στη σύγχρονη εποχή, μόνο πρόσφατα οι επιστήμονες καταπιάστηκαν μ` αυτή, για να διαπιστώσουν, κυρίως από τη χημική της σύσταση και από μελέτες σε ζώα, ότι τα δεδομένα φαίνεται να δικαιολογούν τη φήμη της. Πρώτοι, Σοβιετικοί επιστήμονες κατά τις δεκαετίες του 1970, 1980 διατύπωσαν την άποψη ότι η γύρη μελισσών αυξάνει την αντοχή και βελτιώνει την απόδοση των αθλητών, οι οποίοι, με τη σειρά τους, απέδιδαν αρκετές από τις κορυφαίες επιδόσεις τους στη βοήθεια της γύρης μελισσών. Το ίδιο ισχυρίσθηκαν και οι Φινλανδοί δρομείς που επέτυχαν καταπληκτικές επιδόσεις και κατέκτησαν τα χρυσά μετάλλια στα 500 και 1000 μέτρα, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου (1972). Μία άλλη ενδιαφέρουσα ιδιότητα της γύρης μελισσών προέκυψε από μελέτες επιστημόνων στο Οχάιο των ΗΠΑ: όταν έδωσαν σε δύο ομάδες αρουραίων για 12 εβδομάδες, στην πρώτη μία κανονική τροφή και στη δεύτερη γύρη μελισσών, διαπίστωσαν ότι η δεύτερη ομάδα είχε στο τέλος του πειράματος λιγότερο λίπος και περισσότερη μυϊκή μάζα. Μένει να διερευνηθεί αν κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τους ανθρώπους.
Άλλη αξιόλογη ιδιότητα της γύρης μελισσών είναι ότι βοηθά στην αντιμετώπιση της καλοήθους διόγκωσης του προστάτη και της προστατίτιδας, μπορεί δε να συνδυασθεί με το Saw Palmetto ή/και το Pygeum, βότανα με αποδεδειγμένη δράση κατά των προβλημάτων που προκαλεί η καλοήθης διόγκωση του προστάτη.
Η γύρη μελισσών ενδέχεται να είναι χρήσιμη στο γλαύκωμα, λόγω της άφθονης ρουτίνης που περιέχει, και στην αντιμετώπιση βακτηριακών λοιμώξεων, ενώ έχει τη φήμη ότι αυξάνει τον αριθμό των σπερματοζωαρίων και ενισχύει την ανδρική γονιμότητα.
DMAE
Το DMAE (2 – dimethylaminoethanol) είναι ένα συμπλήρωμα διατροφής, το οποίο έχει τη φήμη ότι ενισχύει τη μνήμη και βελτιώνει τη διάθεση. Η ενίσχυση της μνήμης οφείλεται στην υποτιθέμενη αύξηση των επιπέδων της ακετυλοχολίνης στον εγκέφαλο. Κλινικές μελέτες με υγιή άτομα δεν υπάρχουν, ενώ μελέτες με πάσχοντες από Alzheimer έδωσαν αντικρουόμενα αποτελέσματα. Πάντως στους ασθενείς αυτούς φαίνεται ότι το DMAE δίνει καλύτερα αποτελέσματα ως προς τη βελτίωση της συμπεριφοράς και της διάθεσης, παρά ως προς τη βελτίωση της μνήμης.
ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ – ΠΡOΦΥΛΑΞΕΙΣ: Το DMAE θα πρέπει να αποφεύγεται από άτομα με ιστορικό επιληψίας ή σπασμών. Σε ορισμένα άτομα μπορεί να προκαλέσει πολύ ζωηρά όνειρα.
DONG QUAI
Βοτανική (και ελληνική) ονομασία: Angelica sinensis (Κινέζικη Αγγελική, γυναικείο ginseng)
Ενεργό μέρος φυτού: Ρίζα
Ενεργά συστατικά: ligustilide, butylene phthalide, butyl phthalide, ferulic acid, polysaccharides
Ιδιότητες: Εξισορρόπηση γυναικείων ορμονών. Αποκατάσταση εμμηνορρυσιακού κύκλου και αντιμετώπιση διαταραχών, όπως αμηνόρροια, δυσμηνόρροια κ.ά. Βελτιώνει την υγεία ολόκληρου του γυναικείου ουρογεννητικού συστήματος. Αντιπηκτικό. Αντισπασμωδικό. Ανακουφίζει από τα συμπτώματα του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου και της εμμηνόπαυσης. Ενισχύει το ανοσοποιητικό. Αφροδισιακό (παραδοσιακή χρήση).
Συνεργικά βότανα: Chasteberry, Goldenseal, Licorice, Wild Mexican Yam
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Πιθανόν να προκαλέσει φωτοευαισθησία (κνησμό, οίδημα, ερυθρότητα κ.ά.) σε άτομα με ανοιχτόχρωμη επιδερμίδα, κατά την έκθεσή τους στον ήλιο. Να μη χρησιμοποιείται παράλληλα με αντιπηκτικά φάρμακα, καθώς ενδέχεται να αυξήσει τη δράση τους.
ΔΕΚΑΠΕΠΤΙΔΙΑ ΚΑΖΕΪΝΗΣ
Τα δεκαπεπτιδια καζεΐνης είναι ολιγοπεπτίδια των 10 αμινοξέων που προέρχονται από τη διάσπαση των μεγαλύτερων πρωτεϊνών του γάλακτος. Η διάσπαση αυτή πραγματοποιείται είτε φυσικά μέσα στο έντερο από το πεπτικό ένζυμο τρυψίνη, είτε τεχνητά μετά από ήπια θέρμανση του γάλακτος.
Τα δεκαπεπτίδια καζεΐνης έχουν κατευναστικές ιδιότητες και συμβάλλουν στη διατήρηση ενός καλού ύπνου καθ` όλη τη διάρκεια της νύχτας.
ECHINACEA
Βοτανική ονομασία: Echinacea angustifolia
Ενεργό μέρος φυτού: Ρίζα και ρίζωμα
Ενεργά συστατικά: echinacosides
Ιδιότητες: Ισχυρό διεγερτικό του ανοσοποιητικού συστήματος. Ενεργοποιεί τα λευκά αιμοσφαίρια και αυξάνει τον αριθμό τους. Διεγείρει την απελευθέρωση ιντερφερόνης, καταπολεμά βακτηριακές, ιικές και μυκητικές λοιμώξεις. Περιορίζει τα συμπτώματα και τη διάρκεια των κρυολογημάτων και της γρίπης. Ήπιο αντιφλεγμονικό. Ευεργετική σε περιπτώσεις βρογχίτιδας, βήχα, μηνιγγίτιδας, φαρυγγίτιδας, επιδημικής παρωτίτιδας, φλεγμονών των ούλων (ουλίτιδα) και στόματος.
Συνεργικά βότανα: Astragalus, Goldenseal, Green tea, Garlic, OPC, Schisandra, Pau d`arco, Shiitake, Cat`s claw, Olive leaf. Elderberry
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει αλλεργικές αντιδράσεις, που όμως ενδέχεται να είναι σοβαρές. Ξεκινήστε δοκιμαστικά με μικρή δόση. Λόγω διέγερσης του ανοσοποιητικού συστήματος, πιθανώς αντενδείκνυται στις αυτοάνοσες παθήσεις, όπως λύκος και ρευματοειδής αρθρίτιδα. Συνιστάται η λήψη για 4 εβδομάδες, με διακοπή μιας βδομάδας, ενώ για άτομα με κατεσταλμένο ανοσοποιητικό για 8 εβδομάδες, με διακοπή μιας εβδομάδας.
ENTEROCOCCUS FAECALIS
Πολυάριθμες μελέτες in vitro και με ζώα που έγιναν κυρίως από τους καθηγητές Yamaguchi T., Ishida N., Abe N., Tsutsuio O., Hirayama K. (δημοσιευμένες στα ιαπωνικά) έδειξαν ότι το βακτήριο Enterococcus faecalis αυξάνει την παραγωγή μακροφάγων, ιντερφερόνης (κυρίως ιντερφερόνης γάμμα) και TNF (Tumour Necrosis Factor).
Από τις μελέτες αυτές προκύπτουν οι αξιόλογες αντικαρκινικές ιδιότητες του Enterococcus faecalis. Θα πρέπει να ακολουθήσουν μελέτες με ανθρώπους, ώστε να αναδειχθεί η οποιαδήποτε αντικαρκινική ή άλλη αξία του βακτηρίου στην κλινική πράξη.
Παρατήρηση: Το βακτήριο Enterococcus faecalis αποτελεί σημαντικό τμήμα μιας υγιούς εντερικής χλωρίδας. Εν τούτοις, ορισμένα στελέχη του βακτηρίου, κάτω από σχετικά σπάνιες συνθήκες, μπορούν να μεταβληθούν σε παθογόνα. Αυτό φυσικά δεν συμβαίνει με το στέλεχος που χρησιμοποιείται στο προϊόν Tri-dophilus (810-4R), το οποίο είναι πάντοτε ευεργετικό (Jen J Microl, 1974, 18(4): 333-6).
ΕΣΠΕΡΙΔΙΝΗ
Η εσπεριδίνη ανήκει στην κατηγορία των βιοφλαβονοειδών και είναι παρούσα σε αρκετά λαχανικά και φρούτα. Έχει αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονική δράση (Pharm Biol, 2011, 49(3):276-82), αναστέλλει την απώλεια οστικής μάζας και μειώνει τα λιπίδια του αίματος σε εμμηνοπαυσιακά θηλυκά (in vivo μελέτες σε ποντίκια – J Nutr, 2003, 133(6):1892-7), συμμετέχει στη ρύθμιση του κυτταρικού κύκλου, προάγει την κυτταρική απόπτωση (Eur J Cancer, 2014, 50(14):2489-507) και αναστέλλει την καρκινογένεση δρώντας συνεργικά με χημιοθεραπευτικά σχήματα (Indonesian J Cancer Chemoprevention, 2011, 2, 267-73).
Για περισσότερες πληροφορίες βλέπε ΒΙΟΦΛΑΒΟΝΟΕΙΔΗ.
ZMA
ZMA
Η μεγαλύτερη μυϊκή δύναμη είναι επιθυμητή και εξαιρετικά χρήσιμη σε κάθε, σχεδόν, άνθρωπο. Ας σκεφθούμε π.χ. τη μητέρα που περπατά με ένα παιδί στην αγκαλιά ή κάποιο άτομο που ανεβαίνει σκάλες ή που εκτελεί χειρονακτική εργασία.
Εκείνοι όμως που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη για περισσότερη μυϊκή δύναμη είναι οι εξής τρεις ομάδες ανθρώπων:
α) οι ηλικιωμένοι
β) όσοι υποφέρουν από σύνδρομο χρόνιας κόπωσης και
γ) οι αθλητές.
Το ΖΜΑ είναι αναβολική μη στεροειδής φόρμουλα με ειδικούς δεσμούς Μαγνησίου και Ψευδαργύρου (ασπαρτικό μαγνήσιο, ασπαρτικός/L-μονομεθειονικός ψευδάργυρος), σε συνδυασμό με βιταμίνη Β-6. Σύμφωνα με μελέτες του American College of Sport Medicine, αυξάνει σημαντικά τη μυϊκή δύναμη, την ελεύθερη τεστοστερόνη και το IGF-1 (Insuline-like Growth Factor) με συνέπεια σημαντική αύξηση του μυϊκού όγκου.
Το ΖΜΑ δεν έχει καμία παρενέργεια σε άνδρες και γυναίκες ακόμη και με συνεχή και μακροχρόνια χρήση, σε αντίθεση με τα στεροειδή αναβολικά. (Πρόσφατα αποδείχθηκε ότι ακόμη και η ανδροστενεδιόνη που εθεωρείτο σχετικά ασφαλής, ενέχει σοβαρούς κινδύνους για την υγεία).
Σημείωση: Προϊόντα που αναφέρουν μόνο την ποσότητα Μαγνησίου, Ψευδαργύρου και Β-6 δεν είναι πραγματικά ΖΜΑ ή είναι άγνωστο πόσο ΖΜΑ περιέχουν.
ΖΕΑΞΑΝΘΙΝΗ
Η ζεαξανθίνη είναι ένα καροτενοειδές που στη φύση βρίσκεται πάντοτε μαζί με την λουτεΐνη.
Μελέτες με τη ζεαξανθίνη μόνη δεν έχουν γίνει, όμως διάφορες μελέτες, με πλέον αξιόλογες δύο μελέτες του Harvard, έχουν δείξει ότι αυξημένη και μακροχρόνια πρόσληψη λουτεΐνης / ζεαξανθίνης μειώνει σημαντικά στις μεγαλύτερες ηλικίες (κατά 22% περίπου, σύμφωνα με τις μελέτες του Harvard) τις πιθανότητες προσβολής από καταρράκτη και από τον εκφυλισμό της ωχρής κηλίδας.Επειδή η ζεαξανθίνη είναι εξαιρετικά συγγενής ουσία (στερεοϊσομερής) με την λουτεΐνη μπορούμε να υποθέσουμε βάσιμα ότι και αυτή έχει προστατευτικές για το δέρμα ιδιότητες έναντι της επιβλαβούς ηλιακής ακτινοβολίας.
HOPS (ΛΥΚΙΣΚΟΣ)
Βοτανική (και ελληνική) ονομασία: Humulus lupulus (Λυκίσκος το ζυθοβότανο)
Ενεργό μέρος φυτού: Καρπός (κώνος ταξιανθίας)
Ενεργά συστατικά: πικρά οξέα (bitter acids)
Ιδιότητες: Ο λυκίσκος είναι καρπός που προέρχεται από το φυτό Λυκίσκος το ζυθοβότανο. Περισσότερες από 1.000 χημικές ουσίες έχουν εντοπιστεί στο Λυκίσκο, συμπεριλαμβανομένων των φυσικών προϊόντων και ισομερών παραγώγων τους. Το αιθέριο έλαιο του λυκίσκου είναι γνωστό ότι περιέχει ένα μεγάλο αριθμό πτητικών συστατικών, όπως είναι αλκάνια, μονοτερπένια και σεσκιτερπένια (Phytomedicine, 2006, 13(1-2):119–131).
HUPERZINE A
Oι αναστολείς χολινεστεράσης είναι τα μόνα κλινικώς αποτελεσματικά φάρμακα για τη νόσο του Alzheimer. Στην κατηγορία αυτή ανήκει το Huperzine A, ενεργό συστατικό του φυτού Huperzia serrata, που, σε σχέση με τα συνθετικά φάρμακα, δίνει καλύτερα αποτελέσματα με πολύ χαμηλότερη τοξικότητα.
Το Huperzine A βελτιώνει τη μνήμη και την ικανότητα μάθησης σε ασθενείς με γεροντική άνοια, πολυεμφραγματική άνοια καθώς και σε ασθενείς με γεροντικές και προγεροντικές διαταραχές της μνήμης. Μπορεί να συνδυαστεί με το Ginkgo biloba ή/και το Phosphatidylserine που δρουν με τελείως διαφορετικό τρόπο (αυξάνοντας τη ροή αίματος στον εγκέφαλο ή παρέχοντας δομικό υλικό στα νευρικά κύτταρα).
ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ – ΠΡOΦΥΛΑΞΕΙΣ: Μικρός αριθμός ατόμων αναφέρει ζαλάδες από τη χρήση huperzine Α. Το huperzine Α δεν συνιστάται σε άτομα με άσθμα, καρδιακή αρρυθμία, επιληπτικές κρίσεις, νόσο του Crohn (φλεγμονώδες, ελκώδες έντερο), σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου.
GARCINIA CAMBOGIA
Κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι το τροπικό φυτό Garcinia cambogia, πλούσιο σε υδροξυκιτρικό οξύ, εμποδίζει κατά τρόπο απολύτως φυσικό το σχηματισμό λίπους (επίσης: χοληστερίνης, τριγλυκεριδίων) και μειώνει την όρεξη, χωρίς να επηρεάζει το νευρικό σύστημα.
GASTRO-Block
Το GastroBlog περιέχει αλγινικά άλατα από θαλάσσια φύκη, τα οποία σχηματίζουν μια φυσική γέλη συγκρατώντας τα οξέα του στομάχου από ερεθιστικές απροστάτευτους τους ιστούς του οισοφάγου. Τα οξέα του στομάχου παραμένουν στο στομάχι, αποδίδοντας ανώτερη πέψη και καλύτερη συνολική υγεία του γαστρικού.
Το GastroBlock περιέχει μια μικρή ποσότητα ανθρακικού ασβεστίου, το οποίο χρησιμεύει για να βοηθήσει στη διόγκωση του φυσικού τζελ στο NutraSec. Επειδή το NutraSec χρησιμοποιεί ανθρακικό ασβέστιο για αυτόν τον ρόλο και όχι ως αντιόξινη ουσία για να εξαλειφθεί πλήρως το οξύ του στομάχου, αυτό το εξαιρετικά αποτελεσματικό συμπλήρωμα δεν αναστέλλει την υγιή πέψη. Αντίθετα, τα αντιόξινα εξουδετερώνουν δραστικά ρΗ του στομάχου, αναστέλλοντας την πεπτική δραστηριότητα, και ως εκ τούτου επιτρέποντας άπεπτες τροφές να περάσουν μέσα από το λεπτό και παχύ έντερο. Αυτή η αφύσικη κατάσταση μπορεί τελικά να κάνει τη δυσπεψία, το φούσκωμα και τη γαστρική δυσφορία χειρότερα. Τα ένζυμα του NutraSec ενισχύουν την υγιή πέψη και την ανακούφιση της δυσφορίας.
GINGER
Βοτανική ονομασία: Zingiber officinale
Ενεργό μέρος φυτού: Ρίζα και ρίζωμα
Ενεργά συστατικά: volatile oil
Ιδιότητες: Ίλιγγος, ναυτία, εμετός, ταξιδιωτική ναυτία, ναυτία εγκύων, μετεγχειρητική ναυτία, ναυτία από χημειοθεραπεία. Αντιπηκτικό (αραιωτικό αίματος). Αντιοξειδωτικό. Αντιφλεγμονικό. Περιορίζει τα συμπτώματα της αρθρίτιδας, όπως πρήξιμο, πόνος, δυσκαμψία. Κατά της κατακράτησης υγρών και του οιδήματος. Κατά του κρυολογήματος.
Συνεργικά βότανα: Boswellin, Turmeric, St. John`s wort, Chamomile, Feverfew, Licorice, Papaya, Garlic, Goldenseal, Bilberry
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Εξαιρετικά ασφαλές. Μπορεί να λαμβάνεται και από έγκυες και θηλάζουσες. Λαμβανόμενο παράλληλα με αντιπηκτικά φάρμακα μπορεί να αυξήσει τη δράση τους.
GINKGO BILOBA
Βοτανική ονομασία: Ginkgo biloba
Ενεργό μέρος φυτού: Φύλλο
Ενεργά συστατικά: flavone-glycosides, terpene lactones
Ιδιότητες: Βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος (κυρίως στον εγκέφαλο), αυξάνει την παραγωγή ντοπαμίνης. Εγκεφαλικές λειτουργίες, ικανότητα συγκέντρωσης, μνήμη. Γεροντική άνοια (από Alzheimer ή εγκεφαλικό επεισόδιο). Αντιθρομβωτικό. Αντιοξειδωτικό. Προστατεύει καρδιά, αγγεία και εγκέφαλο από τις ελεύθερες ρίζες. Διαλείπουσα χωλότητα, υποξία (ανεπάρκεια οξυγόνου στους ιστούς), εκφυλισμός ωχρής κηλίδας. Αιματώνει τα γεννητικά όργανα, βελτιώνει τη στύση στους άνδρες, τον οργασμό στις γυναίκες. Αποτελεσματικό στην περιορισμένης έκτασης, βραδέως προϊούσα λεύκη.
Συνεργικά βότανα: Bilberry, Feverfew, Willow bark, St. John`s wort, Garlic, Korean Ginseng, OPC
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Τα τιτλοδοτημένα εκχυλίσματα Ginkgo biloba είναι πολύ ασφαλή.
GLA
ΒΛΕΠΕ ΓΑΜΜΑ ΛΙΝΟΛΕΝΙΚΟ ΟΞΥ
GOJI
Ο καρπός του goji (Lycium barbarum) αποτελεί ένα από τα πιο γνωστά παραδοσιακά φάρμακα που χρησιμοποιείται ευρύτατα στις Ασιατικές χώρες για τις αξιόλογες θεραπευτικές του ιδιότητες και τα πολλαπλά οφέλη για την υγεία.
Σύμφωνα με την παραδοσιακή κινεζική ιατρική το goji λειτουργεί ως προστατευτικό και τονωτικό του ήπατος και των νεφρών, βελτιωτικό της όρασης, ενώ πιστεύεται ότι αυξάνει την ενέργεια και συμβάλλει στην ενίσχυση της μνήμης και τη μακροβιότητα.
Σύγχρονες επιστημονικές έρευνες (κλινικές μελέτες, μελέτες σε ζώα και in vitro πειράματα) επιβεβαιώνουν πολλές από τις παραδοσιακές χρήσεις του goji και αποκαλύπτουν πλήθος βιολογικών ιδιοτήτων, που αποδίδονται κυρίως στους πολυσακχαρίτες (γλυκοπεπτίδια), το βασικό συστατικό του καρπού. Οι έρευνες έδειξαν ότι το goji έχει αντιοξειδωτική, αντιγηραντική, ανοσοενισχυτική, νευροπροστατευτική, αντιφλεγμονική και αντιβακτηριακή δράση.
Διεγείρει το μεταβολισμό, συμβάλλοντας στην παραγωγή ενέργειας και τον έλεγχο του σωματικού βάρους, βοηθά στη ρύθμιση της γλυκόζης στους διαβητικούς και ασκεί κυτταροπροστατευτική και πιθανή αντικαρκινική δράση.
Βελτιώνει την ποιότητα του ύπνου, τη συγκέντρωση και την πνευματική οξύτητα, και βοηθά στην αντιμετώπιση της κόπωσης, του άγχους και της κατάθλιψης.
Το goji αποτελεί σημαντική πηγή ζεαξανθίνης και άλλων καροτενοειδών, που συμβάλλουν στην προστασία των ματιών.
Επιπλέον, περιέχει φλαβονοειδή και φαινολικά οξέα με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση, καθώς και φυτοστερόλες που βοηθούν στη μείωση της χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων.
Παράλληλα, το goji εμπλουτίζει τον οργανισμό με βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, αμινοξέα, ακόρεστα λιπαρά οξέα κ.ά. απαραίτητα φυσικά συστατικά.
GOLDENSEAL
Βοτανική ονομασία: Hydrastis canadensis
Ενεργό μέρος φυτού: Ρίζα και ρίζωμα
Ενεργά συστατικά: alkaloids (hydrastine)
Ιδιότητες: Αντιβιοτικό ευρέος φάσματος, αντιικό, αντιμυκητιασικό, αντιπαρασιτικό. Αυξάνει τη δράση των αντιβιοτικών. Λοιμώδης διάρροια. Περιοδοντικές παθήσεις [καλύτερος ο συνδυασμός κάψουλας (εσωτερικά) και μπουκωμάτων με διάλυση του περιεχομένου της κάψουλας]. Αποτελεσματική και η τοποθέτηση εμποτισμένου βαμβακιού στα ούλα. Αντιφλεγμονικό, καταπραϋντικό των ερεθισμένων βλεννογόνων. Απαλύνει τα συμπτώματα κρυολογήματος και γρίπης. Κολπικές μολύνσεις (κολπικές πλύσεις με αυτούσιο ή αραιωμένο υγρό εκχύλισμα χωρίς αλκοόλ). Αυξάνει τον αριθμό των λευκών αιμοσφαιρίων. Κατά της δυσπεψίας και δυσκοιλιότητας.
Συνεργικά βότανα: Boswellin, Turmeric, Ginger, Echinacea, Garlic, Dandelion, Black cohosh, Dong quai, Cascara, OPC, Feverfew, Chamomile, St. John`s wort
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Να μη χρησιμοποιείται συνεχώς για πάνω από 2 εβδομάδες. Μπορεί να αυξήσει την πίεση σε άτομα με ιστορικό υψηλής πίεσης. Πιθανώς μειώνει την αποτελεσματικότητα αντιπηκτικών φαρμάκων.
GUGULIPID
Βοτανική ονομασία: Commiphora mukul
Ενεργό μέρος φυτού: Ρητίνη
Ενεργά συστατικά: guggulsterones
Ιδιότητες: Μειώνει την κακή χοληστερίνη (LDL) και τα τριγλυκερίδια, ενώ παράλληλα αυξάνει την καλή χοληστερίνη (HDL). Αντιοξειδωτικό. Εμποδίζει την οξείδωση της LDL και προστατεύει από την αθηροσκλήρωση, μειώνοντας τον κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων. Αποτελεσματικό στην ακμή, ιδίως λιπαρού δέρματος και, γενικώς, σε οξείες και χρόνιες φλεγμονές. Χρησιμοποιείται παραδοσιακά ως εμμηναγωγό.
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Γενικά, είναι πολύ ασφαλές, μη τοξικό. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει ήπια διάρροια ή ανησυχία. Να αποφεύγεται η παράλληλη χρήση με αντιπηκτικά, αντιυπερτασικά (propanolol, diltiazem) και αντιφλεγμονικά φάρμακα, καθώς και από άτομα με σοβαρά προβλήματα στο ήπαρ ή τους νεφρούς και φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου.
GYMNEMA SYLVESTRE
Βοτανική ονομασία: Gymnema sylvestre
Ενεργό μέρος φυτού: Φύλλο
Ενεργά συστατικά: gymnemic acids
Ιδιότητες: Βοηθάει στον έλεγχο του σακχάρου σε διαβητικούς τύπου 1 (των οποίων το πάγκρεας δεν παράγει ινσουλίνη και εξαρτώνται από ενέσεις ινσουλίνης) και τύπου 2 (των οποίων το πάγκρεας παράγει ανεπαρκή ποσότητα ινσουλίνης ή των οποίων το σώμα δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά την ινσουλίνη). Μικρός αριθμός μελετών σε ανθρώπους έδειξε ότι το gymnema μπορεί να μειώσει σε ορισμένους διαβητικούς τη δόση ινσουλίνης και να μειώσει ή να αντικαταστήσει τα στοματικά φάρμακα.
Μελέτες με ζώα έδειξαν ότι βοηθάει στην αναγέννηση των κυττάρων βήτα του παγκρέατος και διεγείρει την παραγωγή ινσουλίνης. Ενδέχεται επίσης να μειώνει τη χοληστερίνη.
Συνεργικά βότανα: Ginger, Milk thistle, Goldenseal, Bilberry, Dandelion, OPC
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Η λήψη του βοτάνου θα πρέπει να γίνεται με συνεργασία και παρακολούθηση ιατρού, ώστε, αν χρειαστεί, να μειωθούν καταλλήλως η ινσουλίνη ή τα άλλα αντιδιαβητικά φάρμακα.
ΘΕΑΝΙΝΗ
Αμινοξύ με ηρεμιστικές ιδιότητες που προκαλεί πνευματική χαλάρωση και βελτιώνει τη μνήμη και τη συγκέντρωση. Αυξάνει τα επίπεδα σεροτονίνης και ντοπαμίνης στον εγκέφαλο, μειώνοντας έτσι το ψυχολογικό και σωματικό στρες και βελτιώνοντας τη διάθεση.
ΙΝΔΙΚΗ ΜΟΥΣΤΑΡΔΑ
Βοτανική (ελληνική) ονομασία: Brassica jungea (Ινδική μουστάρδα)
Ενεργό μέρος φυτού: Ολόκληρο
Ενεργά συστατικά: Phytochelatin (PCS)
Ιδιότητες: Οι επικίνδυνοι βιομηχανικοί ρύποι εισάγονται συνεχώς στο περιβάλλον, και η απομάκρυνσή τους είναι απαραίτητη για την αποφυγή τοξικής συσσώρευσης. Η φυτο-εξυγείανση (phytoremedation), μια διαδικασία όπου τα φυτά χρησιμοποιούνται για απομάκρυνση των ρύπων, έχει αποδειχθεί ότι είναι οικονομικά αποδοτική, με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα, φιλική προς το περιβάλλον και λειτουργεί για διάφορους οργανικούς και ανόργανους ρύπους (Current Opinion in Biotechnology, 2009, 20:204–206).
Μεταξύ αυτών των ρύπων, τα βαρέα μέταλλα δεν υπόκεινται σε φυσική διάσπαση και η απομάκρυνσή τους θα ήταν εξαιρετικά δαπανηρή, αν επρόκειτο να χρησιμοποιηθούν παραδοσιακές μέθοδοι (Current Opinion in Biotechnology, 2005, 20:207–212.). Ωστόσο, οι ρίζες των φυτών φυτο-εξυγείανσης μπορούν να απορροφήσουν και να μετατοπίσουν τα βαρέα μέταλλα σε «υπέργειους ιστούς, οι οποίοι μπορούν να συλλέγονται εύκολα και να απορρίπτονται σωστά (Bioresource Technology, 2001, 77:229–236). Ορισμένα φυτά, που ονομάζονται «υπερ-συσσωρευτές μετάλλων», μπορεί να συσσωρεύουν μέχρι 500 φορές περισσότερα μέταλλα από τα μη-συσσωρευτικά φυτά (Trends in Plant Science, 1998, 3:359–362). Μπορούν επίσης να επιβιώσουν σε περιβάλλοντα μολυσμένα από βαρέα μέταλλα και να συσσωρεύσουν ρύπους περισσότερους από όσους στο έδαφος (Environmental Science & Technology, 1995, 29:1232–1238).
Η ινδική μουστάρδα (Brassica juncea), έχει βρεθεί ότι είναι ένας πολύ αποτελεσματικός συσσωρευτής των βαρέων μετάλλων. Οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει ότι παράγει μία κατηγορία πρωτεϊνών (Heavy Metal Binding Proteins – HMBPs), όπως επίσης και πεπτίδια ονομάζονται phytochelatins, τα οποία προσκολλώνται επίμονα σε βαρέα μέταλλα (J Exp Bot, 2003, 54(389):1833-9; Plant Physiol, 1995, 109:1141-1149). Το φυτό της ινδικής μουστάρδας είναι τόσο αποτελεσματικό στην απορρόφηση βαρέων μετάλλων που έχει χρησιμοποιηθεί για την τελευταία δεκαετία ως μέσο φυτο-εξυγείανσης από τη ρύπανση του εδάφους.
ΙΝΟΣΙΤΟΛΗ
Η ινοσιτόλη είναι απαραίτητη για το μεταβολισμό των λιπών και της χοληστερίνης, την ανάπτυξη των μαλλιών, το σχηματισμό της λεκιθίνης. Βοηθάει στην πρόληψη της σκλήρυνσης κατά πλάκας και την απομάκρυνση του λίπους από το συκώτι. Φαίνεται ότι είναι σημαντική για τη λειτουργία του εγκεφάλου, της καρδιάς και των ματιών.
Η ινοσιτόλη έχει χρησιμοποιηθεί με επιτυχία σαν φυσικό ηρεμιστικό και φυσικό βοηθητικό του ύπνου. Σε πολύ μεγάλες δόσεις (6-12 g ημερησίως) έχει χρησιμοποιηθεί επίσης για κατάθλιψη και μανιοκατάθλιψη, για έντονο άγχος και πανικό, καθώς και σε πάσχοντες από Αlzheimer, για τη βελτίωση της ομιλίας και του προσανατολισμού.
Σε δόσεις 1000-1200 mg η ινοσιτόλη φαίνεται να δίνει καλά αποτελέσματα στη διαβητική νευροπάθεια, ανακουφίζοντας από τους πόνους και βελτιώνοντας τη λειτουργία των νεύρων. Συνιστάται η ταυτόχρονη χορήγηση βιταμίνης C, η οποία φαίνεται ότι δρα συγκρατώντας την ινοσιτόλη εντός των νευρικών κυττάρων.
Ανεπάρκεια της ινοσιτόλης μπορεί να οδηγήσει σε αρτηριοσκλήρωση, υψηλή χοληστερίνη, απώλεια μαλλιών, δερματικά εξανθήματα, ευερεθιστικότητα.
Η ινοσιτόλη αυξάνει την απορρόφηση των άλλων βιταμινών Β (ιδίως Β-12, Β-1, Β-2, χολίνης) καθώς και της βιταμίνης C, του φωσφόρου και του λινολεϊκού οξέος.
ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ – ΠΡOΦΥΛΑΞΕΙΣ: Όσοι παίρνουν αγγειοδιασταλτικά φάρμακα ή φάρμακα για τη χοληστερίνη δεν θα πρέπει να παίρνουν ινοσιτόλη, χωρίς να το γνωρίζει ο γιατρός τους, γιατί η ινοσιτόλη θα αυξήσει τη δράση των φαρμάκων αυτών. Ένας γιατρός προσανατολισμένος στις φυσικές θεραπείες θα μπορούσε να δεχθεί την ταυτόχρονη λήψη της ινοσιτόλης, μειώνοντας τις δόσεις των φαρμάκων ή ακόμη και σταματώντας τα.
ΙΠΡΙΦΛΑΒΟΝΗ
Η ιπριφλαβόνη (ισοφλαβόνη) έχει ορισμένες ιδιότητες, ανάλογες με εκείνες των οιστρογόνων, χωρίς τις παρενέργειές τους. Έτσι, ενεργοποιεί τους οστεοβλάστες, με αποτέλεσμα τη σημαντική αύξηση της οστικής μάζας και τη δραστική μείωση των κινδύνων σε άτομα με προδιάθεση στην οστεοπόρωση ή προσβεβλημένα από αυτήν. Εκτός αυτού, αυξάνει την ικανότητα για κίνηση, ενώ φαίνεται ότι ανακουφίζει από τους πόνους που συνδέονται με την οστεοπόρωση. Η προσθήκη ασβεστίου (citrate/complex) και βιταμίνης D δημιουργεί συνεργία και αυξημένα αποτελέσματα. Ας σημειωθεί, ότι ενώ η λήψη μόνο ασβεστίου συνήθως δεν μπορεί να σταματήσει, παρά μόνο να επιβραδύνει την οστεοπόρωση, η λήψη ιπριφλαβόνης μαζί με ασβέστιο μπορεί να το κάνει, όπως έδειξε διετής μελέτη με 453 γυναίκες. Πολυάριθμες άλλες μελέτες έδειξαν τη σημαντική δράση της ιπριφλαβόνης κατά της οστεοπόρωσης. Η ιπριφλαβόνη είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στις γυναίκες κατά τα πρώτα πέντε χρόνια από την εμμηνόπαυση, οπότε και υπάρχει η ταχύτερη απώλεια οστών. Το ίδιο ισχύει για τους άνδρες άνω των 50, οι οποίοι έχουν οικογενειακό ιστορικό οστεοπόρωσης ή παίρνουν στεροειδή φάρμακα.
ΙΣΟΦΛΑΒΟΝΕΣ ΣΟΓΙΑΣ
Οι ισοφλαβόνες σόγιας (φυτοοιστρογόνα) έχουν εξαιρετική σημασία για την υγεία, κυρίως με την ιδιότητά τους να ομαλοποιούν τη δράση ορμονών, όπως τα οιστρογόνα και η τεστοστερόνη, αποτρέποντας έτσι την ανεξέλεγκτη κυτταρική διαίρεση. Μελέτες σε ασιατικές χώρες, όπου καταναλώνονται καθημερινά 50 mg ισοφλαβονών σόγιας, έχουν δείξει ότι ασθένειες, όπως ο καρκίνος του στήθους και προστάτη, η οστεοπόρωση και οι καρδιακές παθήσεις είναι, πρακτικά, ανύπαρκτες ή εξαιρετικά περιορισμένες.
Μελέτες in vitro, με ζώα και με ανθρώπους στηρίζουν τα επιδημιολογικά ευρήματα (Proc Soc Exp Biol Med, 1998, 217:386-92).
Άλλες επιδημιολογικές μελέτες έδειξαν ότι και οι κίνδυνοι εμφάνισης καρκίνου των πνευμόνων και λευχαιμίας είναι μειωμένοι εκεί όπου η κατανάλωση ισοφλαβονών σόγιας είναι αυξημένη, ενώ επιδημιολογικές και διπλές-τυφλές μελέτες έδειξαν ότι και τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης περιορίζονται σημαντικά (J Amer Coll Nutr, 2000, 19:242-55).
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Oι τρεις κυριότερες ισοφλαβόνες που βρίσκονται στο φασόλι της σόγιας είναι οι genistin, daidzin και glycitin (γλυκοσίδες). Εν τούτοις, οι περισσότερες κλινικές μελέτες αναφέρονται στις μη γλυκοσυλιωμένες μορφές genistein, daidzein και glycitein, οι οποίες προέρχονται από επεξεργασία των προηγούμενων (χημική, ενζυματική) ή είναι συνθετικές. Στα εκλαϊκευμένα έντυπα δεν γίνεται διάκριση μεταξύ των δύο μορφών ισοφλαβονών σόγιας.
ΙΩΔΙΟ
Το ιώδιο είναι ένα βασικό συστατικό των ορμονών που παράγονται από το θυρεοειδή αδένα. Οι θυρεοειδικές ορμόνες, και ως εκ τούτου το ιώδιο, είναι ουσιώδη για τη ζωή των θηλαστικών. Η φυσική περιεκτικότητα σε ιώδιο των περισσοτέρων τροφίμων και ποτών είναι χαμηλή, και η συνηθέστερη ποσότητα που προσλαμβάνεται από τρόφιμα είναι 3-80 μg/μερίδα (Biol Trace Elem Res, 2006, 111:31–40.). Σημαντικές διατροφικές πηγές ιωδίου στις ΗΠΑ, την Ευρώπη και την Αυστραλία είναι το ψωμί, το γάλα και σε μικρότερο βαθμό, τα θαλασσινά (J Clin Endocrinol Metab, 2004, 89:3421–24; J Food Comp Anal, 2005, 18:461–71).Από τις σημαντικότερες διαταραχές που προκαλούνται από έλλειψη ιωδίου είναι η εγκεφαλική βλάβη και η μη αναστρέψιμη νοητική υστέρηση. Εκτιμάται ότι το 1990, μεταξύ των 1.572.000.000 ανθρώπων στον κόσμο που εκτέθηκαν σε ανεπάρκεια ιωδίου (28,9% του παγκόσμιου πληθυσμού), 11.200.000 άνθρωποι επλήγησαν από εμφανή νοητική υστέρηση, την πιο ακραία μορφή ψυχικής διαταραχής, λόγω της ανεπάρκειας ιωδίου, και 43 ακόμη εκατομμύρια άνθρωποι επλήγησαν σε κάποιο βαθμό από ψυχική βλάβη (Eur J Endocrinol, 2004, 151:U25-U37). Σήμερα η ανεπάρκεια ιωδίου αποτελεί κύριο παράγοντα πρόληψης νοητικών και άλλων νευρογνωστικών διαταραχών.
KELP
Το Kelp είναι ένα μεγάλο εδώδιμο φύκος του γένους Laminaria, πλούσιο σε μεταλλικά στοιχεία και βιταμίνες, ιδίως του συμπλέγματος Β.
Είναι καρδιοτονωτικό και ευεργετικό για τον εγκέφαλο, τα αισθητήρια νεύρα και το νωτιαίο μυελό, τα αγγεία, τα νύχια. Έχει χρησιμοποιηθεί με επιτυχία στην ελαφρά υπολειτουργία του θυρεοειδούς, λόγω της μεγάλης περιεκτικότητάς του σε ιώδιο. Η διόγκωση του θυρεοειδούς (βρογχοκήλη) μπορεί να οφείλεται σε διάφορες αιτίες, όπως απλή ή κακοήθης υπερπλασία (καρκίνος) ή ο υπερθυρεοειδισμός, συχνά όμως οφείλεται σε έλλειψη ιωδίου και υποθυρεοειδισμό. Στην τελευταία περίπτωση το Kelp μπορεί να βοηθήσει σημαντικά.
Το Kelp αυξάνει τις καύσεις και βοηθάει στο αδυνάτισμα, ενώ θεωρείται ευεργετικό σε περιπτώσεις έλκους και τριχόπτωσης. Χρησιμοποιείται επίσης κατά της περιβαλλοντικής τοξίκωσης από βαρέα μέταλλα, όπως το βάριο και το κάδμιο, καθώς και για την πρόληψη απορρόφησης από το σώμα ραδιενεργού ιωδίου και στροντίου 90, στοιχείων που ελευθερώνονται κατά τις πυρηνικές αντιδράσεις. Φαίνεται ότι είναι ευεργετικό (λόγω του ιωδίου) στις σαρκοειδώσεις (καλοήθη ογκώματα), στις ερυθηματώδεις δερματώσεις και στην ινοκυστική πάθηση του στήθους.
Ιδιαίτερα χρήσιμο μπορεί να είναι το Kelp για τους φυτοφάγους και όσους πρέπει να αποφεύγουν το αλάτι, λόγω της αυξημένης πιθανότητας να λαμβάνουν ανεπαρκείς ποσότητες ιωδίου με τη διατροφή τους.
ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ – ΠΡOΦΥΛΑΞΕΙΣ: Το Kelp δεν έχει καμία τοξικότητα ή παρενέργεια στις συνήθεις δοσολογίες. Πολύ υψηλές δοσολογίες μπορεί να διαταράξουν την ομαλή λειτουργία του θυρεοειδούς αδένα.
Άτομα που υποφέρουν από υπερθυρεοειδισμό ή λαμβάνουν φάρμακα για το θυρεοειδή θα πρέπει να συμβουλεύονται το γιατρό τους, γιατί η λήψη Kelp μπορεί να απαιτεί μείωση των φαρμάκων.
ΚΑΛΙΟ
Το κάλιο είναι ένα μέταλλο στο οποίο συχνά δεν αποδίδεται η πρέπουσα σημασία. Εν τούτοις, είναι καθοριστικός ο ρόλος του για την εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού και, ιδίως, του καρδιαγγειακού συστήματος. Άλλωστε, το γεγονός και μόνο ότι είναι το μέταλλο που βρίσκεται σε μεγαλύτερη ποσότητα εντός των κυττάρων δείχνει την εξαιρετική σημασία του.
ΚΑΝΕΛΑ
Βοτανική (και αγγλική) ονομασία: Cinnamomum zeylanicum, C. cassia (Cinnamon)
Ενεργό μέρος φυτού: Φλοιός
Ενεργά συστατικά: Polymeric type A polyphenols, MHCP (methylohydroxychalcone polymer)
Ιδιότητες: Ενισχύει τη δράση της ινσουλίνης, μειώνοντας έτσι τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα. Βοηθά στην πρόληψη του διαβήτη, καθώς και στην καλύτερη ρύθμιση της γλυκαιμίας στους διαβητικούς τύπου 2. Χρησιμοποιείται παραδοσιακά σε περιπτώσεις ανορεξίας, φουσκώματος, δυσπεψίας που συνοδεύεται από ναυτία, κολικών, διάρροιας και άλλων γαστρεντερικών διαταραχών, βρογχίτιδας, κρυολογήματος και γρίπης.
Αυξάνει την κινητικότητα του εντέρου. Ισχυρό αντιοξειδωτικό.
Μειώνει τα επίπεδα της χοληστερόλης (LDL) και των τριγλυκεριδίων στο αίμα.
Παρουσιάζει αντισηπτική και αντιμικροβιακή δράση. Τονωτικό του πεπτικού συστήματος, του σπλήνα και των νεφρών.
Συνεργικά βότανα: Gymnema sylvestre, Fenugreek
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Να μην χρησιμοποιείται από εγκύους, καθώς μπορεί να αυξάνει τις συσπάσεις της μήτρας.
ΚΑΡΝΙΤΙΝΗ
Η καρνιτίνη είναι απαραίτητη στην παραγωγή ενέργειας, μέσω του μεταβολισμού λιπών και αμινοξέων. Έχει αντιοξειδωτική και καρδιοπροστατευτική δράση.
Είναι αποτελεσματική στην καρδιακή ισχαιμία/στηθάγχη. Βελτιώνει τους καρδιακούς σφυγμούς και τη συστολική αρτηριακή πίεση (μεγάλη πίεση).
Μειώνει τις αρρυθμίες. Βελτιώνει την ποιότητα και παρατείνει το προσδόκιμο ζωής των μετεμφραγματικών. Σε πολλές περιπτώσεις μειώνει τα τριγλυκερίδια και αυξάνει την καλή χοληστερίνη (HDL).Φαίνεται ότι βοηθά στο σύνδρομο χρόνιας κόπωσης (κυρίως μετά από χρήση για ένα τουλάχιστον μήνα) και ότι βοηθά τους αθλητές, τόσο στην απόδοση, όσο και στην ανάληψη δυνάμεων. Λόγω των ισχαιμικών ιδιοτήτων της χρησιμοποιείται στις περιφερικές αγγειακές παθήσεις, όπως στη διαλείπουσα χωλότητα. Βελτιώνει την ποιότητα, την κινητικότητα και την συγκέντρωση του σπέρματος, ιδίως σε άτομα με (έστω οριακή) ανεπάρκεια καρνιτίνης.
Βελτιώνει την κατάσταση ατόμων με το σύνδρομο Rett (προβληματική συμπεριφορά νεαρών κοριτσιών με στερεότυπα επαναλαμβανόμενες κινήσεις).
Μειώνει τη θνησιμότητα στη μυοκαρδίτιδα από διφθερίτιδα. Η καρνιτίνη είναι πολύ ασφαλής, με σχετικά σπάνιες, μη σοβαρές, παρενέργειες (ήπιες γαστρεντερικές διαταραχές).
Οι επιληπτικοί να την λαμβάνουν μόνο με ιατρική συμβουλή/επίβλεψη.
Η δοσολογία για θεραπευτικούς σκοπούς είναι συνήθως 1000-2000 mg υψηλής ποιότητας καρνιτίνη.
ΚΑΡΠΟΙ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ
Οι καρποί τριαντάφυλλου αποτελούν πλούσια φυσική πηγή Βιταμίνης C. Επίσης περιέχουν 0,35% φλαβονοειδή, τα οποία βοηθούν την απορρόφηση της Βιταμίνης C. Στις ιδιότητες τους περιλαμβάνονται:
Αντιοξειδωτική δράση, οπότε και προστατεύονται τα ερυθροκύτταρα από το οξειδωτικό στρες (Oxid Med Cell Longev, 2012, 2012:621579).
Αντιφλεγμονώδης δράση, υποδηλώνοντας δυνητικό ρόλο τους ως ανοσοενισχυτικό θεραπευτικό εργαλείο για τη διαχείριση ασθενειών που σχετίζονται με τις φλεγμονές (J Ethnopharmacol, 2011, 137(1):880-5).
Ανασταλτική δράση κατά της μελανογένεσης. Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι οι προανθοκυανιδίνες από καρπούς τριαντάφυλλου αναστέλλουν τη μελανογένεση σε κύτταρα μελανώματος ποντικού και δέρμα ινδικού χοιριδίου, και θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως παράγοντες λεύκανσης του δέρματος, όταν λαμβάνονται από το στόμα (Biosci Biotechnol Biochem, 2011, 75(3):489-95).
ΚΟΡΑΛΛΙΟΓΕΝΕΣ ΑΣΒΕΣΤΙΟ
Το κοραλλιογενές ασβέστιο (Coral Calcium) είναι μία από τις πιο ακριβές, αλλά και πιο ενδιαφέρουσες μορφές ασβεστίου, δεδομένου άλλωστε ότι δεν πρόκειται μόνο για ασβέστιο, αλλά για ένα μίγμα ασβεστίου, μαγνησίου και 70 περίπου ιχνοστοιχείων. Μελέτες με πειραματόζωα που έγιναν από το πανεπιστήμιο της Okinawa έδειξαν ότι, τόσο το ασβέστιο, όσο και το μαγνήσιο του Coral Calcium έχουν σημαντικά καλύτερη απορρόφηση, σε σχέση με το ασβέστιο και το μαγνήσιο του γάλακτος και του οστεάλευρου βοοειδών.
Παρόμοια αποτελέσματα έδωσε μια μικρή (6 άνδρες και 6 γυναίκες), αλλά καλά οργανωμένη μελέτη του καθηγητή Kunihiko Ishitami, ο οποίος πρόσθεσε σε κράκερς, είτε Coral Calcium (με αναλογία ασβεστίου/μαγνησίου 2 προς 1), είτε ανθρακικό ασβέστιο. Τα άτομα που κατανάλωσαν τα κράκερς με το Coral Calcium είχαν σαφώς μεγαλύτερη εντερική απορρόφηση του ασβεστίου (J Nutr Sc Vitam, 1999, 45:509-517). Άλλη μεγάλη μελέτη, διάρκειας 40 ετών, στην οποία έλαβαν μέρος είκοσι χιλιάδες άτομα, έγινε από τους ερευνητές S. Kawamata και T. Taniuchi. Σύμφωνα με τη μελέτη, η οποία αναφέρεται στο βιβλίο “Warning! Calcium deficiency” των παραπάνω ερευνητών (Shundayoyosha publishing, Tokyo, 1999), ενώ τα άλλα συμπληρώματα ασβεστίου τείνουν να προκαλέσουν, είτε υπερασβεστιαιμία, όταν λαμβάνονται σε υψηλές δοσολογίες, είτε υπασβεστιαιμία όταν διακόπτονται απότομα, αυτό δεν συμβαίνει με το Coral Calcium ή με το ασβέστιο από άλλους παρόμοιους θαλάσσιους οργανισμούς. Τέλος, αξίζει να αναφέρουμε ότι το Coral Calcium είναι σχεδόν πάντα τελείως απαλλαγμένο από την μόλυνση του περιβάλλοντος που, στη σύγχρονη εποχή, έχει επηρεάσει λιγότερο ή περισσότερο κάθε σημείο του πλανήτη και κάθε ζώντα οργανισμό επί αυτού. Πράγματι, τα κοραλλιογενή απολιθώματα έχουν σχηματισθεί συνήθως πριν από εκατοντάδες ή και χιλιάδες χρόνια.
ΚΟΥΕΡΣΕΤΙΝΗ
H κουερσετίνη είναι ισχυρό αντιοξειδωτικό και ένα από τα καλύτερα αντισταμινικά. Πιστεύεται ότι έχει αντικαρκινικές ιδιότητες, λόγω της ιδιότητάς της να εμποδίζει το σχηματισμό λευκοτριενίων, καθώς και της αντιοξειδωτικής και αντιβιοτικής δράσης της. Mελέτες με πειραματόζωα, τα οποία εκτέθηκαν στην επίδραση ουσιών που προκαλούν καταρράκτη, έδειξαν ότι η κουερσετίνη έχει ισχυρές προστατευτικές ιδιότητες κατά του καταρράκτη. Πιθανώς το ίδιο συμβαίνει και με τους ανθρώπους.
H κουερσετίνη είναι αντιφλεγμονική και καταπολεμά την αλλεργική ρινίτιδα και άλλες αλλεργικές καταστάσεις, όταν λαμβάνεται μαζί με βρομελίνη. Επίσης, ασκεί ευεργετική επίδραση στο καρδιαγγειακό σύστημα, εμποδίζοντας το σχηματισμό θρόμβων, την οξείδωση της LDL (κακή χοληστερίνη) και την αρτηριοσκλήρυνση.
ΚΟΥΡΚΟΥΜΑΣ
Βοτανική (και αγγλική) ονομασία: Curcuma longa (Turmeric)
Ενεργό μέρος φυτού: Ρίζωμα
Ενεργά συστατικά: curcumin
Ιδιότητες: Αντιφλεγμονικό, αντιοξειδωτικό, ενισχυτικό του ανοσοποιητικού συστήματος, πιθανότατα με αντικαρκινικές ιδιότητες. Μελέτες in vitro με ζώα και ολιγάρυθμες με ανθρώπους έδειξαν ότι το turmeric περιορίζει τόσο τις περιπτώσεις καρκινογένεσης, όσο και τον αριθμό και το μέγεθος των όγκων, καθώς και τις μεταστάσεις. Προστατεύει από καρκινογόνες ουσίες (όπως του καπνού) και από την τοξικότητα χημικών ουσιών και αντικαρκινικών φαρμάκων (παρατηρήθηκε σημαντική προστασία συκωτιού, πνευμόνων, νεφρών).
Αντισκληρωτικό. Αντιθρομβωτικό. Αντιαρθριτικό. Στη ρευματοειδή αρθρίτιδα βελτιώνει την πρώιμη δυσκαμψία, την ικανότητα βαδίσματος και το πρήξιμο των αρθρώσεων. Αντιμικροβιακό, αντιικό, αντιμυκητιασικό. Φαίνεται ότι βοηθά στην επούλωση δερματικών πληγών στους διαβητικούς και προστατεύει από τον γεροντικό καταρράκτη.
Μελέτη σε ανθρώπους έδειξε σημαντική βελτίωση στη χρόνια πρόσθια ραγοειδίτιδα. Αυξάνει σημαντικά την έκκριση χολικών αλάτων. Αυξάνει τη διαλυτότητα της χολής και την έκκριση χοληστερίνης και χολερυθρίνης. Πιθανώς αποτελεσματικό στην πρόληψη χολολιθίασης. Πιθανώς κατά της σπαστικής κολίτιδας και του πεπτικού έλκους. Εγκεκριμένο από την γερμανική επιτροπή Ε για παθήσεις ήπατος και χολής, δυσπεψία, απώλεια όρεξης.
Συνεργικά βότανα: Astragalus, OPC, Echinacea, Garlic, Green tea, Schisandra, Goldenseal, Pau d`arco, Bromelain. Εξαιρετικός επίσης είναι ο συνδυασμός με Piper nigrum (bioperine) για πολύ καλύτερη αξιοποίηση της δυσαπορροφούμενης κουρκουμίνης.
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Πολύ ασφαλές. Καλύτερα να λαμβάνεται με το φαγητό. Λαμβανόμενο σε πολύ υψηλές δοσολογίες ή/και εκτός φαγητού ενδέχεται να προκαλέσει ερεθισμό στομάχου σε ορισμένα άτομα. Όσοι έχουν απόφραξη χοληδόχου κύστης ή πέτρες χολής που προκαλούν πόνο θα πρέπει να συμβουλευτούν το γιατρό τους πριν πάρουν turmeric. Όσοι παίρνουν αντιπηκτικά/αντιθρομβωτικά φάρμακα θα πρέπει να ενημερώσουν το γιατρό τους (το turmeric μπορεί να ενισχύσει τη δράση των φαρμάκων αυτών).
ΚΡΑΤΑΙΓΟΣ
Βοτανική (και αγγλική) ονομασία: Crataegus laevigata (Hawthorn)
Άλλη ονομασία: Τρικουκιά, Μουμουτζελιά, Μουρτζιά
Ενεργό μέρος φυτού: Καρπός
Ενεργά συστατικά: vitexin
Ιδιότητες: Εξαιρετικό καρδιοτονωτικό. Χαλαρώνει και διαστέλλει τα στεφανιαία και περιφερικά αγγεία, μειώνοντας έτσι την πίεση και επιτρέποντας πιο άνετη ροή του αίματος και καλύτερη οξυγόνωση καρδιάς και ιστών. Μεγάλης θεραπευτικής αξίας για τα πρώτα στάδια καρδιαγγειακής αρρυθμίας και καρδιακής ανεπάρκειας με περιφερική στάση αίματος. Ισχυρό αντιοξειδωτικό. Εμποδίζει την οξείδωση της χοληστερίνης και την σκλήρυνση των αρτηριών. Διευκολύνει την αναπνοή και ανακουφίζει από τη στηθάγχη. Αυξάνει την αντοχή των καρδιοπαθών στη σωματική κόπωση και τις ασκήσεις. Διουρητικό. Βοηθά στην αποβολή συσσωρευμένων υγρών και αλάτων. Αντιυπερτασικό. Πιθανώς αντιφλεγμονικό. Πιθανώς ενισχυτικό μνήμης.
Συνεργικά βότανα: OPC, Garlic, Passion flower, Ginkgo biloba, Cayenne, Valerian
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις:<s/trong> Κάθε σοβαρή καρδιοπάθεια θα πρέπει να τυγχάνει υπεύθυνης ιατρικής φροντίδας. Σύμφωνα με τις μέχρι τούδε γνώσεις μας, ο κράταιγος συνδυάζεται καλά με όλα τα φάρμακα για την καρδιά, εκτός, ίσως, της δακτυλίτιδας (digitalis). Παράλληλη χρήση μπορεί να απαιτήσει ρύθμιση (μείωση) των φαρμάκων από τον θεράποντα ιατρό. Ο κράταιγος φαίνεται ότι στερείται οποιασδήποτε παρενέργειας ακόμη και με μακροχρόνια χρήση.
ΚΡΕΑΤΙΝΗ (ΜΟΝΟΫΔΡΙΚΗ)
Η κρεατίνη αποτελεί μόριο που παράγεται στο ήπαρ μέσω του μεταβολισμού τριών αμινοξέων – γλυκίνη, αργινίνη και μεθειονίνη – και αποθηκεύεται στους μυς. Η κρεατίνη αναπληρώνει την παροχή τριφωσφορικής αδενοσίνης (ATP) στα μυϊκά κύτταρα, την χημική ένωση που δίνει στους μυς την ενέργεια να συσπασθούν. Το ATP τροφοδοτεί τον μυ, αλλά καίγεται πολύ γρήγορα και πρέπει να αναπληρωθεί. Η κρεατίνη αποδίδει το μόριο φωσφόρου που διαθέτει για την αναγέννηση της ATP. Κατά συνέπεια, όσο περισσότερη κρεατίνη υπάρχει στους μύες, τόσο ταχύτερα αναγεννάται το ATP. Ταχύτερη αναγέννηση σημαίνει μικρότερο χρόνο αποκατάστασης και, εν τέλει, μεγαλύτερη ανάπτυξη μυών, καθώς και μεγαλύτερη διάρκεια της μυϊκής σύσπασης. Έρευνες έχουν δείξει ότι η καθημερινή λήψη κρεατίνης από του στόματος αυξάνει τις αθλητικές επιδόσεις, κυρίως σε αγώνες ταχύτητας και λιγότερο σε αγώνες διάρκειας (J Sports Sci, 1998, 16(3):271-9).
ΚΥΣΤΕΪΝΗ
Η κυστεΐνη ανήκει στα αμινοξέα, τα δομικά στοιχεία των πρωτεϊνών. Ως ένα από τα δύο θειούχα αμινοξέα (το άλλο είναι η μεθειονίνη), η κυστεΐνη είναι σημαντική πηγή θείου στον ανθρώπινο μεταβολισμό. Η πλευρική της ομάδα συμμετέχει στο ενεργό κέντρο διαφόρων ενζύμων, συμβάλλοντας στην καταλυτική τους δράση. Επίσης, ενώνεται με μέταλλα, οπότε και αξιοποιείται από τον οργανισμό για την δέσμευση τοξικών βαρέων μετάλλων, όπως ο μόλυβδος και ο υδράργυρος, τα οποία αφού δεσμευθούν με τον τρόπο αυτό μπορούν στη συνέχεια να αποβληθούν από τον οργανισμό.
Τέλος, η κυστεΐνη αποτελεί πρόδρομη ένωση της αντιοξειδωτικής ουσίας γλουταθειόνη, η οποία συντίθεται από τα τρία αμινοξέα κυστεΐνη, γλυκίνη, και γλουταμινικό οξύ. Για περισσότερες πληροφορίες βλέπε ΓΛΟΥΤΑΘΕΙΟΝΗ.
LACTOSPOR
Πρόκειται για ειδικά σχεδιασμένη φόρμουλα καθαρής καλλιέργειας Lactobacillus sporogenes, μιας φυσικά απαντώμενης μορφής φιλικών εντερικών βακτηρίων. Το Lactospor® αξιοποιεί το φυσικό μηχανισμό σπορίωσης του Lactobacillus sporogenes, ώστε να αποδίδεται ζώσα μικροχλωρίδα εντέρου πολύ πιο σταθερή από τον Lactobacillus acidophilus. Όταν οι διαθέσιμες θρεπτικές ουσίες των σποριογόνων αυτών βακτηρίων έχουν σχεδόν εξαλειφθεί, οι μικροοργανισμοί σχηματίζουν σπόρια. Αυτό είναι ισοδύναμο με ένα σκληρό κέλυφος, αδιαπέραστο από τα στοιχεία, έως ότου εμφανιστούν επαρκή θρεπτικά συστατικά και υγρασία. Είναι το πιο αποτελεσματικό και αποδοτικό σύστημα διατήρησης της ζωής που γνωρίζουμε.
ΛΕΚΙΘΙΝΗ
Η λεκιθίνη, όπως κυκλοφορεί στο εμπόριο, είναι κυρίως μίγμα λιπαρών οξέων, τα οποία είναι ενωμένα με φωσφόρο και, ενδεχομένως, με άλλες ουσίες. Το μίγμα ονομάζεται φωσφολιπίδια ή φωσφατίδια. Στο μίγμα αυτό κυριαρχεί η φωσφατιδυλική χολίνη, η οποία αποτελείται κατά 15%, περίπου, από χολίνη. Έτσι, οι ιδιότητες της χολίνης είναι σε σημαντικό βαθμό και ιδιότητες της λεκιθίνης, και αντίστροφα.
Η λεκιθίνη που είναι σε υγρή μορφή ή σε κάψουλες περιέχει μεγάλο ποσοστό ελαίου (κατά κανόνα σογιέλαιο). Η λεκιθίνη σε κόκκους περιέχει πολύ λιγότερο ή καθόλου έλαιο. Όσο μικρότερο είναι το ποσοστό του ελαίου και όσο μεγαλύτερο το ποσοστό των φωσφατιδίων, τόσο υψηλότερη είναι η ποιότητα της λεκιθίνης.
Η λεκιθίνη αποτελεί δομικό συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών, αυξάνοντας τη ρευστότητά τους και συμμετέχοντας στη διαδικασία διόρθωσης των βλαβών τους.
Από τα παραπάνω φαίνεται ο σπουδαίος ρόλος της λεκιθίνης στην πρόληψη σοβαρών ασθενειών, όπως ηπατοπάθειες, καρκίνος, νευρολογικές παθήσεις, δεδομένου ότι όλες οι παραπάνω -και όχι μόνο- ασθένειες έχουν, συχνά, σχέση με τη μειωμένη ρευστότητα των κυτταρικών μεμβρανών και τους αναποτελεσματικούς μηχανισμούς διόρθωσης των βλαβών τους.
ΛΙΝΑΡΟΣΠΟΡΟΣ
Ο λιναρόσπορος αποτελεί πλούσια πηγή φυτικών λιγνανών, μια κατηγορία φυτοοιστρογόνων με σημαντική δομική ομοιότητα με την οιστραδιόλη. Οι λιγνάνες του λιναρόσπορου μεταβολίζονται από φιλικά βακτήρια της εντερικής χλωρίδας προσφέροντας ευεργετική δράση επί του μεταβολισμού των οιστρογόνων. Ο λιναρόσπορος και οι λιγνάνες του έχει δειχθεί ότι εμφανίζουν πολυάριθμες χημειοπροστατευτικές επιδράσεις. Πιο συγκεκριμένα έχει βρεθεί ότι η συχνή πρόσληψη λιναρόσπορου μειώνει τους πρώιμους δείκτες κινδύνου για καρκίνο μαστού και παχέος εντέρου, καθώς επίσης αναστέλλει την ανάπτυξη καρκίνου του μαστού (altern Med Rev, 2002, 7(2):112-29).
Πρόσφατα, ο λιναρόσπορος αναγνωρίστηκε ως μια εναλλακτική πηγή φυτικών ω-3 λιπαρών οξέων. Τα ω-3 λιπαρά οξέα που βρίσκονται στο λιναρόσπορο διαφέρουν από εκείνα στα ψάρια. Ο λιναρόσπορος είναι μία από τις πλουσιότερες φυτικές πηγές του ω-3 λιπαρού οξέος άλφα-λινολενικό οξύ (Can J Cardiol, 2010, 26(9):489-96.). Για περισσότερες πληροφορίες βλέπε ΩΜΕΓΑ-3 ΛΙΠΑΡΑ ΟΞΕΑ.
ΛΟΥΤΕΪΝΗ
Η λουτεΐνη είναι καροτενοειδές ευρισκόμενο σε φρούτα και λαχανικά (ιδίως στο σπανάκι). Είναι γνωστή για τις πολύ ευεργετικές για τα μάτια, αλλά – σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες – και για το δέρμα ιδιότητές της. Πράγματι, η λουτεΐνη έχει χαρακτηρισθεί σαν “τα εσωτερικά γυαλιά του ματιού”, επειδή έχει την ικανότητα να εμποδίζει τις ορατές μπλε ακτίνες να φτάσουν στον αμφιβληστροειδή και να δημιουργήσουν, προσκρούοντας σε αυτόν, καταστρεπτικές ελεύθερες ρίζες.
Σύμφωνα με μελέτη που έγινε το 1997 από το Διεθνές Πανεπιστήμιο της Φλόριδας, η λήψη συμπληρώματος λουτεΐνης έχει σαν αποτέλεσμα “τη μείωση κατά 30-40% της μπλε ακτινοβολίας που φθάνει στους φωτοϋποδοχείς”. Ας σημειωθεί ότι τα συνήθη γυαλιά ηλίου δεν προστατεύουν τα μάτια από την ορατή μπλε ακτινοβολία. Υπάρχουν όμως ειδικά γυαλιά (blue blοckers) τα οποία παρέχουν ικανοποιητική προστασία.
Η λουτεΐνη δεν έχει μόνο προληπτική δράση κατά των ελεύθερων ριζών. Εξουδετερώνει επίσης τις ελεύθερες ρίζες που έχουν ήδη σχηματισθεί, είτε από την ορατή μπλε ή την υπεριώδη ακτινοβολία, είτε κατά τον μεταβολισμό ή άλλες αιτίες. Αυτό ισχύει τόσο για το μάτι, όσο και για το δέρμα και άλλα όργανα.
Όσον αφορά το δέρμα, αξιοσημείωτη είναι η προστασία που η λουτεΐνη προσφέρει έναντι της ορατής μπλε ακτινοβολίας. Αυτό έχει ιδιαίτερη πρακτική σημασία, γιατί ο κόσμος γενικά πιστεύει ότι όταν προστατεύεται με το αντηλιακό του από το έγκαυμα προστατεύεται επίσης από την επιβλαβή ηλιακή ακτινοβολία. Μελέτες με ζώα έδειξαν ότι η λουτεΐνη εμποδίζει επίσης τις φλεγμονές (εγκαύματα) που δημιουργούν οι UV-B ακτίνες, ενώ εμποδίζει και την εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος που ένα έγκαυμα προκαλεί.
ΛΥΓΑΡΙΑ
Βοτανική (και ελληνική) ονομασία: Vitex agnus castus (Chasteberry, Agnus castus)
Άλλη ονομασία: Αγνιά, Καναπίτσα
Ενεργό μέρος φυτού: Καρπός Ενεργά συστατικά: iridoide glycosides (agnuside, aucubin)
Ιδιότητες: Διεγείρει την παραγωγή προγεστερόνης. Προβλήματα κύκλου (προεμμηνορροϊκή ένταση, αμμηνόρροια, μικρή ροή / υπερβολική ροή). Ακμή, πόνοι στήθους, προεμμηνορροϊκός έρπης χειλιών. Πιθανώς ευεργετικό στην ινοκυστική πάθηση του στήθους, στον ινώδη όγκο της μήτρας, στην ενδομητρίωση, στις κολπικές μολύνσεις από βακτήρια και μύκητες (κυρίως Candida).
Συνεργικά βότανα: Dong quai, Black cohosh, Soy isoflavones, Evening primrose oil (EPO), OPC, Nettle
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Ασφαλές στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων. Σπανίως ερεθισμός δέρματος ή ελαφρά γαστρική διαταραχή. Ενδέχεται να επηρεάζει θεραπείες με γυναικείες ορμόνες (συμπεριλαμβανομένων των αντισυλληπτικών). Γυναίκες με προεμμηνορροϊκά συμπτώματα κατάθλιψης ενδέχεται να επηρεασθούν δυσμενώς (υπάρχει μία άποψη ότι η αύξηση της προγεστερόνης αυξάνει την τάση για κατάθλιψη).
ΛΥΚΙΣΚΟΣ
Βλέπε HOPS (ΛΥΚΙΣΚΟΣ)
ΛΥΣΙΝΗ
Η λυσίνη είναι ένα απαραίτητο αμινοξύ (δηλ. δεν μπορεί να παραχθεί από το σώμα μας) που τα τελευταία χρόνια έχει αποκτήσει φήμη για την ικανότητά της να θεραπεύει από τα συμπτώματα του έρπη (herpes simplex). Πράγματι, ιδίως σε συνδυασμό με βιταμίνη C (1000 mg ημερησίως) και βιοφλαβονοειδή, μειώνει τη συχνότητα και σοβαρότητα των κρίσεων, ενώ μειώνει (στο μισό) και το χρόνο επούλωσης των πληγών.
Ενδέχεται επίσης να βοηθάει σε κάποιο βαθμό στην πρόληψη μολύνσεως από τον ιό. Η καλύτερη δοσολογία φαίνεται ότι είναι 1000 mg (2 ταμπλέτες των 500 mg) τρεις φορές την ημέρα μεταξύ των γευμάτων, μέχρι να επιτευχθεί η επούλωση. Ακολούθως δόση συντηρήσεως από 500 mg την ημέρα, για την αποφυγή υποτροπιασμών.
H λυσίνη αυξάνει σημαντικά την εντερική απορρόφηση, ενώ μειώνει τη νεφρική απέκκριση του ασβεστίου. Ως εκ τούτου, χρησιμοποιείται (ιδίως μαζί με συμπληρώματα ασβεστίου) κατά της οστεοπόρωσης.
MANGOSTEEN
Γνωστό και ως “η βασίλισσα των φρούτων” λόγω της εξαιρετικής γεύσης του, το mangosteen (Garcinia mangostana) κατέχει επάξια μία θέση ανάμεσα στα ισχυρότερα αντιοξειδωτικά υπερ-φρούτα, εξαιρετικά ωφέλιμα για τον οργανισμό.
Το mangosteen αποτελεί άριστη πηγή αντιοξειδωτικών ουσιών, που ονομάζονται ξανθόνες και στις οποίες αποδίδονται οι αξιόλογες βιολογικές δράσεις του καρπού (αντιφλεγμονική, αντισταμινική, αντιβακτηριακή, αντιμυκητιασική, ανθελονοσιακή κ.ά.), όπως μαρτυρούν σύγχρονες εργαστηριακές έρευνες και αναμένεται να επιβεβαιωθούν από κλινικές μελέτες (Food Chem Toxicol, 2008, 46(10):3227–39).
Τα δραστικά συστατικά του mangosteen παρουσιάζουν νευροπροστατευτική δράση και, επιπλέον, εμποδίζουν την οξείδωση της LDL, παρέχοντας έτσι προστασία σε ολόκληρο το καρδιαγγειακό σύστημα.
Μελέτες σε ζώα και πειράματα in vitro υποδεικνύουν πιθανή αντικαρκινική δράση, λόγω της ικανότητας των ξανθονών να επάγουν το θάνατο των καρκινικών κυττάρων (καρκίνος μαστού, παχέος εντέρου, λευχαιμία, κ.ά.) (J Med Assoc Thai, 2014, 97 Suppl 2:S196-201).
Αξίζει να σημειωθεί ότι το mangosteen χρησιμοποιείται παραδοσιακά εδώ και αιώνες για την αντιμετώπιση της διάρροιας, της δυσεντερίας, του Alzheimer, του Parkinson, της οστεοπόρωσης, της οστεοαρθρίτιδας, των λίθων νεφρού, του έλκους (στόματος, στομάχου, εντέρου) και βοηθά στην θεραπεία των δερματικών λοιμώξεων και την επούλωση των πληγών (Evid Based Complement alternat Med, 2014, 2014:813672).
MCT
Τα MCT (Medium Chain Triglycerides – Τριγλυκερίδια Μεσαίας Αλυσίδας) είναι υψηλά εξειδικευμένα λιπίδια από γλυκερόλη και καπριλικό οξύ, τα οποία δεν αποτίθενται απευθείας ως ανεπιθύμητο σωματικό λίπος. Έρευνες δείχνουν πως η μοναδική μοριακή τους δομή τα καθιστά ιδιαίτερα ευδιάλυτα στο σώμα και επιτρέπει την ταχεία και αποτελεσματική μετατροπή των θερμίδων σε ATP. Τα MCT προσφέρουν ενέργεια ίση με 8.3 kcal/g (σε αντίθεση με τα 3-4 kcal/g των υδατανθράκων), οξειδώνονται σταδιακά σε κετόνες στο ήπαρ, οι οποίες με τη σειρά τους ανακυκλώνονται και οξειδώνονται στον μυϊκό ιστό για την παραγωγή ΑΤΡ. Τα MCT είναι μη υπεργλυκαιμικά και παρέχουν μια παρατεταμένη πηγή ενέργειας χωρίς διακυμάνσεις.
MSM
Το οργανικό θείο είναι εξαιρετικής σημασίας για όλες σχεδόν τις λειτουργίες του σώματος. Το MSM (methylsulfonylmethane) είναι οργανικό θείο υψηλής βιοδιαθεσιμότητας που, ιδίως με την παρουσία βιταμίνης C, βελτιώνει γενικά την υγεία, ενώ δίνει πολύ καλά αποτελέσματα σε πολλές ειδικές περιπτώσεις, όπως σοβαρές αλλεργίες και άσθμα (με λήψη 2-3 εβδομάδων), αρθρίτιδα από φθορά χόνδρων (μόνο του ή μαζί με γλυκοζαμίνη ή χονδροϊτίνη), σπασμένα νύχια, αδύνατα μαλλιά, αργή επούλωση πληγών, δυσκοιλιότητα, υπερχλωρυδρία με κάψιμο στομάχου (75% των ασθενών μπορούν να μειώσουν ή να κόψουν τα φάρμακα μετά από χρήση του MSM για 7 μέρες).
Έχει επίσης ισχυρές αντιπαρασιτικές ιδιότητες εναντίον της πάρδιας, τριχομονάδων, ασκαρίδων, νηματωδών, εντερόβιου και άλλων εντερικών σκουληκιών.
Το MSM είναι αντιφλεγμονικό και ιδιαίτερα χρήσιμο στους αθλητές, αφού περιορίζει σημαντικά τον πόνο στις καταπονημένες αρθρώσεις και μυς, ενώ μειώνει το χρόνο θεραπείας μετά από αθλητικούς τραυματισμούς.
ΜΑΓΓΑΝΙΟ
Το μαγγάνιο είναι ένα σημαντικό ιχνοστοιχείο με ετυμολογία που παραπέμπει στην αρχαία ελληνική λέξη μαγγανεία (=μαγεία), επειδή οι αρχαίοι πίστευαν ότι το μέταλλο αυτό είχε μαγικές ιδιότητες. Το μαγγάνιο είναι συστατικό του σπουδαίου αντιοξειδωτικού ενζύμου Superoxide Dismutase (SOD), καθώς και πολλών άλλων ενζύμων που λαμβάνουν μέρος στη διαδικασία παραγωγής ενέργειας από τις τροφές.
Είναι επίσης απαραίτητο για το μεταβολισμό των πρωτεϊνών, λιπών και υδατανθράκων, καθώς και για τη λειτουργία των ορμονών του θυρεοειδούς αδένα και τη λειτουργία του νευρικού συστήματος. Το μαγγάνιο βελτιώνει τα ανακλαστικά, μειώνει την ευερεθιστικότητα, ενώ ενδέχεται να μειώνει την συχνότητα επιληπτικών επεισοδίων.
Ορισμένα πειράματα έδωσαν ενδείξεις ότι το μαγγάνιο αυξάνει την ικανότητα του οργανισμού να ανέχεται τη γλυκόζη. Επίσης διεγείρει την παραγωγή αντισωμάτων, φαγοκυττάρων, κοκκιοκυττάρων και μακροφάγων, ενισχύοντας, έτσι το ανοσοποιητικό σύστημα.
Το μαγγάνιο, τέλος, βελτιώνει την αξιοποίηση του σιδήρου, βοηθάει στην παραγωγή γάλακτος από τις θηλάζουσες και είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη και την επιδιόρθωση οστών και συνδετικών ιστών.
Αμερικανοί και άλλοι εναλλακτικοί γιατροί χρησιμοποιούν συχνά το μαγγάνιο σαν αντικαρκινικό (προληπτικά), σαν αντιδιαβητικό, κατά της οστεοπόρωσης και κατά της οστεοαρθρίτιδας και της ρευματοειδούς αρθρίτιδας.
ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ – ΠΡOΦΥΛΑΞΕΙΣ: Η τοξικότητα του μαγγανίου, όταν λαμβάνεται από το στόμα είναι χαμηλή και εκδηλώνεται μόνο σε πολύ μεγάλες δοσολογίες. Αντίθετα, εισπνεόμενο σαν σκόνη οξειδίου του μαγγανίου (π.χ. σε ορυχεία) μπορεί να προκαλέσει νευρολογικές διαταραχές και βλάβες.
ΜΑΓΝΗΣΙΟ
Το μαγνήσιο (όπως και ο φωσφόρος και το ασβέστιο) είναι απαραίτητο για την υγεία των οστών και των δοντιών, ενώ, μαζί με το ασβέστιο, ρυθμίζουν τη δραστηριότητα των μυών: το μαγνήσιο είναι μυοχαλαρωτικό, ενώ το ασβέστιο μυοδιεγερτικό.
Το μαγνήσιο είναι απαραίτητο για το μεταβολισμό και τη σύνθεση των πρωτεϊνών, για την ενεργοποίηση μεγάλου αριθμού ενζύμων και για τη διέλευση του νατρίου και καλίου μέσω των κυτταρικών μεμβρανών.
Ικανοποιητικά επίπεδα μαγνησίου στο αίμα προστατεύουν το καρδιαγγειακό σύστημα και προφυλάσσουν από καρδιακές αρρυθμίες και, πιθανώς, από εγκεφαλικά επεισόδια.
Λαμβανόμενο ως συμπλήρωμα, το μαγνήσιο είναι δυνατόν να βοηθήσει σε περιπτώσεις αϋπνίας, στο προεμμηνορροϊκό σύνδρομο, σε κράμπες, καθώς και σε καρδιαγγειακά προβλήματα, όπως η υπέρταση ή η στηθάγχη, εξ αιτίας σπασμών της στεφανιαίας αρτηρίας.
ΜΕΘΕΙΟΝΙΝΗ
Η μεθειονίνη μετέχει σε μεγάλο αριθμό βιοχημικών αντιδράσεων, μεταξύ των οποίων η σύνθεση L-κυστεΐνης, γλουταθειόνης, ταυρίνης και S-αδενοσυλο-L-μεθειονίνης (SAMe). Η SAMe είναι ένα σπουδαίο φυσικό αντικαταθλιπτικό και αντιαρθριτικό. Μετέχει επίσης στη σύνθεση της επινεφρίνης (αδρεναλίνης), της μελατονίνης και της κρεατίνης. Επειδή η κρεατίνη είναι απαραίτητη για την παραγωγή ενέργειας και μυϊκού ιστού, η μεθειονίνη θεωρείται ένα σημαντικό αμινοξύ για τους αθλητές.
ΜΕΛΑΤΟΝΙΝΗ
Η μελατονίνη είναι μία ορμόνη που εκκρίνεται από την επίφυση και ρυθμίζει το βιολογικό ρολόι του ανθρώπινου οργανισμού. Η έκκρισή της αυξάνεται το βράδυ και φτάνει στα υψηλότερα επίπεδα λίγο πριν τον ύπνο, επιφέροντας έτσι ένα αίσθημα υπνηλίας. Η δράση της, ωστόσο, επηρεάζει τη λειτουργία διαφόρων συστημάτων, όπως το ορμονικό, το ανοσοποιητικό και ποικίλα μέρη του νευρικού συστήματος.
Έρευνες έδειξαν ότι οι επαρκείς ποσότητες μελατονίνης στον οργανισμό σχετίζονται με τον μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης διαφόρων μορφών καρκίνου (στήθους κτλ.) και καρδιακών παθήσεων, επιβραδύνουν τη διαδικασία της γήρανσης, μειώνουν τη συχνότητα της αϋπνίας, το στρες και την κατάθλιψη, ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού και την αντοχή. Είναι ισχυρό αντιοξειδωτικό και παρέχει προστασία από την επιβλαβή δράση των ελευθέρων ριζών. Όμως, η παραγωγή μελατονίνης μειώνεται φυσιολογικά με την ηλικία.
Η εξωγενής μελατονίνη που παρέχουν τα συμπληρώματα διατροφής έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να επαναφέρει τα επίπεδά της σε φυσιολογικές τιμές.
ΜΕΤΑΛΛΑ
Τα μέταλλα είναι ανόργανα στοιχεία, τα οποία δεν μπορούν συντεθούν από τον ανθρώπινο οργανισμό και αποβάλλονται καθημερινά από αυτόν. Η αναπλήρωσή τους είναι, λοιπόν, απαραίτητη, ώστε να διατηρηθεί η ισορροπία μεταξύ οξέων και βάσεων του σώματος. Τα μεταλλικά στοιχεία διαδραματίζουν βασικό ρόλο στη δημιουργία της νευρικής ώσης, στην διατήρηση του ηλεκτρικού δυναμικού των κυτταρικών μεμβρανών και στην καλή λειτουργία των μυών. Συμμετέχουν επίσης στο μεταβολισμό των πρωτεϊνών, υδατανθράκων και λιπών και είναι απαραίτητα στο σχηματισμό των οστών και των δοντιών.
ΜΗΛΟΞΥΔΟ
Tο μηλόξυδο χρησιμοποιείται συχνά ως βοηθητικό πέψης, καθώς καταστρέφει τα επιβλαβή για το πεπτικό σύστημα βακτήρια. Επίσης, βοηθά στη διάλυση του λίπους γεγονός που βελτιώνει τη λειτουργία του ήπατος και των νεφρών που έχουν ως κύρια αποστολή να αποτοξινώνουν το σώμα. Τέλος, το ξύδι συνιστά μια αποτελεσματική θεραπεία για μια σειρά από ασθένειες που προκαλούν χρόνιο πόνο. Άτομα που χρησιμοποιούν συχνά ξύδι ή μηλόξυδο στη διατροφή τους, έχουν αναφέρει ανακούφιση από ημικρανίες, ουρική αρθρίτιδα, χρόνια κόπωση και ρευματοειδή αρθρίτιδα.
ΜΠΙΦΙΔΟΒΑΚΤΗΡΙΟ
Το μπιφιδοβακτήριο (Bifidobacterium sp.) είναι ωφέλιμο βακτήριο του παχέος εντέρου, που παράγει αμινοξέα μικρής αλυσίδας, δημιουργώντας έτσι ένα ελαφρώς όξινο περιβάλλον, δυσμενές για την ανάπτυξη των παθογόνων βακτηρίων. Επιπλέον, τα αμινοξέα αυτά είναι η κύρια πηγή ενέργειας των κυττάρων της εσωτερικής επιφάνειας του κόλου εντέρου (κολονοκύτταρα).
Το μπιφιδοβακτήριο παράγει επίσης βιταμίνες του συμπλέγματος Β και τα οξέα γαλακτικό και οξικό, τα οποία μειώνουν περαιτέρω το pH του παχέος εντέρου. Ως γνωστόν, όσο πιο χαμηλό είναι το pH, τόσο πιο όξινο είναι το περιβάλλον. Ένα όξινο περιβάλλον είναι εχθρικό για τα επιβλαβή βακτήρια και τους μύκητες, που, αντιθέτως, ευδοκιμούν σε αλκαλικό περιβάλλον.
Oι ευεργετικές ιδιότητες του μπιφιδοβακτηρίου τεκμηριώνονται μέσα από εμπειρικές παρατηρήσεις και πολυάριθμες κλινικές μελέτες με ανθρώπους και με ζώα. Παρακάτω αναφέρουμε ορισμένες από αυτές: Η χορήγηση μπιφιδοβακτηρίου B. longum έδωσε ευεργετικά αποτελέσματα σε ασθενείς από ακτινοβολία (radiation sickness), κάνοντας φυσιολογική τη χλωρίδα των κοπράνων και εμποδίζοντας την ευκαιριακή εγκατάσταση και ανάπτυξη παθογόνων βακτηρίων στο παχύ έντερο (J Med Microb, 1996, 44(1): 70-74).
ΜΥΡΤΙΛΟ
Βοτανική (και αγγλική) ονομασία: Vaccinium myrtillus (Bilberry)
Άλλη ονομασία: Φίγγι
Ενεργό μέρος φυτού: Καρπός
Ενεργά συστατικά: anthocyanosides, flavonoids
Ιδιότητες: Βελτιώνει την κυκλοφορία και την μικροκυκλοφορία του αίματος, ενισχύει τα τοιχώματα των αγγείων. Ισχυρό αντιοξειδωτικό. Προστατεύει τα μάτια από τις οξειδωτικές βλάβες, βελτιώνει την όραση, ιδίως κατά τη νύχτα (χρήσιμο στη νυχτερινή οδήγηση), βοηθάει σε περιπτώσεις κόπωσης των ματιών. Χρήσιμο στην αμφιβληστροειδοπάθεια διαβητικών, αιμορραγίες αμφιβληστροειδούς, καταρράκτη, εκφυλισμό της ωχρής κηλίδας, γλαύκωμα, παθήσεις ούλων, αιμορροΐδες, κιρσούς, καρδιαγγειακές παθήσεις, ανωμαλίες περιόδου, σε αρκετές περιπτώσεις δυσκοιλιότητας, διάρροιας, εμετού.
Συνεργικά βότανα: Goldenseal, Echinacea, Green tea, Gymnema, OPC
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Δεν έχουν αναφερθεί παρενέργειες στις συνήθεις δοσολογίες.
NONI
Το noni (Morinda citrifolia) αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα φαρμακευτικά φυτά και χρησιμοποιείται παραδοσιακά από τους Πολυνήσιους για περισσότερα από 2000 χρόνια.
Είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε υδατάνθρακες και φυτικές ίνες που αυξάνουν την ενέργεια, συμβάλλουν στην ομαλή λειτουργία του εντέρου και βοηθούν στην αποτοξίνωση του οργανισμού. Επιπλέον, έχει υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C και σημαντικές ποσότητες νιασίνης (Β-3), καλίου, σιδήρου και άλλων πολύτιμων συστατικών με αντιοξειδωτικές και αποτοξινωτικές ιδιότητες, που ενισχύουν τη φυσική άμυνα.
Δύο από τα σημαντικότερα συστατικά του είναι ένα πρόδρομο μόριο της ζερονίνης, αλκαλοειδές εξαιρετικά σημαντικό για τη σωστή λειτουργία των κυττάρων και την επιδιόρθωση των βλαβών τους, καθώς και η σκοπολετίνη που υποστηρίζει την καλή λειτουργία της καρδιάς και του εγκεφάλου (Phytotherapy Research, 2003, 17:7, 823–825).
Οι γνώσεις σχετικά με τη βιολογική δράση και τις θεραπευτικές ιδιότητες του noni προέρχονται τόσο από τη λαϊκή θεραπευτική, όσο και από επιστημονικές έρευνες, που αφορούν κυρίως μελέτες σε ζώα και in vitro πειράματα. Τα μέχρι τώρα δεδομένα δείχνουν ότι ο καρπός του noni παρουσιάζει, μεταξύ άλλων, αντιβακτηριακή, αντιφυματική, αναλγητική, αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονική δράση (Journal of Pharmacy Research, 2010, 3(8):1872–1874).
Ενδείκνυται για αρθρίτιδα, κράμπες, γαστρικά έλκη, κατάθλιψη, άνοια, κακή πέψη, δυσκοιλιότητα, αρτηριοσκλήρυνση, προβλήματα των αιμοφόρων αγγείων, ανακούφιση από τον πόνο και πολλά άλλα. Αρκετές μελέτες δείχνουν, επίσης, ότι το noni πιθανόν να δρα προληπτικά εναντίον του καρκίνου και να ενισχύει τη δράση των αντικαρκινικών φαρμάκων.
ΝΙΑΣΙΝΗ (Β-3)
H νιασίνη είναι μία από τις δύο πολύ συγγενείς ενώσεις που φέρουν το όνομα βιταμίνη B-3. H άλλη είναι η νιασιναμίδη.
H νιασίνη είναι απαραίτητη για την καλή κυκλοφορία του αίματος, την υγεία του δέρματος, την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος και για τον μεταβολισμό των πρωτεϊνών, λιπών και υδατανθράκων.
Λαμβάνει μέρος στην παραγωγή του υδροχλωρικού οξέος, συμβάλλοντας έτσι στην καλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος. Σε υψηλές ημερήσιες δόσεις (1500-3000 mg) είναι πολύ αποτελεσματική στη μείωση της κακής χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων και στην αύξηση της καλής χοληστερίνης. Τέτοιες υψηλές δόσεις θα πρέπει να χορηγούνται συν τω χρόνω, ξεκινώντας από 100 mg και αυξανόμενες βαθμηδόν μέσα σε διάστημα 4 – 6 εβδομάδων. Oι υψηλές ημερήσιες δόσεις θα πρέπει να διαιρούνται σε πολλές μικρότερες.
H νιασίνη βοηθά στην πρόληψη ή τον περιορισμό των ημικρανιών καθώς και των ιλίγγων και των πονοκεφάλων που εμφανίζονται πριν την περίοδο. Λόγω της μεγάλης σπουδαιότητας της νιασίνης στην καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος πολλοί γιατροί την χρησιμοποιούν, μόνη της ή μαζί με άλλα φάρμακα, για την αντιμετώπιση ψυχικών διαταραχών, όπως άγχος, νευρικότητα, κατάθλιψη, ακόμη και σχιζοφρένεια.
Σε μια κλινική μελέτη με 350 άτομα με ελαφρά υπογλυκαιμία η νιασίνη (100 mg) έδωσε πολύ καλά αποτελέσματα λαμβανόμενη πριν το φαγητό.
ΝΥΧΤΟΛΟΥΛΟΥΔΟ
Το λάδι Νυχτολούλουδου (λάδι Oινοθήρα, Evening Primrose Oil ή ΕΡO) χρησιμοποιείται κυρίως για το Γάμμα Λινολενικό οξύ (GLA) που περιέχει.
OLEUROPEIN
Οι καρποί της ελιάς, το λάδι και τα φύλλα διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στην αντιμετώπιση διαφόρων ασθενειών χάρις την παρουσία απλών φαινολικών ενώσεων (hydroxytyrosol, tyrosol) και πολυφαινολών (oleuropein).
OLIVE HYDROXYTYROSOL
Το συστατικό αυτό της ελιάς έχει κερδίσει διεθνή αναγνώριση ως παρέχον σημαντικά οφέλη για το καρδιαγγειακό σύστημα. Στη φόρμουλα περιέχεται η θεραπευτική δόση των 12 mg, που δύσκολα θα μπορούσε να λάβει κάποιος με την τροφή του, ακόμη κι αν εφάρμοζε αυστηρή μεσογειακή διατροφή, αφού θα έπρεπε να καταναλώνει καθημερινά πάνω από 35 ελιές! Πολλές μελέτες υποστηρίζουν τη συμβολή του συστατικού αυτού στην υγιή φλεγμονική αντίδραση, όχι μόνο σε σχέση με την καρδιά και τα αγγεία, αλλά και σε σχέση με πολλούς άλλους ιστούς.
OLIVE LEAF
Η ελιά, Olea europea, παράγει τον καρπό που αποτελεί βασικό συστατικό της μεσογειακής διατροφής. Τόσο, όμως, ο καρπός όσο και το φύλλο περιέχουν μία πληθώρα φυσικών συστατικών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως θεραπευτικές ουσίες, λόγω της οντιξειδωτικής τους ισχύος, αλλά και λόγω της αντιμικροβιακής και αντικαρκινικής τους δράσης.
OPTIRENAL
Σύστημα με τιτλοδοτημένα εκχυλίσματα Cranberry, μαϊντανού και Garcinia cambogia σε υδροξυ-κιτρικό, κιτρικό οξύ και προανθοκυανιδίνες, μεγιστοποιώντας την εύρυθμη νεφρική λειτουργία και τη διούρηση. Τα φυτικά αυτά εκχυλίσματα βοηθούν στη διαλυτοποίηση των μεταλλικών στοιχείων, ενώ τα αντιοξειδωτικά που περιέχει μειώνουν τις ελεύθερες ρίζες.
ORIGANOX
Οι ελεύθερες ρίζες υπεροξειδίου δημιουργούνται, ως φυσικό παραπροϊόν, κατά την παραγωγή ενέργειας από τα κύτταρα, συμβάλλοντας σε κυτταρικές και συστημικές φλεγμονές. Οι φαινόλες της ρίγανης αποτελούν κυρίαρχες ενώσεις στην εξουδετέρωση των ελευθέρων ριζών του υπεροξειδίου. Το Origanox αποδίδει περισσότερες φαινόλες από όσες περιέχονται σε 50 κουταλάκια ρίγανη, εξασφαλίζοντας ασυναγώνιστη δράση.
ΟΛΙΓΟΜΕΡΕΙΣ ΠΡΟΑΝΘΟΚΥΑΝΙΔΙΝΕΣ
Οι ολιγομερείς προανθοκυανιδίνες (OPCs) είναι φυσικoί φυτικοί μεταβολίτες ευρέως διαθέσιμοι σε φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, σπόρους και λουλούδια (Res Commun Mol Pathol Pharmacol, 1997, 95:179-189.). Οι ενώσεις αυτές αποτελούν μέρος μιας ειδικής ομάδας πολυφαινολικών ενώσεων, τα φλαβονοειδή. Τα φλαβονοειδή κατηγοριοποιούνται περαιτέρω σε υποομάδες, όπου οι προανθοκυανιδίνες ανήκουν στις συμπυκνωμένες ταννίνες, μία από τις δύο κύριες κατηγορίες φυτικών τανινών (Nutr Rev, 1998, 56:317-333).
Εκτός από την εξουδετέρωση των ελεύθερων ριζών και την αντιοξειδωτική τους δράση, οι OPCs έχουν αναφερθεί ότι έχουν αντιβακτηριακές, αντι-ιικές, αντικαρκινικές, αντιφλεγμονικές, αντι-αλλεργικές, και αγγειοδιασταλτικές δράσεις (Nutr Rev, 1998, 56:317-333). Έχει επίσης δειχθεί ότι οι OPCs αναστέλλουν την οξείδωση των λιπιδίων, τη συσσωμάτωση των αιμοπεταλίων (αιτία δημιουργίας θρόμβων), τη διαπερατότητα και ευθραυστότητα των τριχοειδών (Res Commun Mol Pathol Pharmacol 1997;95:179-189). Τέλος, οι OPCs δεσμεύονται σε περιοχές που χαρακτηρίζονται από υψηλή περιεκτικότητα γλυκοζαμινογλυκανών (επιδερμίδα, τοίχωμα τριχοειδών, γαστρεντερικό βλεννογόνο, κ.λπ.), χαρακτηριστικό που τις καθιστά χρήσιμες για την μείωση της αγγειακής διαπερατότητας και την ενίσχυση των τριχοειδών τοιχωμάτων, την αγγειακή λειτουργία, καθώς και την περιφερική κυκλοφορία (Res Commun Mol Pathol Pharmacol 1997;95:179-189).
Οι ποικίλες αυτές βιολογικές δραστηριότητες έχουν ως αποτέλεσμα την εφαρμογή των φυτοφαρμακευτικών OPCs στη μείωση οιδημάτων, στην αύξηση της περιφερικής κυκλοφορίας, στη βελτίωση της όρασης, στη θεραπεία της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας, στην πρόληψη της καρδιαγγειακής νόσου, στη θεραπεία της υπερχοληστερολαιμίας, στη μείωση δυσμενών αλλεργικών και φλεγμονικών αποκρίσεων, στην ενίσχυση της λειτουργίας του ανοσοποιητικού και στην επούλωση τραυμάτων (altern Med Rev, 2000, 5(2):144-51.).
ΟΞΕΟΦΙΛΟΣ
O γαλακτοβάκιλλος Lactobacillus acidophilus (οξεόφιλος) είναι το κύριο είδος ευεργετικών βακτηρίων που βρίσκονται στο λεπτό έντερο. Υπάρχει επίσης στον κόλπο της γυναίκας, πράγμα απολύτως φυσικό και επιθυμητό, αφού η εκεί παρουσία του βοηθάει στον έλεγχο των επιβλαβών βακτηρίων και μυκήτων.
O οξεόφιλος, όπως και όλοι οι γαλακτοβάκιλλοι (υπάρχουν τουλάχιστον 56 είδη), είναι κατά Gram θετικό, αναερόβιο, κατά βάση, βακτήριο, υπό δεδομένες συνθήκες όμως μπορεί να γίνει αερόβιο. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί μπορεί να στερήσει το οξυγόνο από επιβλαβείς αερόβιους μικροοργανισμούς. Όπως υπονοεί και η λέξη “αερόβιος”, το οξυγόνο είναι απαραίτητο για την επιβίωση των οργανισμών αυτών.
ΟΡΝΙΘΙΝΗ
Η ορνιθίνη, ιδίως σε συνδυασμό με αργινίνη, αυξάνει – προσωρινά – το επίπεδο της αυξητικής ορμόνης (σωματροπίνη), η οποία, με τη σειρά της, επιταχύνει το μεταβολισμό των λιπών.
Πράγματι, μελέτη με αρσιβαρίστες, οι οποίοι ελάμβαναν 500 mg ορνιθίνης και 500 mg αργινίνης δύο φορές την ημέρα για πέντε εβδομάδες, έδειξε ότι η ομάδα αυτή έχασε σωματικό λίπος, αν και όχι σε σημαντικό βαθμό, σε σχέση με άλλη ομάδα που ελάμβανε Placebo (απομίμηση φαρμάκου).
Η ορνιθίνη μπορεί να συνδυαστεί και με το ZMA, το οποίο και αυτό βοηθά εμμέσως στην αύξηση του επιπέδου της αυξητικής ορμόνης (μέσω αυξήσεως του IGF-1).
ΟΥΜΠΙΚΙΝΟΛΗ
Τόσο το συνένζυμο Q10 (ουμπικινόνη), όσο και η ουμπικινόλη, η ενεργή και πλέον βιοδιαθέσιμη μορφή του συνενζύμου Q10, παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διαδικασία παραγωγής ενέργειας στα κύτταρα του οργανισμού. H ουμπικινόνη αρχικά μετατρέπεται σε ουμπικινόλη, που είναι και η δραστική μορφή του CoQ10.
Στο πλάσμα του αίματος υγιών ατόμων, πάνω από το 90% του CoQ10 βρίσκεται υπό μορφή ουμπικινόλης. Μελέτες έδειξαν ότι τόσο η απορρόφηση του CoQ10 από τον οργανισμό όσο και η ικανότητα μετατροπής του σε ουμπικινόλη μειώνονται φυσιολογικά με την ηλικία, ιδίως μετά τα 40. Ανάλογη μείωση παρατηρήθηκε και σε άτομα που εμφανίζουν κάποια καρδιαγγειακή ή νευρολογική πάθηση, σε διαβητικούς, καθώς και σε άτομα με προβλήματα στο ήπαρ. Ανεπαρκείς ποσότητες και των δύο ουσιών στο πλάσμα και στους ιστούς του σώματος μπορεί να οδηγήσουν σε κόπωση και διάφορες παθολογικές καταστάσεις που σχετίζονται με την ηλικία.
Σύμφωνα με μία πρόσφατη κλινική μελέτη, άτομα με συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, στα οποία χορηγήθηκε ουμπικινόλη, παρουσίασαν υψηλότερα επίπεδα CoQ10 στο πλάσμα του αίματος, ενώ παράλληλα βελτιώθηκε η κλινική εικόνα των ασθενών, καθώς και η λειτουργία της αριστερής κοιλίας της καρδιάς (Biofactors, 2008, 32, 119-128).
Η ουμπικινόλη προσφέρει ισχυρή αντιοξειδωτική/αντιγηραντική προστασία εξουδετερώνοντας τις ελεύθερες ρίζες και προστατεύοντας έτσι τις κυτταρικές μεμβράνες από τις οξειδώσεις. (Η αναλογία ουμπικινόνης/ουμπικινόλης χρησιμοποιείται ως βιολογικός δείκτης για το οξειδωτικό στρες.
Άτομα που πάσχουν από ισχυρό οξειδωτικό στρες εμφανίζουν χαμηλότερα επίπεδα ουμπικινόλης.) Επιπλέον, η ουμπικινόλη βοηθάει στην αναγέννηση άλλων αντιοξειδωτικών που οξειδώθηκαν από τις ελεύθερες ρίζες, όπως οι βιταμίνες C και E.
PABA
Το PABA (para-aminobenzoic acid) είναι απαραίτητο για το μεταβολισμό των πρωτεϊνών, την παραγωγή του φολικού οξέος και την αφομοίωση του παντοθενικού οξέος.
Έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες, ενώ απομακρύνει την κούραση από ένα σημαντικό ποσοστό ατόμων. Επαναφέρει το κανονικό χρώμα στο τρίχωμα πειραματόζωων που έχει γίνει γκρίζο, πιθανώς δε το ίδιο να συμβαίνει και με τους ανθρώπους, όταν τα γκρίζα μαλλιά οφείλονται σε στρες ή διατροφικές ελλείψεις. Βοηθάει στην καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας, τόσο επειδή βελτιώνει το μυϊκό τόνο του στομάχου και των εντέρων, όσο και γιατί συμβάλλει στη διατήρηση μιας υγιούς εντερικής χλωρίδας (ωφέλιμα βακτήρια).
Προστατεύει από τα ηλιακά εγκαύματα και τον καρκίνο του δέρματος που προκαλείται από υπερβολική έκθεση στον ήλιο, είτε λαμβανόμενο δια του στόματος, είτε εφαρμοζόμενο τοπικά, σαν συστατικό αντηλιακών προϊόντων. Ορισμένα, πάντως, άτομα είναι αλλεργικά στην τοπική χρήση του PABA.
Το PABA είναι ευεργετικό στη σκληροδερμία. Σε μια κλινική μελέτη το 76,5% των ασθενών παρουσίασαν μαλακότερο δέρμα και βελτίωσαν τα άλλα συμπτώματα της ασθένειας (Journal of Clinical Epidemiology, 1988, 193-204). Είναι επίσης ευεργετικό στη λεύκη, δίνοντας συχνά θεαματικά αποτελέσματα, συνήθως μετά από συνεχή χρήση 6 μηνών (J Am Acad of Derm, 1983, 9:770).
ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ – ΠΡOΦΥΛΑΞΕΙΣ: Έχουν αναφερθεί συμπτώματα γαστρεντερικών διαταραχών, ανορεξίας ή αναφυλαξίας σε σχετικά σπάνιες περιπτώσεις. Τα συμπτώματα σταματούν με τη διακοπή του PABA.
Το PABA δεν θα πρέπει να λαμβάνεται με σουλφοναμίδες (αντιβιοτικά φάρμακα) γιατί μπορεί να μειώσει την αποτελεσματικότητά τους.
PAU D`ARCO
Βοτανική ονομασία: Tabebuia impetiginosa
Ενεργό μέρος φυτού: Φλοιός
Ενεργά συστατικά: naphthoquinones (lapachol)
Ιδιότητες: Ισχυρό αντιμυκητιασικό. Ιδιαίτερα χρήσιμο σε περιπτώσεις καντιντίασης (μυκητίαση από Candida). Αναστέλλει την ανάπτυξη διαφόρων βακτηρίων και ιών. Βοηθά στην αντιμετώπιση λοιμώξεων από παράσιτα. Χρησιμοποιείται παραδοσιακά ως ανοσοενισχυτικό και αντιφλεγμονικό. Μελέτες έδειξαν αντικαρκινική δράση.
Συνεργικά βότανα: Astragalus, Cat`s Claw, Echinacea, Garlic, Korean Ginseng, Turmeric
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Δεν έχουν αναφερθεί παρενέργειες στις συνήθεις δοσολογίες. Να μη γίνεται παράλληλη χρήση με αντιπηκτικά φάρμακα (ηπαρίνη, βαρφαρίνη κτλ.).
POTENSTEROL
Σύστημα φυτικών στερολών/στανολών με ταυρίνη, με τιτλοδοτημένα εκχυλίσματα σκόρδου και Cayenne, για την σωστή λειτουργία των λιπιδίων του καρδιαγγειακού συστήματος. Διατροφή πλούσια σε εστέρες στερολών/στανονών είναι ένας ασφαλής και φυσικός τρόπος να ενισχύσουμε την υγεία της καρδιάς.
PROANTHOPLEX
Μείγμα βιοφλαβονοειδών και προανθοκυανιδινών από λεμόνι, πράσινο τσάι, bilberry, blackberry και raspberry. Τα ισχυρά αντιοξειδωτικά συστατικά του Proanthoplex είναι πολύ σημαντικά όχι μόνο για την ακεραιότητα των αιμοφόρων αγγείων, αλλά και για τη δραστικότητα της βιταμίνης C, η οποία βοηθά το σώμα να διατηρήσει και να απορροφήσει τον προσλαμβανόμενο σίδηρο.
Για περισσότερες πληροφορίες βλέπε ΒΙΟΦΛΑΒΟΝΟΕΙΔΗ και ΟΛΙΓΟΜΕΡΕΙΣ ΠΡΟΑΝΘΟΚΥΑΝΙΔΙΝΕΣ.
ΠΑΓΚΡΕΑΤΙΝΗ
Η παγκρεατίνη είναι ένα εκχύλισμα του παγκρέατος που περιέχει τα παγκρεατικά ένζυμα. Διασπά τις πρωτεΐνες, τους υδατάνθρακες και τα λίπη, χρησιμοποιείται δε σαν πεπτικό βοήθημα σε περιπτώσεις αφαίρεσης του παγκρέατος ή παγκρεατικής ανεπάρκειας, κυστικής ίνωσης, γαστρεκτομής και στεατόρροιας (αυξημένη αποβολή λίπους με τα κόπρανα, λόγω κακής εντερικής απορρόφησης).
ΠΑΝΤΟΘΕΝΙΚΟ ΟΞΥ (Β-5)
Tο παντοθενικό οξύ, γνωστό και σαν «βιταμίνη κατά του στρες», αποτελεί ουσιώδες συστατικό του συνενζύμου A και είναι απαραίτητο για την παραγωγή κορτιζόνης και άλλων ζωτικής σημασίας στεροειδών ενώσεων. Συμμετέχει στο σχηματισμό των αντισωμάτων, βοηθά στη χρησιμοποίηση των άλλων βιταμινών από το σώμα, καθώς και στην παραγωγή ενέργειας από τους υδατάνθρακες, τα λίπη και τις πρωτεΐνες.
Eίναι απαραίτητο για την ομαλή λειτουργία του γαστρεντερικού και νευρικού συστήματος και ενδέχεται να παίζει ρόλο στην αντιμετώπιση του άγχους και της κατάθλιψης. Kλινικές μελέτες έδειξαν ότι το παντοθενικό οξύ είναι αποτελεσματικό σε περιπτώσεις σωματικού και ψυχολογικού στρες (100-500 mg), φλεγμονών των αρθρώσεων (100-200 mg), οστεοαρθρίτιδας και ρευματοειδούς αρθρίτιδας (50-2000 mg) και χρόνιου δισκοειδούς λύκου (6-10 g αρχικά, 2-4 g εν συνεχεία).
Tο παντοθενικό οξύ είναι απαραίτητο σε κάθε κύτταρο του οργανισμού μας.
Επιρρεπή σε έλλειψη της βιταμίνης αυτής είναι τα άτομα με κακή διατροφή.
ΠΑΠΑΓΙΑ
Το φρούτο της παπάγιας περιέχει ένζυμα, κυρίως παπαΐνη, η οποία ονομάζεται και “φυτική πεψίνη”, λόγω της ικανότητάς της να διασπά τις πρωτεΐνες (κρέατα κλπ). Φυσικό και ασφαλές βοηθητικό της πέψης.
Συχνά άριστο υποκατάστατο των αντιόξινων φαρμάκων, χωρίς τις παρενέργειές τους (μία από τις οποίες είναι η ακόμη μεγαλύτερη παραγωγή οξέων από το στομάχι).
Πολύ χρήσιμη σε άτομα που πρέπει να αποφεύγουν τη γλουτένη (πρωτεΐνη), γιατί διασπά τις μικροποσότητες γλουτένης που παρεισφρέουν στη διατροφή τους.
ΠΕΠΤΙΚΑ ΕΝΖΥΜΑ
Τα πεπτικά ένζυμα είναι πρωτεΐνες με εξειδικευμένη δράση που υδρολύουν (διασπούν προσθέτοντας νερό) μεγάλα μόρια, όπως είναι οι υδατάνθρακες, τα λίπη και οι πρωτεΐνες, καθιστώντας τα έτσι εύπεπτα, ενώ ελευθερώνουν πολύτιμα για τον οργανισμό μέταλλα και βιταμίνες.
Η ανεπάρκεια κάποιου πεπτικού ένζυμου μπορεί να προκαλέσει κακή πέψη και κακή απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, με αποτέλεσμα ενοχλήσεις και προβλήματα υγείας.
Τα ενδογενώς παραγόμενα πεπτικά ένζυμα βρίσκονται στα πεπτικά υγρά, ενώ μεγάλης σημασίας είναι και τα ένζυμα που λαμβάνονται δια της τροφής, κυρίως με τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά. Βιομηχανικώς τα ένζυμα λαμβάνονται από φυσικές ή ζωικές πηγές ή από μικροοργανισμούς. Η θέρμανση (ακόμη και η παστερίωση) καταστρέφει τα πεπτικά ένζυμα.
ΠΗΚΤΙΝΗ ΜΗΛΟΥ
Oι ευεργετικές για την υγεία ιδιότητες του μήλου είναι γνωστές από την αρχαιότητα. Πολλές από τις ιδιότητες αυτές φαίνεται ότι οφείλονται στην πηκτίνη, την υδατοδιαλυτή φυτική ίνα αποτελούμενη από μίγμα πολυσακχαριτών.
Η πηκτίνη μειώνει τη χοληστερίνη και, ενδεχομένως, τα τριγλυκερίδια και βοηθάει στη σταθεροποίηση της γλυκόζης στο αίμα, πράγμα ευεργετικό, τόσο για τους διαβητικούς, όσο και για τους υπογλυκαιμικούς.
Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες με αρουραίους, η πηκτίνη φαίνεται να έχει προστατευτικό ρόλο έναντι του καρκίνου του παχέος και ορθού εντέρου.
Μένει να δούμε αν το ίδιο συμβαίνει και με τους ανθρώπους, πράγμα που θεωρείται πολύ πιθανό.
Η πηκτίνη διασπάται πλήρως από τα εντερικά βακτήρια, έτσι δεν συμβάλλει στην αύξηση του όγκου των κοπράνων, όπως άλλες φυτικές ίνες.
Παρ`όλα αυτά, έχει μια ήπια δράση κατά της δυσκοιλιότητας, αλλά και της διάρροιας, ενώ βοηθάει στην αποτοξίνωση του πεπτικού συστήματος.
ΠΙΤΟΥΡΟ ΒΡΩΜΗΣ
Το πίτουρο βρώμης περιέχει υδατοδιαλυτές φυτικές ίνες. Ιδιαίτερης αξίας είναι μία από αυτές, η Βήτα Γλυκάνη (Beta Glucan), η οποία έχει ήπια δράση κατά της χοληστερίνης.
Άλλες πιθανές ευεργετικές ιδιότητες της Βήτα Γλυκάνης είναι η βελτίωση της ανοχής στη γλυκόζη και η διέγερση του ανοσοποιητικού συστήματος.
ΠΡΑΣΙΝΟ ΤΣΑΙ
Βοτανική (και αγγλική) ονομασία: Camellia sinensis (Green Tea)
Ενεργό μέρος φυτού: Φύλλο
Ενεργά συστατικά: catechins (polyphenols)
Ιδιότητες: Περιέχει πολυφαινόλες, ισχυρά αντιοξειδωτικά. Εμποδίζει την οξείδωση της χοληστερίνης (LDL) ασκώντας ευεργετική δράση στην καρδιά. Μελέτες με ζώα και επιδημιολογικές μελέτες (όχι ακόμα διπλές-τυφλές μελέτες με ανθρώπους) δείχνουν αξιόλογη αντικαρκινική (προληπτική/θεραπευτική) δράση, ιδίως για καρκίνο πνευμόνων, οισοφάγου, στομάχου, λεπτού και παχέος εντέρου, παγκρέατος, στήθους. Αντιβακτηριακό. Ευεργετικό στην ουλίτιδα. Βοηθητικό αδυνατίσματος (κυρίως λόγω της πολυφαινόλης epigallocatechin).
Συνεργικά βότανα: OPC, Red wine, Borage oil, Garlic
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Πολύ ασφαλές. Περιέχει καφεΐνη (στη μισή ποσότητα απ`ότι ο καφές), η οποία σε ευαίσθητα άτομα μπορεί να προκαλέσει ευερεθιστικότητα, αϋπνία, στομαχική διαταραχή. Τα ποιοτικά τιτλοδοτημένα εκχυλίσματα περιέχουν σημαντικά μεγαλύτερο ποσοστό πολυφαινολών και μικρότερο ποσοστό καφεΐνης σε σχέση με τα ροφήματα.
ΠΡΟΒΙΟΤΙΚΑ
Το γαστρεντερικό σύστημα του ανθρώπου αποτελεί ένα σύνθετο μικρο-οικοσύστημα με λεπτές ισορροπίες μεταξύ των οργανισμών που το αποτελούν (περίπου 500).Διάφοροι παράγοντες, όπως η ακατάλληλη διατροφή, το στρες, διάφορες ασθένειες, τοξικές ουσίες και φάρμακα, κυρίως όμως η χρήση αντιβιοτικών, μπορούν να διαταράξουν αυτή την εύθραυστη ισορροπία, με αποτέλεσμα τη δυσανάλογη αύξηση των επιβλαβών μικροοργανισμών εις βάρος των ωφέλιμων.
Η παθολογική αυτή κατάσταση, η οποία ονομάζεται και δυσβίωση, οδηγεί συχνά σε δυσλειτουργίες και παθήσεις, μεταξύ των οποίων εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος, διάρροια και άλλες εντερικές διαταραχές, τροφικές αλλεργίες και δυσανεξίες, κακή αναπνοή, χρόνιες μυκητιάσεις του κόλπου στις γυναίκες κλπ.
Αυξάνοντας τον πληθυσμό των ευεργετικών βακτηρίων και αποκαθιστώντας τις διαταραχθείσες ισορροπίες είναι δυνατόν να εξαλείψουμε την πάθηση ή να μειώσουμε την έντασή της. Ιδιαίτερα ευεργετικά είναι τα ωφέλιμα βακτήρια για όλες σχεδόν τις παθήσεις των εντέρων, μεταξύ των οποίων η πάθηση του Crohn (φλεγμονώδες – ελκώδες έντερο, με ενδεχόμενη μερική απόφραξη), κολίτιδα και σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (σπαστική κολίτιδα).
Μια πολύ καλή πηγή προβιοτικών είναι το γιαούρτι, το οποίο περιέχει τον γαλακτοβάκιλλο βουλγαρικό και τον στρεπτόκοκκο θερμόφιλο (Lactobacillus bulgaricus/Streptococcus thermophilus). Oρισμένα γιαούρτια περιέχουν επιπλέον τον γαλακτοβάκιλλο οξεόφιλο και τον γαλακτοβάκιλλο bifidus (Bifidobactericum bifidum). Μόνο τα γιαούρτια που είναι πραγματικά παραδοσιακά ή αναγράφουν στη συσκευασία τους ότι είναι “ζωντανά” αποτελούν αξιόπιστες πηγές προβιοτικών.
Πάντως, τα καλά προβιοτικά συμπληρώματα αποτελούν τις καλύτερες πηγές για όσους επιθυμούν ένα γρήγορο εμπλουτισμό του λεπτού και παχέος εντέρου με ωφέλιμα βακτήρια, δεδομένου ότι περιέχουν πολλά εκατομμύρια ενεργών ευεργετικών βακτηρίων.
ΠΡΟΠΟΛΗ
Η πρόπολη είναι ένα μίγμα κηρωδών και ρητινωδών ουσιών που συλλέγουν οι μέλισσες από διάφορα δέντρα και το χρησιμοποιούν για το σφράγισμα των ρωγμών της κυψέλης. Έχει αντιμικροβιακές και αντιφλεγμονικές ιδιότητες και έχει χρησιμοποιηθεί ανά τους αιώνες σαν λαϊκό φάρμακο.
Μάλιστα, κατά τον 16ο αιώνα είχε αναγνωρισθεί στην Αγγλία σαν επίσημο φάρμακο. Η πρόπολη χρησιμοποιείται επίσης για να καλυφθούν τα πτώματα μικρών ζώων που έχουν εισβάλει στην κυψέλη και έχουν σκοτωθεί από τις μέλισσες.
Με τον τρόπο αυτό αποφεύγεται η σήψη των πτωμάτων και η δημιουργία παθογόνων εστιών εντός της κυψέλης. Κυριότερες ουσίες φαρμακολογικού ενδιαφέροντος που υπάρχουν στην πρόπολη είναι βιοφλαβονοειδή (quercetin, kaempferol, apigenin, κλπ), τερπένια και φαινολικές ενώσεις.
Μελέτες με ζώα και in vitro έδειξαν αντιβακτηριακές, αντιμυκητιασικές και αντιιικές ιδιότητες της πρόπολης. Πολλοί παθογόνοι παράγοντες, μεταξύ των οποίων ιοί της γρίπης και του έρπη, καθώς και διάφορα βακτήρια και μύκητες παρουσιάζουν ευαισθησία στην πρόπολη.
ΠΡΩΤΕΪΝΗ ΤΥΡΟΓΑΛΑΚΤΟΣ
Η πρωτεΐνη τυρογάλακτος αποτελεί μία πλήρη πρωτεΐνη, καθώς περιέχει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα, που δεν μπορεί να συνθέσει ο οργανισμός.
Διαθέτει την υψηλότερη φυσική αναλογία αμινοξέων διακλαδισμένης αλύσου, τα οποία είναι πολύ σημαντικά κατά τη διάρκεια και μετά την άσκηση.
Πειράματα έδειξαν ότι τα αμινοξέα αυτά μεταβολίζονται ταχύτερα, όταν αυξάνονται τα επίπεδα οξείδωσης, όπως συμβαίνει κατά την προπόνηση και άσκηση.
Επιπλέον, πολλά από τα αμινοξέα διακλαδισμένης αλύσου, όπως η λευκίνη, η ισολευκίνη και η βαλίνη, μεταβολίζονται σχεδόν εξολοκλήρου στους μύες, πράγμα πολύ σημαντικό για τους αθλητές, καθώς συμμετέχουν στην πρωτεϊνική σύνθεση και συμβάλλουν στην ανάπλαση και ανάπτυξη των μυών και τη γρηγορότερη αποκατάσταση των μυϊκών τραυματισμών μετά από έντονη άσκηση.
Ωστόσο, η πρωτεΐνη τυρογάλακτος δεν είναι πολύτιμη μόνο για τους αθλητές. Αποτελεί μία ιδιαίτερα εύπεπτη πρωτεΐνη, υψηλής βιολογικής αξίας, εύκολα αφομοιώσιμη με σημαντικά οφέλη για την υγεία. Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και χαρίζει ενέργεια και δύναμη, ενώ παράλληλα αυξάνει τα επίπεδα της γλουταθειόνης, ενός ισχυρού αντιοξειδωτικού του ανθρώπινου οργανισμού.
Έρευνες έδειξαν ότι τα πεπτίδια της πρωτεΐνης τυρογάλακτος υποστηρίζουν την υγεία του γαστρεντερικού συστήματος και συμβάλλουν στην εύρυθμη λειτουργία του ήπατος.
Επιπλέον, τα γλυκομακροπεπτίδια που υπάρχουν στο τυρόγαλα διεγείρουν την έκκριση της χολοκυστοκίνης (ορμόνη που αυξάνει τον κορεσμό μετά το γεύμα με αποτέλεσμα να αισθανόμαστε πλήρεις), ενώ εμποδίζουν τη συσσώρευση των αιμοπεταλίων και το σχηματισμό πέτρας στα δόντια.
ΠΡΩΤΟΓΑΛΑ
Το πρωτόγαλα είναι το “γάλα” που παράγεται από τα θηλαστικά κατά τις πρώτες 2-3 μέρες μετά τον τοκετό. Είναι πλούσιο σε πρωτεΐνες (3-4 φορές περισσότερες από το γάλα), ανοσοσφαιρίνες (αντισώματα), βιταμίνες, ένζυμα και αυξητικούς παράγοντες. Κύριος σκοπός του πρωτογάλακτος είναι η στήριξη και προστασία της νέας ζωής που έρχεται στον κόσμο και που δεν έχει αναπτύξει ακόμη τους κατάλληλους αμυντικούς μηχανισμούς.
Ιδιαίτερης σημασίας είναι οι πρωτεΐνες του πρωτογάλακτος, που είναι του ίδιου τύπου με εκείνες του τυρογάλακτος, οι ανοσοσφαιρίνες, που είναι κυρίως του τύπου IgG και οι αυξητικοί παράγοντες ΙGF-1 και IGF-2 (Insulin-like Growth Factors).
Το πρωτόγαλα λαμβάνεται από παιδιά και από ενήλικες για ενίσχυση του ανοσοποιητικού τους συστήματος και για προστασία από τα μικρόβια, ιδίως εκείνα που προκαλούν διάρροια σε μικρά παιδιά, όπως Escherichia coli, Clostridium difficile, Shigella flexneri και ιοί της γαστρεντερίτιδας, καθώς και από το Cryptosporidium parvum, που συνήθως προκαλεί διάρροια σε ασθενείς από AIDS.
Το πρωτόγαλα προστατεύει επίσης τα τοιχώματα του στομάχου από αιμορραγίες και έλκη που μπορούν να προκαλέσουν τα μη στεροειδή αντιφλεγμονικά φάρμακα (NSAID`s), όπως έδειξε μελέτη στο Γενικό Νοσοκομείο του Leicester (Αγγλία).
Αρκετοί αθλητές χρησιμοποιούν το πρωτόγαλα για το ανοσοποιητικό τους σύστημα (το οποίο δοκιμάζεται με τις σκληρές προπονήσεις και αγώνες), για τη διατήρηση και ενίσχυση των μυών τους και για το αίσθημα ευεξίας που προσφέρει.
RE-SETTIN
Συνδυασμός Saw Palmetto/ασταξανθίνης μαζί με εκχύλισμα σπόρων κολοκύθας (πλούσιο σε ALA – ω3 λιπαρό οξύ), λυκοπένιο και πολυφαινόλες μήλου/σταφυλιού για την υγιή παραγωγή τεστοστερόνης και τη γενικότερη υγεία του προστάτη.
REHMANNIA GLUTINOSA
Η ρίζα του φυτού Rehmannia glutinosa παρέχει ένα ευρύ φάσμα απλών και σύνθετων υδατανθράκων, μεταξύ των οποίων γλυκόζη, γαλακτόζη, φρουκτόζη, σουκρόζη, ραφινόζη, μαννινοτριόζη και μαννιτόλη. Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι αυτό το προφίλ των υδατανθράκων επιτρέπει τη σταδιακή απελευθέρωση φυσικών υδατανθράκων, αποτρέποντας έτσι τις διακυμάνσεις του σακχάρου στο αίμα και την επιθυμία για ζάχαρη.
REJUVABOLIC
Μείγμα με αντιοξειδωτικά βότανα και φρούτα (σπόρους σταφυλιού, bilberry, blueberry, φράουλα και κεράσι), καθώς και τα αντιγηραντικά συστατικά ρεσβερατρόλη και κουερσετίνη με ισχυρή δράση έναντι των ελευθέρων ριζών, αποδίδοντας αντιοξειδωτική ισχύ >3.000 ORAC.
REVOLUTIONARY ESOQUELL MATRIX
Περιέχει προβιοτικά (1 εκατομ. ζωντανά κύτταρα S. salivarius K12), καθώς και καταπραϋντικά βότανα για την υγεία της στοματικής κοιλότητας και του οισοφάγου. Το αλγινικό νάτριο, τα προβιοτικά και τα μαλακτικά βότανα προστατεύουν την ευαίσθητη περιοχή του φάρυγγα.
ΡΕΣΒΕΡΑΤΡΟΛΗ
Πολυάριθμες μελέτες δείχνουν την ευεργετική δράση της ρεσβερατρόλης στο καρδιαγγειακό σύστημα, δεδομένου ότι μειώνει τη συνολική πίεση και εμποδίζει την οξείδωση της LDL (κακή χοληστερίνη), εμποδίζοντας έτσι το σχηματισμό αθηρωματικής πλάκας. Η ρεσβερατρόλη είναι συστατικό διάφορων φυτών, αλλά και του κόκκινου κρασιού.
Μελέτες την υπέδειξαν σαν το κλειδί για την εξήγηση του “γαλλικού παραδόξου”, σύμφωνα με το οποίο οι Γάλλοι, αν και καταναλώνουν πολλά κορεσμένα λίπη, δεν παρουσιάζουν αυξημένους θανάτους από καρδιαγγειακή νόσο, σωζόμενοι από το κόκκινο κρασί που επίσης καταναλώνουν άφθονο.
Νεότερες μελέτες υποδεικνύουν και νέες ευεργετικές ιδιότητες στους εξής τομείς: εγκεφαλικές λειτουργίες, υγιή επίπεδα ζαχάρου αίματος, αντικαρκινική προστασία, μυϊκή ισχύς, υγεία ματιών, υγεία οστών. Eίναι βέβαιον ότι στο μέλλον θα αποκαλυφθούν και άλλες ιδιότητες της ρεσβερατρόλης.
ΡΟΔΙ
Το ρόδι (Punica granatum) αποτελεί έναν πολύτιμο καρπό και σύμμαχο της υγείας, με μακροχρόνια παραδοσιακή χρήση και αξιόλογες θεραπευτικές ιδιότητες που υποστηρίζονται από σύγχρονες κλινικές μελέτες. Ο χυμός ροδιού περιέχει σαν κύριο δραστικό συστατικό το ελλαγικό οξύ, μία πολυφαινόλη με ισχυρή αντιοξειδωτική και πιθανή αντικαρκινική δράση (ιδίως όσον αφορά τον καρκίνο του προστάτη).
Επίσης, είναι ιδιαίτερα πλούσιος σε γαλλικό οξύ, κατεχίνη, ανθοκυανίνες, βιταμίνες, μέταλλα, αμινοξέα κ.ά. ευεργετικά συστατικά με συνεργική δράση και πλήθος βιολογικών ιδιοτήτων (αντιμικροβιακές, αντιφλεγμονικές, αντιοξειδωτικές κ.ά.). Ο χυμός ροδιού εκτιμάται ότι περιέχει 2-3 φορές μεγαλύτερη ποσότητα πολυφαινολών (αντιοξειδωτικών ουσιών) σε σχέση με το κόκκινο κρασί και το πράσινο τσάι.
Κλινικές μελέτες υποδεικνύουν ότι το ρόδι προστατεύει από καρδιαγγειακά νοσήματα, καθώς αποτρέπει το σχηματισμό αθηρωματικής πλάκας, μειώνει την ολική χοληστερόλη και την LDL, καθώς και την πίεση του αίματος. Επιπλέον, βοηθά στην πρόληψη και αντιμετώπιση οδοντικών προβλημάτων και στοματικών λοιμώξεων.
Πολύ καλά αποτελέσματα, επίσης, έδωσαν μελέτες στις οποίες χρησιμοποιήθηκε ο χυμός του ροδιού για την αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας.
Πιθανές άλλες χρήσεις, που στηρίζονται κυρίως σε μελέτες με ζώα και έρευνες in vitro, περιλαμβάνουν πρόληψη βρεφικής εγκεφαλικής ισχαιμίας και Alzheimer, ρύθμιση διαβήτη και αντιμετώπιση οστεοαρθρίτιδας, παχυσαρκίας και ανδρικής υπογονιμότητας.
ΡΟΔΙΟΛΑ
Βοτανική ονομασία: Rhodiola rosea
Ενεργό μέρος φυτού: Ρίζα
Ενεργά συστατικά: polyphenols, rosavins, salidroside, beta vicianosides, rosin, rosarin
Ιδιότητες: Σιβηριανό βότανο με πολύ αξιόλογες ιδιότητες. Είναι αντιοξειδωτικό, αυξάνει την αντίσταση στο σωματικό και ψυχολογικό στρες, βελτιώνει τη συγκέντρωση και τη μνήμη, προλαμβάνει τη νοητική εξάντληση. Πολύ χρήσιμο σε περιπτώσεις κατάπτωσης, μετά από έντονο σωματικό ή νοητικό στρες και στα συνοδευτικά συμπτώματα: αίσθημα κόπωσης, μείωση εργασιακής απόδοσης, δυσκολίες στον ύπνο, ευερεθιστικότητα, ανορεξία, υπέρταση, πονοκεφάλους.
Πολύ χρήσιμο, επίσης, σε σπουδαστές, και σε όσους κάνουν πνευματική εργασία, καθώς και στους αθλητές, και σε όσους κάνουν δίαιτες αδυνατίσματος (έχει λιποδιαλυτικές ιδιότητες).
Μελέτες με ζώα έδειξαν αντικαρκινικές και καρδιοπροστατευτικές ιδιότητες.
Συνεργικά βότανα: Siberian ginseng, Αντιοξειδωτικά βότανα (όπως Green tea, Grape seed, Broccoli)
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Η μέχρι τώρα έρευνα δείχνει ότι η ροδιόλα είναι πολύ ασφαλής χωρίς τοξικότητα. Ο καταναλωτής θα πρέπει να προσέχει, γιατί από τα 50 είδη Rhodiola μόνο η Rhodiola rosea έχει τα παραπλεύρως ενεργά συστατικά, που την κάνουν δραστική. Επίσης η Rhodiola rosea που δεν είναι τιτλοδοτημένη ή είναι τιτλοδοτημένη ως προς λίγα μόνο ενεργά συστατικά μπορεί να είναι λιγότερο αποτελεσματική.
ΡΟΥΤΙΝΗ
Ανήκει στην κατηγορία των φλαβονοειδών.
SANICRAN
Μοναδικό σύστημα από λεκιθίνη ηλιοτροπίου για φυσιολογικές κενώσεις. Επιταχύνει τη δράση των προανθοκυανιδινών του cranberry για την απομάκρυνση των μικροβίων μέσω του ορθού, δίνοντας χώρο να δράσουν τα προβιοτικά και να απορροφηθούν καλύτερα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.
SAW PALMETTO
Βοτανική ονομασία: Serenoa repens
Ενεργό μέρος φυτού: Καρπός
Ενεργά συστατικά: free fatty acids
Ιδιότητες: Περιέχει λιπαρά οξέα πλούσια σε φυτοστερόλες και πολυσακχαρίτες. Εξαιρετικό για την ανακούφιση από τα συμπτώματα της καλοήθους διόγκωσης του προστάτη (αδυναμία κένωσης ουροδόχου κύστης με συχνή ούρηση, ιδίως τη νύχτα, μερικές φορές επώδυνη), δίνοντας αποτελέσματα στο 80-90% των περιπτώσεων (εντός 1-3 μηνών).
Ενδέχεται να προστατεύει από τον καρκίνο του προστάτη και να είναι αποτελεσματικό στις φλεγμονές προστάτη, ουροδόχου κύστης, ουρήθρας (προστατίτιδα, κυστίτιδα, ουρηθρίτιδα) και να βοηθάει σε περιπτώσεις ανδρικής τριχόπτωσης. Αντιεξιδρωτικό. Ενδεχομένως αφροδισιακό.
Συνεργικά βότανα: Pygeum, Soy isoflavone, Nettle, Pumpkin seed, Kelp, Ginger, Bee pollen, OPC
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Το Saw palmetto είναι πολύ ασφαλές. Ελάχιστες περιπτώσεις μείωσης της λίμπιντο έχουν αναφερθεί, σε αντίθεση με το αντίστοιχο χημικό φάρμακο για τον προστάτη. Όσοι σκοπεύουν να κάνουν τεστ για καρκίνο του προστάτη θα ήταν καλύτερα να το κάνουν πριν λάβουν το saw palmetto, γιατί υπάρχει το ενδεχόμενο να μειώνει τα επίπεδα ενός αντιγόνου-δείκτη, ο οποίος ονομάζεται PSA (Prostate Specific Antigen) και όταν είναι ανεβασμένος δηλώνει σοβαρό κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη (αυτό συμβαίνει με το αντίστοιχο χημικό φάρμακο). Σε μια τέτοια περίπτωση το τεστ θα προέκυπτε επηρεασμένο και δε θα βοηθούσε στον εντοπισμό του κινδύνου. Πάντως κάτι τέτοιο είναι υποθετικό, αφού άλλες μελέτες έδειξαν ότι το saw palmetto μειώνει τον PSA, ενώ άλλες ότι δεν τον επηρεάζει.
SCHISANDRA
Βοτανική ονομασία: Schisandra chinensis
Ενεργό μέρος φυτού: Καρπός
Ενεργά συστατικά: schisandrins, B-bisabolene, vit. C, vit. E
Ιδιότητες: Προσαρμογόνο, αντιοξειδωτικό, άριστο τονωτικό του συκωτιού. Βελτιώνει τα ανακλαστικά, την ικανότητα εργασίας και μάθησης, τη μνήμη. Αποτελεσματικό στο 80% περίπου των νευρασθενειών με συμπτώματα, όπως πονοκέφαλοι, αϋπνία, ίλιγγοι, ταχυκαρδία.
Χρήσιμο σε πολλές περιπτώσεις ψύχωσης, εγκεφαλικών επεισοδίων, πάρκινσον. Εκτιμούμενη πολύ στο κινέζικο σύστημα ιατρικής, θεωρείται μεταξύ άλλων, τονωτικό, ήπιο ηρεμιστικό, αφροδισιακό για άντρες και γυναίκες.
Προστατεύει το συκώτι από τοξικές και καρκινογόνες ουσίες, βοηθά στην αναγέννηση των ηπατικών κυττάρων που έχουν υποστεί βλάβες από τοξίνες, οινόπνευμα, ιογενή ηπατίτιδα.
Συμβάλλει στην κανονική παραγωγή και ροή της χολής.
Συνεργικά βότανα: St. John`s wort, Siberian ginseng, Ginkgo biloba, Feverfew, Milk thistle, Dandelion
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Πολύ ασφαλές βότανο. Πιθανώς αντενδείκνυται στους επιληπτικούς.
STREPTOCOCCUS SALIVARIUS M18
Το στέλεχος S. salivarius M18 είναι το μοναδικό προβιοτικό που ευνοεί την υγεία των δοντιών και που έχει δοκιμαστεί σε in vitro, in vivo και κλινικές μελέτες σε ανθρώπους. Ως εκ τούτου, είναι το μοναδικό στέλεχος με αποδεδειγμένη δράση κατά της τερηδόνας, των περιοδοντικών παθήσεων και άλλων στοματικών μολύνσεων.
Πρόσφατη μικρή, προ-κλινική μελέτη έδειξε ότι το ποσοστό δημιουργίας αποικιών του Μ18 μπορεί να ξεπεράσει το 96%. Αυτό σημαίνει ότι, εάν το Μ18 χορηγηθεί για 1-4 εβδομάδες, τα κύτταρά του μπορούν να αντικαταστήσουν μέσα στο στόμα τις αποικίες των βακτηρίων που προκαλούν τερηδόνα, σε ποσοστό πάνω από 96%. Αν και η μελέτη αυτή περιέλαβε μόνο 4 άτομα, εν τούτοις έδειξε σαφώς ότι το Μ18 ανταγωνίζεται επιτυχώς βακτήρια που προκαλούν τερηδόνα, όπως ο Streptococcus mutans.
SYNAPTALEAN NEURONUTRIENT COMPLEX
Περιέχει μείγμα θρεπτικών στοιχείων.
ΣΕΛΗΝΙΟ
Το σελήνιο είναι ένα σπουδαίο ιχνοστοιχείο, απαραίτητο για την παραγωγή της υπεροξειδάσης της γλουταθειόνης, ενός σημαντικότατου ενζύμου που βρίσκεται σε κάθε κύτταρο του σώματός μας. Το σελήνιο υπάρχει στο κρέας, το ψάρι, το σιτάρι και το αλεύρι ολικής αλέσεως, τα αυγά, τη σόγια, το σκόρδο, το κρεμμύδι, το μπρόκολο, το alfalfa, το kelp κλπ., η περιεκτικότητα όμως των τροφών σε σελήνιο ποικίλει πάρα πολύ, ανάλογα με το έδαφος από το οποίο προέρχονται. Έτσι, εδάφη πλούσια σε σελήνιο δίνουν τροφές πλούσιες στο ιχνοστοιχείο αυτό, ενώ το αντίθετο συμβαίνει σε εδάφη φτωχά σε σελήνιο. Το γεγονός αυτό μπορεί να έχει καθοριστική σημασία για την υγεία των κατοίκων μιας περιοχής, δεδομένης της μεγάλης σημασίας του σεληνίου.
ΣΙΔΗΡΟΣ
O σίδηρος λαμβάνει μέρος σε ζωτικότατες βιολογικές λειτουργίες του σώματος μας. Βρίσκεται κατά 70% περίπου στην αιμοσφαιρίνη, το συστατικό που δίνει το κόκκινο χρώμα στα ερυθρά αιμοσφαίρια και που έχει τον εξαιρετικό ρόλο μεταφοράς του οξυγόνου από τους πνεύμονες προς όλα τα σημεία του σώματος.
Ένα 5% της παραπάνω ποσότητας βρίσκεται στην μυοαιμοσφαιρίνη, μια ένωση που μεταφέρει και αποθηκεύει οξυγόνο στους μυς. Η μυοαιμοσφαιρίνη έχει αυξημένο ρόλο όταν οι μυς εργάζονται σκληρά.
O σίδηρος είναι απαραίτητος για την λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος καθώς και για τη δράση πολλών ενζύμων που παίρνουν μέρος στην διαδικασία παραγωγής ενέργειας.
Η ανεπαρκής ποσότητα σιδήρου μπορεί να οδηγήσει σε αναιμία και να στερήσει τους ιστούς του σώματός μας από επαρκή ποσότητα οξυγόνου. Συμπτώματα μιας τέτοιας κατάστασης είναι συνήθως η χλωμότητα, η κόπωση, η ευερεθιστικότητα, η ταχυκαρδία μετά από ελαφριά σωματική άσκηση, η ευαισθησία στο κρύο, η μείωση ικανότητας συγκέντρωσης. Θα πρέπει να επισημάνουμε, πάντως, ότι και η ανεπάρκεια βιταμίνης Β-12 ή και φολικού οξέος μπορούν να οδηγήσουν σε αναιμία (μεγαλοβλαστική αναιμία).
ΣΚΟΡΔΟ
Βοτανική (και αγγλική) ονομασία: Allium sativum (Garlic)
Ενεργό μέρος φυτού: Βολβός
Ενεργά συστατικά:allicin, alliin, diadyl disulfite
Ιδιότητες: Κατεβάζει τα τριγλυκερίδια και την κακή χοληστερίνη (LDL), ενώ ανεβάζει την καλή χοληστερίνη (HDL). Αντιπηκτικό (αραιωτικό του αίματος). Αντιυπερτασικό. Αντιοξειδωτικό. Προστατεύει τις αρτηρίες και την καρδιά. Προστατεύει όσους έχουν υποστεί έμφραγμα. Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα. Αντιικό, αντιβακτηριακό, αντιμυκητιασικό. Πιθανότατα δραστικό κατά του ελικοβακτηρίου. Μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου (ιδίως προστάτη, στομάχου, παχέος και ορθού εντέρου). Πάθηση Raynaud (αγγειοσπασμοί δαχτύλων χεριού, ποδιού, σε συνθήκες ψύχους ή στρες, με αποτέλεσμα τοπική ισχαιμία/κακά αιμάτωση). Διαλείπουσα (μη συνεχής) χωλότητα.
Συνεργικά βότανα: Echinacea, Astragalus, OPC, Goldenseal, Parsley, Red clover, Olive leaf, Turmeric, Green tea, Pau d`arco, Schisandra
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Σε κάψουλες και στις συνιστώμενες ή λίγο μεγαλύτερες δοσολογίες, σπάνια μπορεί να προκαλέσει αλλεργία, ναυτία, διάρροια σε υπερευαίσθητα άτομα. Πάνω από 5 σκελίδες ωμού σκόρδου μπορούν να προκαλέσουν κάψιμο στομάχου ή φούσκωμα. Μπορεί να αυξήσει το αποτέλεσμα των αντιπηκτικών φαρμάκων. Δεν συνιστάται στις θηλάζουσες (μπορεί να προκαλέσει κολικούς στα βρέφη).
ΣΠΙΡΟΥΛΙΝΑ
Η σπιρουλίνα είναι ένα γαλαζοπράσινο μικροφύκος (φυτοπλαγκτόν) με εκπληκτική περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά: 65-71% υψηλής ποιότητας πρωτεΐνη με τα 8 απαραίτητα αμινοξέα, βιταμίνες (ιδίως βήτα καροτίνη, Β-12), μέταλλα και ιχνοστοιχεία (ιδίως ασβέστιο, σίδηρο, κάλιο, μαγνήσιο), λιπαρά οξέα (ιδίως λινολεϊκό, αραχιδονικό και GLA), χλωροφύλλη, καθώς και την χρωστική αντιοξειδωτική ουσία φυκοκυανίνη που σε πειράματα με καρκινοπαθή ποντίκια (καρκίνος ήπατος) παρέτεινε το χρόνο ζωής τους.
Πειράματα σε ζώα έχουν δείξει ότι μειώνει τη χοληστερίνη, είναι αντιαλλεργική και αποτοξινωτική, ενώ έχει ανοσοενισχυτικές, ηπατοπροστατευτικές και αντιμικροβιακές ιδιότητες. Είναι επίσης, αντικαρκινική, ιδίως ως προς τον καρκίνο του στόματος, αφού, σύμφωνα με μια μελέτη με ασθενείς που μασούσαν καπνό, η λήψη 1000mg σπιρουλίνας ημερησίως οδήγησε σε πλήρη υποχώρηση των καρκινικών στοματικών πληγών στο 44% των ασθενών.
Η σπιρουλίνα συνιστάται ιδιαίτερα στους φυτοφάγους (λόγω της Β-12) και σε όσους κάνουν νηστεία ή δίαιτα, γιατί μειώνει την πείνα, ενώ βοηθάει στην αποβολή των τοξινών. Μπορεί να βοηθήσει τους υπογλυκαιμικούς, όταν λαμβάνεται μεταξύ των γευμάτων. Εξαιρετική στην αναιμία από σίδηρο, ιδίως στους φυτοφάγους.
ΣΥΜΠΛΕΓΜΑ ΒΙΤΑΜΙΝΩΝ Β
Oι βιταμίνες του συμπλέγματος Β είναι υδατoδιαλυτές με συνεργική και συμπληρωματική δράση. Σύμφωνα με μία άποψη (η οποία όμως δεν έχει γενική αποδοχή) είναι καλύτερα να λαμβάνονται μαζί και όχι μεμoνωμένες, γιατί η λήψη μιας μόνo βιταμίνης τoυ συμπλέγματoς Β μπoρεί να είναι αναπoτελεσματική ή (αν είναι σε υψηλή δοσολογία) να πρoκαλέσει την έλλειψη κάπoιας άλλης βιταμίνης τoυ συμπλέγματoς. Σύμφωνα με την άποψη αυτή, εάν απαιτείται αυξημένη δoσoλoγία κάπoιας συγκεκριμένης βιταμίνης Β, τότε συνιστάται η ταυτόχρoνη λήψη δύo σκευασμάτων: μεμoνωμένης βιταμίνης Β + σύμπλεγμα βιταμινών Β.
Oι βιταμίνες Β είναι απαραίτητες για τo μεταβoλισμό των πρωτεϊνών, λιπών και υδατανθράκων, πρoμηθεύoντας τoν oργανισμό με ενέργεια (κυρίως με τη διάσπαση των σύνθετων σακχάρων σε γλυκόζη). Είναι επίσης απαραίτητες για την υγεία των νεύρων και τoυ εγκεφάλoυ, τoυ δέρματoς, των ματιών, τoυ στόματoς, των μαλλιών, τη διατήρηση τoυ μυϊκού τόνου των εντέρων, την ενίσχυση (μέσω των ενζύμων) τoυ ανoσoπoιητικoύ συστήματoς.
Σε περίπτωση θεραπειών με oρισμένα φάρμακα, όπως τα αντιβιoτικά και, ιδίως, σoυλφoναμίδες, συνιστάται η λήψη συμπληρωμάτων βιταμινών Β, διότι τέτoιες θεραπείες προκαλούν συχνά ελλείψεις των βιταμινών Β. Ως εκ τούτου, συνιστάται η λήψη βιταμινών Β μετά από θεραπείες με τέτοια φάρμακα. Δεν συνιστάται η ταυτόχρονη λήψη, γιατί οι βιταμίνες Β ενδέχεται να μειώσουν την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων αυτών.
ΣΥΝΕΝΖΥΜΟ Q10
Το συνένζυμο Q10 (λιποδιαλυτό) έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες παρόμοιες της βιταμίνης Ε, είναι δε απαραίτητο για την παραγωγή ενέργειας στα κύτταρα. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για την αντιμετώπιση (προληπτικά – θεραπευτικά) καρδιαγγειακών παθήσεων, περιλαμβάνεται δε για το σκοπό αυτό στα συνταγολόγια όλων των ιαπωνικών νοσοκομείων.
THIONE COMPLEX
Αντιοξειδωτικό μείγμα γλουταθειόνης, σεληνίου, Ν-ακετυλ-κυστεΐνης και εκχυλίσματος σταφυλιού. Μειώνουν το φορτίο των ελεύθερων ριζών που επηρεάζουν αρνητικά την παραγωγή ορμονών, περιλαμβανομένης και της αυξητικής ορμόνης.
TOCOTRIENOL/TOCOPHEROL
Σύμπλεγμα ισχυρών αντιοξειδωτικών (από φοινικέλαιο) που διαπερνά εύκολα τον αιματο-εγκεφαλικό φραγμό.
TRI-PART PROTEIN
Το πρωτεϊνικό μείγμα (non-GMO) της Nature ‘s Plus περιέχει:
1/3 ΡΥΖΙ + 1/3 ΜΠΙΖΕΛΙ + 1/3 ΣΟΓΙΑ (50% ζυμωμένη και 50% μη ζυμωμένη σόγια)
Αυτό το μείγμα πρωτεϊνών ΣΟΓΙΑΣ, ΡΥΖΙΟΥ και ΜΠΙΖΕΛΙΟΥ ενδείκνυται και για αυστηρά χορτοφάγους, είναι δε ιδιαίτερα εύπεπτο, βιο-διαθέσιμο και πλήρες.
ΤΖΙΝΣΕΝΓΚ ΚΟΡΕΑΤΙΚΟ
Βοτανική (και αγγλική) ονομασία: Panax ginseng (Korean Ginseng)
Άλλη ονομασία: Ασιατικό ή Κινέζικο Τζίνσενγκ
Ενεργό μέρος φυτού: Ρίζα Ενεργά συστατικά: ginsenosides
Ιδιότητες: Προσαρμογόνο. Γενικό τονωτικό. Κατά της κόπωσης, με αναζωογονητικές ιδιότητες. Βοηθά στην αντιμετώπιση του στρες (σωματικό και ψυχικό). Βελτιώνει τις νοητικές (μνήμη, μάθηση, αντανακλαστικά) και σωματικές λειτουργίες. Ιδιαίτερα χρήσιμο για αθλητές. Συμβάλλει στην ταχύτερη ανάρρωση. Ανοσοενισχυτικό. Μειώνει τα επίπεδα της γλυκόζης σε διαβητικούς τύπου 2. Αντιφλεγμονικό.
Πρόσφατες μελέτες υποδεικνύουν προστατευτικές ιδιότητες έναντι διαφόρων μορφών καρκίνου (κυρίως πνεύμονα, οισοφάγου, λάρυγγα, ήπατος).
Παραδοσιακή χρήση: ενίσχυση της λίμπιντο, αντιμετώπιση στυτικής δυσλειτουργίας.
Συνεργικά βότανα: Ashwagandha, Ginkgo biloba, Licorice, Echinacea, Pau d` arco, Astragalus, St. John`s wort, Bee pollen, Siberian ginseng, Alfalfa, Dong quai
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Γενικά, είναι πολύ ασφαλές στις συνιστώμενες δοσολογίες. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει υπέρταση, ναυτία, διάρροια, πονοκέφαλο, μασταλγία, αϋπνία, δερματικά εξανθήματα. Να αποφεύγεται η παράλληλη χρήση με αντιδιαβητικά, αντιπηκτικά ή αντικαταθλιπτικά (φαινελζίνη) φάρμακα.
ΤΖΙΝΣΕΝΓΚ ΣΙΒΗΡΙΑΝΟ
Βοτανική (και αγγλική) ονομασία: Eleutherococcus senticosus (Siberian Ginseng, Eleuthero)
Ενεργό μέρος φυτού: Ρίζα
Ενεργά συστατικά: eleutherosides
Ιδιότητες: Προσαρμογόνο. Γενικό τονωτικό (ενέργεια, ευεξία). Βελτιώνει τις εγκεφαλικές λειτουργίες (μνήμη, μάθηση, συγκέντρωση). Αυξάνει τις σωματικές επιδόσεις. Βοηθά τον οργανισμό να προσαρμόζεται στο στρες.
Ευεργετικό στο σύνδρομο χρόνιας κόπωσης. Ιδανικό για αθλητές και άτομα που εργάζονται σε στρεσσογόνο περιβάλλον (θόρυβος, ζέστη, έντονοι ρυθμοί). Ανοσοδιεγερτικό.
Αυξάνει την παραγωγή των λεμφοκυττάρων. Βοηθά στην πρόληψη των λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος (κρυολόγημα, γρίπη). Αντιφλεγμονικό. Ενδείκνυται σε περιπτώσεις ακτινοθεραπείας/χημειοθεραπείας για μείωση των παρενεργειών.
Συνεργικά βότανα: American Ginseng, Andrographis, Ashwagandha, Rhodiola, Schisandra
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Σε ορισμένα ευαίσθητα άτομα μπορεί να προκαλέσει ήπια διάρροια, ταχυκαρδία, αϋπνία (αν ληφθεί πριν τον ύπνο), κεφαλαλγία, υπέρταση, ανησυχία. Να μην λαμβάνεται από άτομα με αυξημένη πίεση. Να αποφεύγεται η παράλληλη χρήση με αντιδιαβητικά και αντιπηκτικά φάρμακα, καθώς και καρδιακούς γλυκοσίδες (διγοξίνη). Συνιστάται η λήψη του για 1-2 μήνες με διακοπή 2-3 εβδομάδων.
ΤΡΙΓΩΝΕΛΛΑ
Βοτανική (και αγγλική) ονομασία: Trigonella foenum-graecum (Fenugreek)
Άλλη ονομασία: Μοσχοσίταρο, Τήλι
Ενεργό μέρος φυτού: Σπέρματα
Ενεργά συστατικά: galactomannan, saponins
Ιδιότητες: Υπογλυκαιμική δράση. Βοηθά στον έλεγχο του σακχάρου σε διαβητικούς τύπου 1 και τύπου 2. Εμποδίζει την απορρόφηση της γλυκόζης στο έντερο και ενισχύει την έκκριση της ινσουλίνης. Παρουσιάζει αντιλιπιδαιμική δράση.
Μειώνει τα επίπεδα της κακής χοληστερίνης (LDL) και των τριγλυκεριδίων, καθυστερώντας την απορρόφησή τους.
Αντιοξειδωτικό. Χρησιμοποιείται παραδοσιακά σε περιπτώσεις ανορεξίας, δυσπεψίας, γαστρίτιδας, έλκους, κοιλιακών πόνων. Αυξάνει την παραγωγή γάλακτος.
Συνεργικά βότανα: Cinnamon, Gymnema sylvestre
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Παράλληλη χρήση με αντιδιαβητικά φάρμακα μπορεί να αυξήσει κατά πολύ την υπογλυκαιμική τους δράση. Να μην χρησιμοποιείται μαζί με αντιπηκτικά φάρμακα. Σε πολύ υψηλές δόσεις μπορεί να προκαλέσει γαστρεντερικές διαταραχές.
ΤΥΡΟΣΙΝΗ
Η τυροσίνη μετέχει (μαζί με το ιώδιο) στη σύνθεση των ορμονών του θυρεοειδούς: της θυροξίνης (Τ4) και της τριιωδοθυρονίνης (Τ3). Σε περιπτώσεις υποθυρεοειδισμού, ήπιας, κυρίως, μορφής, μπορεί να δώσει καλά αποτελέσματα, ιδίως μαζί με ιώδιο (ή Kelp), ψευδάργυρο, χαλκό, σίδηρο και σελήνιο. Ανεπάρκεια των στοιχείων αυτών μπορεί να οδηγήσει σε υπολειτουργία του θυρεοειδούς, ενώ καθιστά προβληματική και τη μετατροπή της Τ4 στη δραστικότερη μορφή της, την Τ3.
Η τυροσίνη μετέχει επίσης στη σύνθεση της μελανίνης, της χρωστικής του δέρματος, των μαλλιών και των ματιών. Επίσης, των νευροδιαβιβαστών ντοπαμίνης, νορεπινεφρίνης (νοραδρεναλίνης) και επινεφρίνης (αδρεναλίνης). Οι νευροδιαβιβαστές (ουσίες που μεταφέρουν πληροφορίες μεταξύ νευρικών κυττάρων, με τη μορφή ηλεκτρικών ώσεων) μετέχουν στη λειτουργία της μνήμης, της μάθησης και της συγκέντρωσης, και επηρεάζουν την ψυχική διάθεση.
Η τυροσίνη είναι αποτελεσματική σε καταθλίψεις, όταν υπάρχουν χαμηλά επίπεδα των παραπάνω νευροδιαβιβαστών, ιδιαίτερα ντοπαμίνης (Dopamine-Depended Depression/DDD), ενώ δεν φαίνεται να δίνει ιδιαίτερα αποτελέσματα σε άλλου είδους καταθλίψεις.
Η τυροσίνη φαίνεται να δίνει πολύ καλά αποτελέσματα στο σύνδρομο ναρκοληψίας (ακραία τάση για ύπνο ή/και αιφνίδια επεισόδια ύπνου, συχνά με καταπληξία, παράλυση, παραισθήσεις). Και τα οκτώ άτομα που μετείχαν σε μικρή μελέτη απαλλάχτηκαν των συμπτωμάτων, μετά από εξάμηνη λήψη τυροσίνης (Lancet, 1988, 2 (8626-8627):1458-59).
Σε περιπτώσεις ακραίων περιβαλλοντικών συνθηκών, όπως χαμηλές θερμοκρασίες ή μεγάλα υψόμετρα, η τυροσίνη βοηθά στη συγκέντρωση και στην αποτροπή νευρικής εξάντλησης, ενώ αυξάνει την ενέργεια.
Πιθανώς βοηθά στο αδυνάτισμα, λόγω της αύξησης σύνθεσης αδρεναλίνης, Τ3 και Τ4.
ΥΠΕΡ-ΦΡΟΥΤΑ
Τα πιο διαδεδομένα υπερ-φρούτα είναι τα εξής:
ACAI (Euterpe oleracea): Τροπικό φρούτο του Αμαζονίου, πλούσιο σε πολυφαινόλες, ιδίως ανθοκυανίνες και προανθοκυανιδίνες, με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση που δρουν ευεργετικά στην καρδιά, τα μάτια, τα αιμοφόρα αγγεία, τους συνδετικούς ιστούς, το νευρικό σύστημα, το δέρμα κ.ά.
GOJI (Lycium barbarum): Ο καρπός του αποτελεί ένα από τα πιο γνωστά παραδοσιακά φάρμακα που χρησιμοποιείται ευρύτατα στις Ασιατικές χώρες για τις αξιόλογες θεραπευτικές του ιδιότητες και τα πολλαπλά οφέλη για την υγεία.
ΥΠΕΡΙΚΟ
Βοτανική (και αγγλική) ονομασία: Hypericum perforatum (St. John`s wort)
Άλλη ονομασία: Βάλσαμο
Ενεργό μέρος φυτού: Άνθος
Ενεργά συστατικά: hypericin, hyperforin
Ιδιότητες: Για ήπια και μέτρια κατάθλιψη.
Το πλέον συνταγογραφούμενο αντικαταθλιπτικό φάρμακο στη Γερμανία. Σε γερμανική μελέτη με 3000 άτομα το 80% και πλέον παρουσίασε ολική ή μερική υποχώρηση της κατάθλιψης. Κατά της δυσπεψίας. Μυοχαλαρωτικό, χρησιμοποιούμενο στη μυαλγία και σε κράμπες και πόνους περιόδου.
Χρησιμοποιείται επίσης σαν ήπιο ηρεμιστικό για το άγχος και την αϋπνία. Αντιφλεγμονικό, αποχρεμπτικό, αντικό, αντιβακτηριακό. Εξωτερικά (σαν αλοιφή ή λάδι) χρησιμοποιείται σαν επουλωτικό, παυσίπονο και αντισηπτικό για δερματικούς τραυματισμούς, ερεθισμούς, καψίματα, καθώς και για ρευματισμούς, ισχιαλγία, πόνους πλάτης.
Συνεργικά βότανα: Schisandra, Siberian ginseng, Ginkgo biloba, Feverfew, Suma
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Όσοι επιθυμούν να λάβουν το St. John`s wort παράλληλα με τα αντικαταθλιπτικά τους φάρμακα ή ακόμη και να τα αντικαταστήσουν με St. John`s wort θα πρέπει να συμβουλευτούν το γιατρό τους. Το St. John`s wort μπορεί να αυξήσει την ευαισθησία ανοιχτόχρωμων ατόμων στον ήλιο. Πολύωρη ηλιοθεραπεία ή μαύρισμα με τεχνητή ακτινοβολία θα πρέπει να αποφεύγονται από τα άτομα αυτά.
FEVERFEW
Βοτανική ονομασία: Tanacetum parthenium
Ενεργό μέρος φυτού: Φύλλο
Ενεργά συστατικά: sesquiterpene lactones (parthenolide)
Ιδιότητες: Αποτελεσματικό σε πολλές περιπτώσεις ημικρανιών, ακόμα και εκεί που κανένα φάρμακο δεν δίνει αποτέλεσμα. Μπορεί να προλάβει τις ημικρανίες ή να μειώσει τον αριθμό τους ή τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων τους, συμπεριλαμβανομένης της ναυτίας, του εμετού, της ευαισθησίας στο θόρυβο και το φως (μερικές φορές τα θετικά αποτελέσματα μπορούν να εμφανιστούν μετά έναν ή περισσότερους μήνες).
Συνεργικά βότανα: Ginkgo biloba, St. John`s wort
Αντενδείξεις – Προφυλάξεις: Σε μορφή κάψουλας ή ταμπλέτας θεωρείται πολύ ασφαλές.
FIRST DAY
Πανίσχυρη αντιοξειδωτική φόρμουλα (>10.000 ORAC) βοτάνων που υποστηρίζει την ορθή λειτουργία όλων των οργάνων και συστημάτων, όπως η καρδιά, τα αιμοφόρα αγγεία, το ανοσοποιητικό σύστημα, η γλυκαιμική ισορροπία, η ψυχική διάθεση, το σωματικό βάρος, ο ύπνος, η εγκεφαλική και αναπνευστική λειτουργία (βλ. προϊόν AGELOSS FIRST DAY).
FLAMXYL
Μοναδικό συμπλήρωμα για την καλή λειτουργία των πεπτικών και συστημικών ενζύμων που σχετίζονται με την υγιή φλεγμονική αντίδραση. Περιέχει βρομελίνη και 7 ακόμη διακριτές τάξεις ενζύμων του ανανά (για ιδιότητες βρομελίνης, βλ. προϊόν BROMELΑIN), συνένζυμο Q10 και το ένζυμο σεραπεπτάση για βέλτιστα αποτελέσματα.
ΦΥΛΛΙΚΟ ΟΞΥ
Το φυλλικό οξύ είναι σημαντικό για την υγεία του νευρικού και πεπτικού συστήματος, το σχηματισμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων, το μεταβολισμό των πρωτεϊνών, καθώς και για την παραγωγή ενέργειας.
Έχει χρησιμοποιηθεί για την πρόληψη και θεραπεία της αναιμίας που οφείλεται σε ανεπάρκεια φυλλικού οξέος, λόγω αλκοολισμού, ηπατικών παθήσεων, εγκυμοσύνης, θηλασμού, χρήσης αντισυλληπτικών χαπιών. Το φυλλικό οξύ δρα σαν συνένζυμο κατά τη σύνθεση του DNA, συμβάλλοντας στην ομαλή διαίρεση των κυττάρων. Ενδέχεται να παίζει ρόλο στην καταπολέμηση του άγχους και της κατάθλιψης, καθώς επίσης και στη θεραπευτική αντιμετώπιση της δυσπλασίας του τραχήλου της μήτρας.
Είναι επίσης ουσιώδους σημασίας για την κανονική ανάπτυξη του σώματος.
Το φυλλικό οξύ συνδυαζόμενο με τη βιταμίνη Β-12 δίνει πολύ καλά συνεργικά αποτελέσματα. Θα πρέπει όμως να τονισθεί εδώ ότι τόσο η έλλειψη φυλλικού οξέος, όσο και η έλλειψη βιταμίνης Β-12 προκαλούν τον ίδιο τύπο αναιμίας (μακροκυτταρική αναιμία). Για το λόγο αυτό η θεραπεία της αναιμίας αυτής με τη λήψη φυλλικού οξέος δεν θα πρέπει να καθησυχάζει τον πάσχοντα, διότι μπορεί να εξακολουθεί να υποφέρει από έλλειψη βιταμίνης Β-12, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για την καλή λειτουργία του εγκεφάλου. Έτσι, για τη θεραπεία της μακροκυτταρικής αναιμίας είναι καλό να λαμβάνονται το φυλλικό οξύ και η βιταμίνη Β-12 μαζί.
Η ανεπάρκεια φυλλικού οξέος (κατά κύριο λόγο) και βιταμινών Β-6, Β-12 οδηγεί σε αυξημένα επίπεδα ομοκυστεΐνης, ενός τοξικού αμινοξέος που προκαλεί βλάβες στα αγγεία και προωθεί την αρτηριοσκλήρωση. Επιπλέον, η ομοκυστεΐνη είναι ένας σημαντικός ανεξάρτητος παράγων κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο, ενώ φαίνεται ότι παίζει ρόλο στη νόσο του Alzheimer και στην οστεοπόρωση.
Ένα πολυβιταμινικό σκεύασμα που θα περιέχει φολικό οξύ, Β-6 και Β-12 θα βοηθήσει στον έλεγχο της ομοκυστεΐνης.
ΦΥΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ
Οι φυτικές ίνες είναι πολυσακχαρίτες που είναι αδύνατον να διασπασθούν από τα πεπτικά ένζυμα του ανθρώπου, άρα δεν χωνεύονται, διασπώνται, όμως, εν μέρει, από τα βακτήρια του εντέρου.
Διακρίνονται σε υδατοδιαλυτές, ευρισκόμενες εν αφθονία στη βρώμη, κριθάρι, φασόλια, μήλα, αχλάδια, καρότα, ψύλλιο κλπ. και σε μη υδατοδιαλυτές, ευρισκόμενες εν αφθονία στο πίτουρο σιταριού, ρυζιού και κριθαριού, στις φακές, στο σέλινο, στις φλούδες των φρούτων, στις ρίζες των λαχανικών κλπ.
Oι υδατοδιαλυτές φυτικές ίνες μειώνουν τη χοληστερίνη και τα τριγλυκερίδια και επιβραδύνουν την απορρόφηση των ζαχάρων από το έντερο, πράγμα ιδιαίτερης σημασίας για τους διαβητικούς.
Επιπλέον, έχουν το πλεονέκτημα να μην περιέχουν φυτικό οξύ, το οποίο δεσμεύει μέρος των μεταλλικών στοιχείων και τα καθιστά μη απορροφήσιμα από το έντερο.
Oι μη υδατοδιαλυτές φυτικές ίνες είναι ιδιαίτερα χρήσιμες για την καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας, αυξάνοντας τον όγκο του περιεχομένου του εντέρου και βελτιώνοντας την κινητικότητά του, ενώ δεσμεύουν ή παρασύρουν, και τελικά αποβάλλουν διάφορες τοξίνες. Επιπλέον, υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι μειώνουν δραστικά τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου και εκκολπωματίτιδας.
ΦΩΣΦΑΤΙΔΥΛΙΚΗ ΣΕΡΙΝΗ
Το παρακάτω κείμενο είναι απόσπασμα από άρθρο στον αμερικανικό τύπο (Ιαν. 1996) του γνωστού ερευνητή και διατροφικού συμβούλου Dr Parris Kidd. Το δικαίωμα χρήσης του άρθρου μας παραχωρήθηκε από την Natural Organics.
Η φωσφατιδυλική σερίνη (στο εξής: ΦΣ) φαίνεται ότι παίζει σημαντικό ρόλο στη λειτουργία των εγκεφαλικών κυττάρων. Κλινικές μελέτες ήδη από το 1970 δείχνουν ότι η ΦΣ ενδέχεται να βοηθάει στη διατήρηση ή βελτίωση γνωστικών λειτουργιών, όπως η μνήμη και η μάθηση, ιδίως στους ενήλικες.
Εικοσιπέντε μελέτες έχουν γίνει σε Η.Π.Α. και Ευρώπη σχετικά με τη χρήση της ΦΣ σαν διαιτητικό συμπλήρωμα. Δώδεκα από τις μελέτες ήταν διπλές-τυφλές, δηλαδή ούτε ο ασθενής, ούτε ο γιατρός γνώριζαν εάν δινόταν πραγματικό φάρμακο ή placebo (ψεύτικο φάρμακο). Oι περισσότερες από τις μελέτες περιλάμβαναν άτομα με μετρήσιμες απώλειες ως προς τη μνήμη, την κρίση, την αφηρημένη σκέψη και άλλες ανώτερες νοητικές λειτουργίες. Πολλοί υπέφεραν από αλλοίωση προσωπικότητας και συμπεριφοράς.
Τα αποτελέσματα των μελετών έδειξαν ότι στα ενήλικα άτομα η ΦΣ μπορεί αναμφισβήτητα να βοηθήσει στη διατήρηση της ικανότητας γνώσης, συγκέντρωσης και άλλων νοητικών λειτουργιών.
ΦΩΣΦΟΛΙΠΙΔΙΑ
Από λεκιθίνη σόγιας και ηλιοτροπίου για την καλή λειτουργία του εγκεφάλου με φωσφατιδυλική σερίνη (βλ. προϊόν PHOSPHATIDYSERINE/DMAE Complex), φωσφατιδυλική χολίνη, φωσφατιδυλική αιθανολαμίνη και φωσφατιδυλική ινοσιτόλη.
ΧΑΛΚΟΣ
O χαλκός βοηθάει το σώμα να απορροφήσει και να χρησιμοποιήσει το σίδηρο, συμμετέχει δε στο σχηματισμό των οστών, ενώ είναι απαραίτητος (συνεργικά με τη βιταμίνη C και τον ψευδάργυρο) στο σχηματισμό της ελαστίνης, ενός βασικού συστατικού του δέρματος, των οστών και του συνδετικού ιστού.
ΧΑΜΟΜΗΛΙ
Βοτανική ονομασία: Matricaria recutita (Γερμανική ποικιλία)
Ενεργό μέρος φυτού: Άνθος
Ενεργά συστατικά: apigenin
Ιδιότητες: Το χαμομήλι είναι ένα από τα πιο βότανα και χρησιμοποιείται παραδοσιακά για διάφορους ιατρικούς σκοπούς, όπως γαστρεντερικές παθήσεις, μετεωρισμό, νευρική διάρροια, σπασμούς, κολίτιδα, γαστρίτιδα, και αιμορροΐδες. Άλλες χρήσεις περιλαμβάνουν φλεγμονές του ανώτερου αναπνευστικού, αλλεργική ρινίτιδα, διαταραχή ελλειμματικής προσοχής-υπερκινητικότητας (ADHD), ανησυχία, αϋπνία, δυσμηνόρροια, μαστίτιδα και κιρσώδη έλκη. Το χαμομήλι περιέχει quercetin, apigenin, coumarins και τα αιθέρια έλαια matricin, chamazulene, alpha bisaboloid και οξείδια bisaboloid (J Chromatogr B Analyt Technol Biomed Life Sci, 2004, 800(1-2):231-8).
Κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι το χαμομήλι μπορεί να αποτελεί αποτελεσματική αγωγή κατά της δυσπεψίας και των λοιμώξεων του βλεννογόνου (Aliment Pharmacol Ther, 2004, 20(11-12):1279-87). Σε μία κλινική μελέτη 98 ασθενών που έλαβαν τοπική ακτινοβολία και συστηματική χημειοθεραπεία, το χαμομήλι ως στοματικό ξέπλυμα εμπόδισε τη λοίμωξη των βλεννογόνων που συχνά πλήττει άτομα από χημειοθεραπεία ή ακτινοβολία (Phytother Res, 2006, 20(7):519-30).
Το χαμομήλι περιέχει φλαβονοειδή, αναστέλλοντας την στέρησης μορφίνης in vitro (J Pharmacol Sci, 2003, 92(1):50-5). Άλλα πειράματα in vitro έδειξαν ότι τα υδατικά εκχυλίσματα χαμομηλιού διεγείρουν τη διαφοροποίηση των οστεοβλαστών και έχουν αντικαρκινική δράση σε περιπτώσεις καρκίνου του μαστού και της μήτρας (συγκεντρώσεις 10-100 μg/mL), καθώς δρουν ως εκλεκτικός ρυθμιστής των οιστρογονικών υποδοχέων (J Agric Food Chem, 2004, 52(23):6956-61).
ΧΛΟΡΕΛΛΑ
Τα κύτταρα ορισμένων φυκών, όπως η χλορέλλα και η σπιρουλίνα, έχουν την ικανότητα να προσλαμβάνουν και να συσσωρεύουν βαρέα μέταλλα από το εξωτερικό τους περιβάλλον (Journal of Applied Phycology, 1992, 4(3): 247-254). Λόγω της ικανότητάς τους αυτής έχει εξετασθεί η χρήση τους στην επεξεργασία-απομετάλλωση των αστικών λυμάτων και βιομηχανικών αποβλήτων (βιοεξυγίανση – bioremediation). Μάλιστα, τα μικροφύκη αυτά έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί για την απομάκρυνση CO2 και βαρέων μετάλλων από μολυσμένα περιβάλλοντα (Appl Biochem Biotechnol, 1992, 35:449-458). Η ικανότητα της χλορέλλας να προσλαμβάνει βαρέα μέταλλα, απομακρύνοντας τα έτσι από το περιβάλλον και συμβάλλοντας στη βιοεξυγίανσή του, έχει αξιολογηθεί προκειμένου να χρησιμοποιηθεί στον καθαρισμό βιομηχανικών αποβλήτων επιβεβαρυμμένων με μεταλλικά ιόντα (Pakistan J Zool, 2004, 36(4):327-331).
ΧΛΩΡΟΦΥΛΛΗ
Η χλωροφύλλη είναι η πράσινη χρωστική των φυτών που χρησιμοποιεί την ηλιακή ενέργεια για τη σύνθεση των υδατανθράκων από το διοξείδιο του άνθρακα και το νερό (φωτοσύνθεση).
Από μελέτες in vitro και με πειραματόζωα προκύπτουν ενδείξεις για αντιμεταλλαξιογόνες και αντικαρκινικές ιδιότητες της χλωροφύλλης, οι οποίες πιθανολογείται ότι οφείλονται στις αντιοξειδωτικές της ιδιότητες ή και στο σχηματισμό αδρανών ενώσεων μεταξύ χλωροφύλλης και μεταλλαξιογόνων / καρκινογόνων ουσιών.
Επίσης, φαίνεται ότι έχει αξιόλογες αποτοξινωτικές ιδιότητες και ότι είναι ευεργετική σε ορισμένες περιπτώσεις δυσκοιλιότητας και στους νεφρικούς λίθους οξαλικού ασβεστίου.
ΧΟΛΙΝΗ
Η χολίνη είναι απαραίτητη για τη δημιουργία των νευρικών ώσεων που μεταφέρουν τις πληροφορίες μέσω του νευρικού συστήματος.
Επίσης για την καλή λειτουργία της χοληδόχου κύστης και του συκωτιού και για την παραγωγή λεκιθίνης από τον οργανισμό. Συμμετέχει στην παραγωγή των ορμονών και είναι απαραίτητη για τον μεταβολισμό των λιπών και της χοληστερίνης.
Η έλλειψή της μπορεί να προκαλέσει συσσώρευση λίπους στο συκώτι και προβλήματα στη λειτουργία του εγκεφάλου και της μνήμης.
Έχει χρησιμοποιηθεί με ευεργετικά αποτελέσματα εναντίον ορισμένων παθήσεων του νευρικού συστήματος όπως η νόσος πάρκινσον.
Σημείωση: Υψηλές δόσεις (πάνω από 1000 mg) χολίνης είναι καλό να συνοδεύονται από λήψη ασβεστίου και βιταμίνης C.
ΧΟΝΔΡΟΪΤΙΝΗ (ΘΕΙΙΚΗ)
Η θειική χονδροϊτίνη (ετεροπολυσακχαρίτης) είναι ένα από τα κύρια συστατικά των χόνδρων, οι οποίοι δρουν σαν “μαξιλαράκια” μεταξύ των οστών των αρθρώσεων, εμποδίζοντας την τριβή τους. Oι χόνδροι μπορούν να φθαρούν, λόγω ηλικίας ή βαριάς καταπόνησης (π.χ. με συνεχή ανύψωση βαριών αντικειμένων) οδηγώντας σε οστεοαρθρίτιδα, κατάσταση που μπορεί να είναι πολύ επώδυνη.
Η θειική χονδροϊτίνη έχει σημαντική προληπτική και θεραπευτική δράση κατά της οστεοαρθρίτιδας, αυξάνοντας την παραγωγή υαλουρονικού οξέος και εμποδίζοντας τη δράση των ενζύμων που προκαλούν τη διάσπαση και εκφυλισμό των χόνδρων. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα επτά διπλά-τυφλών κλινικών μελετών που διήρκεσαν 4, τουλάχιστον, εβδομάδες σημειώθηκε σημαντική μείωση του πόνου σε ομάδες οστεοαρθριτικών που λάμβαναν θειική χονδροϊτίνη, σε σχέση με τις ομάδες που λάμβαναν placebo (JAMA, 2000, 283:1469-75).
Άλλες μελέτες διάρκειας 1-3 ετών έδειξαν σταμάτημα ή σαφή μείωση της φθοράς των χόνδρων και βελτίωση της κίνησης των αρθρώσεων στις ομάδες που λάμβαναν θειική χονδροϊτίνη σε σχέση με τις ομάδες placebo.
Φαίνεται ότι η θειική χονδροϊτίνη έχει δράση και κατά της αρτηριοσκλήρωσης, σύμφωνα με μελέτες σε ζώα και μια μελέτη σε ανθρώπους. Σύμφωνα με τη μελέτη αυτή, 60 πάσχοντες από στεφανιαία νόσο έλαβαν 2000 mg θειικής χονδροϊτίνης ημερησίως για 900 ημέρες. Κατά το διάστημα αυτό ένας μόνο στους 60 ασθενείς υπέστη οξύ στεφανιαίο επεισόδιο, ενώ στην ομάδα που δεν λάμβανε χονδροϊτίνη (ομάδα placebo) ο αριθμός των οξέων επεισοδίων ήταν 16 φορές μεγαλύτερος (16 στους 60) (Atherosclerosis, 1972, 16:105-18).
ΧΟΝΔΡΟΣ ΚΑΡΧΑΡΙΑ
Oι καρχαρίες σπάνια προσβάλλονται από καρκίνο. O χόνδρος καρχαρία έχει τη φήμη ότι σταματά τον καρκίνο, λόγω της ιδιότητας που πιστεύεται ότι έχει να εμποδίζει τον σχηματισμό νέων αγγείων.
Πράγματι, για τη θρέψη και ανάπτυξη ενός καρκινικού όγκου χρειάζεται να αναπτυχθούν νέα αγγεία, τα οποία θα μεταφέρουν θρεπτικά συστατικά στον όγκο. Χωρίς τα αγγεία αυτά ο όγκος θα σταματήσει να αναπτύσσεται και θα συρρικνωθεί.
Μελέτες in vitro και σε ζώα έδειξαν ότι ο χόνδρος καρχαρία έχει πράγματι αντι-αγγειογενητικές ιδιότητες, όμως αξιόπιστες μελέτες σε ανθρώπους, μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν. Έτσι, είναι πρόωρα τα συμπεράσματα για την πραγματική αξία του χόνδρου καρχαρία σαν θεραπευτικού παράγοντα.
Υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις ότι ο χόνδρος καρχαρία είναι αποτελεσματικός κατά της αρθρίτιδας, δεδομένου ότι περιέχει θειική χονδροϊτίνη, ένα συστατικό (βλεννοπολυσακχαρίτης) που, σύμφωνα με κλινικές μελέτες, μπορεί να επιτύχει βελτίωση της τάξεως του 50% σε περιπτώσεις οστεοαρθρίτιδας. Μελέτες in vitro και σε ζώα έχουν δείξει ότι η θειική χονδροϊτίνη έχει αντιφλεγμονικές ιδιότητες.
Σύμφωνα με τον γνωστό αμερικανό γιατρό και συγγραφέα R. Atkins, ο χόνδρος καρχαρία ενδέχεται να προσφέρει την αποτελεσματικότερη θεραπεία για τη σκληροδερμία, μια αυτοάνοση ασθένεια, για την οποία η συμβατική ιατρική ελάχιστα πράγματα μπορεί να κάνει.
ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ – ΠΡOΦΥΛΑΞΕΙΣ: O χόνδρος καρχαρία μπορεί να προκαλέσει γαστρεντερικές διαταραχές σε κάποια άτομα.
Όσοι έχουν υπερασβεστιαιμία θα πρέπει να αποφεύγουν το χόνδρο καρχαρία, λόγω της υψηλής του περιεκτικότητας σε ασβέστιο.
ΧΡΩΜΙΟ
Το χρώμιο παίζει καθοριστικό ρόλο στη σύνθεση των πρωτεϊνών, των λιπών και της χοληστερόλης, έχει δε το σπουδαιότατο ρόλο να ενεργοποιεί τα ένζυμα που λαμβάνουν μέρος στο μεταβολισμό της γλυκόζης. Τόσο ο διαβήτης, όσο και η υπογλυκαιμία οφείλονται συχνά σε ανεπάρκεια χρωμίου.
Διάφορα πειράματα έδειξαν ότι τα συμπληρώματα χρωμίου αυξάνουν την ανοχή στη γλυκόζη, τόσο σε μια μερίδα διαβητικών, όσο και σε άτομα με μειωμένη ανοχή στη γλυκόζη.
Αν και όλες οι μορφές τρισθενούς χρωμίου έδειξαν ότι έχουν ευνοϊκή επίδραση στην ανοχή στη γλυκόζη, στο μεταβολισμό των λιπιδίων του αίματος και στην αξιοποίηση της ινσουλίνης, όμως η καλύτερη μορφή ενώσεων χρωμίου είναι εκείνη που περιλαμβάνεται στον παράγοντα GTF (Glucose Tolerance Factor / Παράγων Ανοχής Γλυκόζης).
O παράγων αυτός, του οποίου η σύνθεση δεν έχει προσδιοριστεί επακριβώς, συνίσταται από τρισθενές χρώμιο συνδεδεμένο με νιασίνη και αμινοξέα (συνήθως γλυκίνη, κυστεΐνη και γλουταμινικό οξύ). Το πικολινικό χρώμιο, το πολυνικοτινικό χρώμιο και το χρώμιο οργανικά συνδεδεμένο με μαγιά είναι οι μορφές χρωμίου που συνήθως περιέχονται στον παράγοντα GTF (GTF Chromium).
ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΣ
O ψευδάργυρος είναι απαραίτητος για τη σύνθεση των πρωτεϊνών και αποτελεί βασικό συστατικό πάνω από διακοσίων ενζύμων, περιλαμβανομένων του SOD και των ενζύμων που είναι υπεύθυνα για τη σύνθεση των πυρηνικών οξέων DNA και RNA.
Το γεγονός ότι τα οξέα αυτά είναι απαραίτητα για τη διαίρεση και επιδιόρθωση των κυττάρων δείχνει πόσο σημαντικός είναι ο ψευδάργυρος για την αναπαραγωγική διαδικασία, καθώς και για την ανάπτυξη των ιστών και για την αποκατάστασή τους σε περιπτώσεις εσωτερικών ή εξωτερικών βλαβών.
Ένας σημαντικός αριθμός ατόμων, ιδίως άτομα μεγαλύτερων ηλικιών, παρουσιάζει οριακή ανεπάρκεια ψευδαργύρου, η οποία μπορεί να εκδηλωθεί με υποκλινικά συμπτώματα, όπως ανορεξία, μειωμένη ικανότητα θεραπείας και ανάρρωσης, μειωμένη οξύτητα όσφρησης, γεύσης και νυχτερινής όρασης, ενώ σοβαρότερη ανεπάρκεια για παρατεταμένο χρονικό διάστημα (πράγμα, πάντως, όχι αρκετά συνηθισμένο), μπορεί να εκδηλωθεί με κλινικά συμπτώματα, όπως λήθαργος, νοητικές διαταραχές, έλλειψη ανάπτυξης, δερματικές αλλοιώσεις, συχνές προσβολές από λοιμώξεις και, ίσως, ανεπαρκή λειτουργία των όρχεων.
Εάν το τελευταίο αυτό αποδειχθεί αληθινό, τότε αποκτά βάση η λαϊκή δοξασία ότι τα στρείδια, μια τροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε ψευδάργυρο, έχουν ευνοϊκή επίδραση στην ανδρική σεξουαλικότητα.
Μειωμένα επίπεδα ψευδαργύρου παρατηρούνται συχνά και στις εξής παθολογικές περιπτώσεις: αλκοολισμός, AIDS, διάφοροι τύποι καρκίνου, όπως οισοφάγου, βρόγχων, προστάτη, παθήσεις ήπατος και νεφρών, εκφυλισμός ωχρής κηλίδας, διαβήτης, κακόηθες μελάνωμα, φλεγμονικές εντερικές παθήσεις, όπως πάθηση του Crohn.
Η επεξεργασία των τροφών τις απογυμνώνει, συνήθως, από τον ψευδάργυρο που περιέχουν.
ΩΜΕΓΑ-3 ΛΙΠΑΡΑ ΟΞΕΑ
Τα ιχθυέλαια και τα λιπαρά ψάρια, όπως ο σολομός, ο τόνος, οι σαρδέλες και το σκουμπρί, είναι οι καλύτερες διατροφικές πηγές των σπουδαίων λιπαρών οξέων EPA και DHA.
Επίσης, μια σειρά από φυτικά έλαια και κυρίως το λινέλαιο (flax seed oil) είναι πλούσια σε Άλφα Λινολενικό οξύ, το οποίο είναι δομικό συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών και μπορεί να μετατρέπεται στο σώμα μας σε EPA και DHA.
ΩΜΕΓΑ-6 ΛΙΠΑΡΑ ΟΞΕΑ
Η ομάδα των ωμέγα-6 λιπαρών οξέων έχει και αυτή εξαιρετική σημασία για την εύρυθμη λειτουργία του σώματός μας. Δύο από τα οξέα της ομάδας είναι τα σημαντικότερα: το Λινολεϊκό οξύ, το οποίο είναι απαραίτητο – άρα δεν μπορεί να συντεθεί στον οργανισμό μας και πρέπει να το λάβουμε με τις τροφές – και το Γάμμα Λινολενικό Oξύ (Gamma Linolenic Acid/GLA), το οποίο έχει μεγάλη θεραπευτική αξία.
Θα πρέπει όμως να επισημάνουμε ότι, παρόλο που το λινολεϊκό οξύ είναι τόσο σημαντικό, ώστε η τέλεια έλλειψη του θα προκαλούσε το θάνατο των κυττάρων μας, όμως και η υπερκατανάλωση του μπορεί να προκαλέσει προβλήματα υγείας.
Πράγματι το λινολεϊκό οξύ, που έχει ορισμένες φλεγμονικές ιδιότητες, ανταγωνίζεται για το ίδιο ένζυμο-μετατροπέα με το άλφα λινολενικό οξύ που έχει αντιφλεγμονικές ιδιότητες (το πρώτο μπορεί να μετατραπεί στο σώμα μας σε ωμέγα-6 και το δεύτερο σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα).
Έτσι, μια υπερκατανάλωση λινολεϊκού οξέος μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα ανεπάρκειας των EPA και DHA, εάν η διατροφή μας είναι φτωχή στα πολύτιμα αυτά λιπαρά οξέα και το σώμα μας βασίζεται για τη σύνθεση τους στο άλφα λινολενικό οξύ.
ΩΜΕΓΑ-9 ΛΙΠΑΡΑ ΟΞΕΑ
Η κυρίαρχη διαιτητική μορφή των ωμέγα-9 λιπαρών οξέων ονομάζεται ελαϊκό οξύ, άφθονο σε ελαιόλαδο, λινέλαιο και λάδι μποράντζας. Αν και δεν αποτελεί ένα πραγματικό απαραίτητο λιπαρό οξύ, η ανάγκη για ωμέγα-9 στη διατροφή του ανθρώπου είναι αδιαμφισβήτητη. Στην πραγματικότητα, οι δίαιτες χαμηλές σε ωμέγα-9 συνδέονται με γενικότερη κακή υγεία, ενώ εκείνες με υψηλή περιεκτικότητα σε αυτό το μονοακόρεστο λιπαρό οξύ σχετίζονται με καλή υγεία. Έτσι, αν και δεν θεωρείται πραγματικά απαραίτητο καθώς το σώμα μπορεί να μετατρέψει μικρότερα λίπη σε ωμέγα-9, είναι συχνά αναφέρεται παρ’ όλα αυτά ως απαραίτητο. Πιο συναρπαστικές είναι οι μελέτες που καταδεικνύουν τα οφέλη της “Μεσογειακής διατροφής” για την υγεία, η οποία θεωρείται υπεύθυνη για την άριστη καρδιαγγειακή υγεία πολλών ευρωπαϊκών πολιτισμών. Παρά την υψηλή πρόσληψη λιπαρών οξέων, οι λαοί της μεσογείου που μελετήθηκαν έχουν χαμηλότερη συχνότητα εμφάνισης προβλημάτων στις στεφανιαίες αρτηρίες τους. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι τα ωμέγα-9 λιπαρά οξέα που καταναλώνονται είναι το κλειδί για την παραδόξως καλή τους υγεία. Το ελαϊκό οξύ αποτελεί περίπου το 29% της ημερήσιας θερμιδικής πρόσληψης τους, καθώς το ελαιόλαδο, η βάση της μεσογειακής διατροφής, αποτελείται κατά 55-85% από ελαϊκό οξύ. Εργαστηριακές μελέτες σε ζώα δείχνουν ότι ο βιοχημικός μηχανισμός μπορεί να περιλαμβάνει αναστολή της φλεγμονώδους απόκρισης. Μια ανασκόπηση των επιδημιολογικών και τυχαιοποιημένων μελετών καταλήγει στο συμπέρασμα ότι, «Στα πλαίσια μιας διατροφής πλούσιας σε ελαϊκό οξύ, φτωχής σε κορεσμένα λίπη και χαμηλής περιεκτικότητας σε ωμέγα-6 λιπαρά οξέα, διατροφικό πρότυπο που χαρακτηρίζει την παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή, ακόμη και μικρές δόσεις ωμέγα-3 λιπαρών οξέων μπορεί να είναι πολύ προστατευτικές». Η δοσολογία είναι περίπου 1 g ΕΡΑ και DHA σε μορφή κάψουλας ιχθυελαίου ή 2 g α-λινολενικό οξύ ελαίου canola και μαργαρίνης (Eur J Nutr, 2004, 43(3):140-7).
5-ΥΔΡΟΞΥΤΡΥΠΤΟΦΑΝΗ (5-HTP)
Η 5-Υδροξυ-Τρυπτοφάνη (5-ΗΤΡ) αποτελεί ενδιάμεσο μεταβολίτη της απαραίτητης για τη βιοσύνθεση της σεροτονίνης, L-Τρυπτοφάνη. Η εντερική απορρόφηση της 5-ΗΤΡ δεν επηρεάζεται από την παρουσία άλλων αμινοξέων, οπότε και μπορεί να λαμβάνεται με τα γεύματα, χωρίς να επηρεάζεται η απορρόφησή της. Η 5-ΗΤΡ απορροφάται ικανοποιητικά με από του στόματος χορήγηση, με το 70% της χορηγούμενης δόσης να καταλήγει στην κυκλοφορία του αίματος. Διασχίζει εύκολα τον αιματο-εγκεφαλικό φραγμό και αυξάνει αποτελεσματικά τη σύνθεση σεροτονίνης στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (ΚΝΣ). Στο ΚΝΣ, τα επίπεδα της σεροτονίνης έχουν συσχετιστεί με ρύθμιση του ύπνου, κατάθλιψη, άγχος, επιθετικότητα, όρεξη, θερμοκρασία, σεξουαλική συμπεριφορά και αίσθημα πόνου. Θεραπευτική χορήγηση 5-ΗΤΡ έχει δειχθεί αποτελεσματική για την αντιμετώπιση ποικίλων νόσων, όπως κατάθλιψη, ινομυαλγία, αϋπνία, βουλιμική κατανάλωση φαγητού σχετιζόμενη με παχισαρκία και χρόνιους πονοκεφάλους (altern Med Rev, 1998, 3(4):271-280).